Klaver wil stapelen
“Ik wist dat deze vraag zou komen,” lachte Klaver toen hij zijn betoog tegen het economisme en rendementsenken als eenzijdige en dominante geest van de Nederlandse politiek van de voorbije decennia bij zijn aantreden als nieuwe fractieleider had afgerond. Hem werd voorgehouden, dat de afschaffing van de basisbeurs en het dwingen van elke student tot het aangaan van een lening en schuld voor zijn studie, toch eigenlijk een vorm van rendementsdenken pur sang inhield. Economische afwegingen zouden de keuze voor studie en kennisloopbaan gaan overheersen daardoor en het was GroenLinks geweest dat VVD en PvdA hierbij aan een meerderheid hielp.
Niet schuld maar afbetaling
Jesse Klaver noemde de opzet van het leenstelsel zoals deze onder de druk van zijn partij is doorgevoerd “juist echt anti-rendementsdenken.” Zijn redenering was, dat het niet zozeer gaat om de lening of de schuld, maar om de afbetaling. Daarin was tot uitdrukking gebracht, dat de studerenden zich geen zorgen zouden moeten maken om te weinig rendement van hun studie of een geringe economisch ‘winst’ daarmee. “Je hoeft niet terug te betalen als je vanwege je studie later niet een groot inkomen verwerft. De opzet is wat dat betreft inderdaad ‘nivellerend’ en dat zie je in de manier waarop we de afbetaling van het voorschot op je studiekosten hebben geregeld.”
Klaver gaf daarvoor een bewust gekozen voorbeeld. “Stel je kiest ervoor om naar het conservatorium te gaan en je wordt toegelaten. Als je viool zou gaan studeren, dan is de kans groot dat je daar later echt niet rijk van worden zal, maar dat maakt met het studievoorschot niet uit. Je kunt een studie kiezen die bij je past, ook als die niet ‘rendeert’ in het economistisch denken. De afbetaling maakt dat mogelijk. En als je dankzij je studie later goed gaat verdienen, dan is het ook geen probleem, dat je het studievoorschot gaat afbetalen.” Daarmee achtte Klaver het leenstelsel dus als het ware ‘Maagdenhuis-proof’.
Stapelen als succes
Op het terrein van het hoger onderwijs beleid zal hij als fractieleider een duidelijk profilerende opstelling blijven kiezen, benadrukte hij. De stroom van ‘anti-rendementsdenken’ vanuit de studenten- en docentenprotesten noemde hij een “teken van hoop. Het tij keert!” In dat verband zou hij onder meer voorstellen op tafel gaan leggen om het stapelen en doorstromen door verschillende schoolsoorten en studies te bevorderen. “Ik ben zelf een stapelaar, de discussie daarover raakt mij. Stapelen is niet een vorm van ‘slecht rendement van studies’, maar juist een pluspunt van onderwijssucces.”
