Bonuselektron voor betere zonnecel

Nieuws | de redactie
13 februari 2015 | Germanium nanokristallen krijgen onder invloed van licht ‘bonuselektronen’. Die vondst van onderzoekers van FOM, UvA, TU Delft en de Universiteit van Algarve kan mogelijk de opbrengst van zonnecellen verbeteren of de gevoeligheid van lichtsensoren verbeteren.

Het onderzoek dat vandaag in Light: Science & Applications verschijnt laat zien dat in nanokristallen de absorptie van een enkel foton kan leiden tot meerdere aangeslagen elektronen. Je krijgt dus eigenlijk twee elektronen voor de prijs van één. Het fenomeen dat ladingsvermenigvuldiging wordt genoemd, was al bekend bij silicium nanokristallen.

Silicium is het meest gebruikte materiaal voor zonnecellen. De onderzoekers hebben nu gezien dat ladingsvermenigvuldiging ook plaatsvindt in germanium nanokristallen, waarbij de efficiëntie gemakkelijker te verbeteren is dan bij silicium nanokristallen. De ontdekking kan daardoor leiden tot betere zonnecellen.  

Elektronen als basisbrandstof

Germanium en silicium zijn voorbeelden van halfgeleiders: materialen met een energie-bandgap, ofwel bandkloof. Wanneer deze materialen licht absorberen kunnen elektronen van de band onder de energie-gap (valentieband) naar de band boven de gap (geleidingsband) springen. Deze aangeslagen, ‘hete’ elektronen en de gaten die ze achterlaten vormen een elektrische stroom. Ze zijn de basisbrandstof van een zonnecel.

Als een geabsorbeerd foton meer energie bevat dan nodig is om een elektron over de bandgap te laten springen, kan het overschot aan energie een tweede elektron aanslaan. Uit eerder onderzoek bleek dat een bandgap-energie tussen de 0,6 en 1,0 elektronvolt ideaal is om deze ladingvermenigvuldiging tot stand te brengen.

Nanokristallen zijn extreem klein, zo’n duizend maal kleiner dan de dikte van een menselijke haar. Door hun minuscule formaat wijkt de energiestructuur van de kristallen enorm af van die van bulkmateriaal. De bandgap-energie is direct afhankelijk van de kristalgrootte.

Bulk germanium heeft een bandgap-energie van 0,67 elektronvolt. Door de grootte van de germanium nanokristallen aan te passen, konden de onderzoekers deze waarde bijstellen naar energieën tussen 0,6 en 1,4 elektronvolt – binnen de ideale marges voor ladingsvermenigvuldiging, ofwel het aantal ‘bonuselektronen’.

Vingerafdruk van ladingsvermenigvuldiging

Om ladingsvermenigvuldiging in nanokristallen te onderzoeken, gebruikten de onderzoekers een optische techniek die pump-probe spectroscopie heet. Een eerste laserpuls, de pump, zendt fotonen uit die het nanokristal aanslaan door één elektron in de geleidingsband te brengen. Een tweede puls van fotonen, de probe, kan dan door dit elektron geabsorbeerd worden.

De onderzoekers ontdekten dat als de energie van de pump-foton tweemaal zo groot is als de bandgap-energie van de germanium nanokristallen, het probe-licht geabsorbeerd wordt door twee elektronen in plaats van door een. Dit effect is de welbekende vingerafdruk van landingsvermenigvuldiging.

Met andere woorden, als de pump-foton voldoende energie bevat, dan heeft het aangeslagen elektron voldoende energie over om een tweede elektron in hetzelfde nanokristal aan te slaan. Met behulp van deze ladingsvermenigvuldiging kunnen germanium nanokristallen meehelpen om de maximale efficiëntie van zonnecellen te bereiken.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK