Lerarenregister niet MBO-proof
De regering is bezig om een wetsvoorstel te maken om het vrijwillige lerarenregister verplicht te maken vanaf 2017. De MBO Raad ziet nog een aantal belangrijke onvolkomenheden in wat nu voorlicht en roept het kabinet op “het wetsvoorstel zodanig aan te passen dat het meer aansluit bij wat werkt en wat nodig is voor de gewenste kwaliteitsverbetering in het MBO.” De instellingen “achten het wetsvoorstel nog onvoldoende mbo-proof.”
Discrepantie in beleid
De eerste zorg bij de MBO Raad betreft de zij-instromers, die nog niet in het bezit zijn van een pedagogisch-didactisch getuigschrift (PDG).“Zij-instromers hebben veelal jarenlange ervaring opgedaan in het bedrijfsleven en brengen deze ervaring in de school op het moment dat zij besluiten docent te willen worden. Dit in tegenstelling tot een jong beginnend docent die zonder enige beroepservaring direct van de tweedegraads lerarenopleiding komt. Het op deze wijze onderscheid maken tussen docenten met een tweedegraads lerarenopleiding en zij-instromers is een voor het middelbaar beroepsonderwijs onacceptabele situatie en een onderschatting van de rol die deze zij-instromers in het middelbaar beroepsonderwijs spelen.”
Daarom ziet de MBO Raad hier een discrepantie tussen doelstelling en beleid. “Het terugdringen van onbevoegd lesgeven via een meldingenadministratie zou betekenen dat er minder zij-instromers in dienst treden, wat haaks staat op het doel van kwaliteitsverbetering van het onderwijs. Dit wringt des te meer omdat in de toekomst – mede gelet op de toenemende dynamiek van de arbeidsmarkt – een groter beroep zal moeten worden gedaan op de instroom van mensen uit het bedrijfsleven om de continuïteit van kwalitatief goed beroepsonderwijs te kunnen garanderen.”
De tweede zorg hangt samen met de bekwaamheidseisen van instructeurs en praktijkassistenten die onderdeel uitmaken van het onderwijsteam. “Voor alle leden van het onderwijsteam zou moeten gelden dat bekwaamheidsonderhoud niet vrijblijvend mag zijn. Daarom zou – conform de afspraken in het Nationaal Onderwijsakkoord – het wetsvoorstel ook de voorbereidingen moeten treffen die er toe leiden dat alle leden van het onderwijsteam (evt. in afzonderlijke ‘kamers’) hun bekwaamheid kunnen laten zien en bijhouden in een register.”
In strijd met huidig werkgeverschap
De toekomst van het ‘goed werkgeverschap’ acht de koepel van de ROC’s met de huidige voorstellen ondermijnd. “De rol van de werkgevers is in dit wetsvoorstel diffuus en wordt op cruciale punten aangetast.” Daarom is de aanpassing van het wetsvoorstel op een aantal punten “noodzakelijk”.
Dat moet allereerst ten aanzien van de verantwoordelijkheid voor het aanstellingsbeleid. “Het toevoegen van het geregistreerd zijn als nieuwe benoemingsvoorwaarde om als docent benoemd te kunnen worden in strijd is met de huidige rol van de werkgever om bij benoeming van een docent de geschiktheid te bepalen. Het wetsvoorstel zorgt er voor dat in de toekomst de werkgever bij de overheid (of indirect bij de Onderwijscoöperatie) toestemming moet vragen om tot benoeming van een docent over te gaan. Voor de noodzaak van deze belangrijke koerswijziging in de rol van het zijn van werkgever ontbreekt iedere onderbouwing.”
De verantwoordelijkheid van de werkgever wordt in dit opzicht verlegd op een wijze die de MBO Raad allerminst bevalt. “Bovendien is het – binnen de kaders van de huidige wetgeving – de werkgever in het MBO die bepaalt of een individuele docent bekwaam is voor het te geven onderwijs. Dit wetsvoorstel stelt de bekwaamheid van de docent gelijk aan een behaalde bevoegdheid voor een schoolvak in het voortgezet onderwijs. Hierdoor ondermijnt het wetsvoorstel ook op deze wijze (en ook zonder nadere onderbouwing) de verantwoordelijkheid van de werkgever om te beoordelen of een te benoemen docent voldoet aan de bekwaamheidseisen.”
“De werkgever krijgt geen automatische inzage in het dossier van de docent in het lerarenregister. De werkgever wordt echter wettelijk verantwoordelijk gemaakt tot het correct bijhouden van de gegevens in het lerarenregister en de consequenties van niet herregistreren.”
