Alfa’s houden financiële steun
In 2009 heeft de commissie Cohen een rapport opgesteld over Duurzame Geesteswetenschappen. Naar aanleiding van dat rapport heeft OCW destijds besloten om extra geld te investeren in de alfastudies. Onder voorzitterschap van oud-KNAW president Frits van Oostrom heeft het Regieorgaan Duurzame Geesteswetenschappen de bestedingen van deze gelden jaarlijks gemonitord en is nu met een eindevaluatie gekomen.
Pijnlijk proces van aanpassing
In haar eindrapportage is de commissie duidelijk waarom deze financiering noodzakelijk is, ook gezien de ontwikkelingen op de UvA. “In 2014 zijn er bij enkele faculteiten (UvA, EUR en UvT) substantiële exploitatietekorten ontstaan. Na de reorganisatie- en/of transitieprocessen die in 2013 liepen bij de UU, RUG en VU en de partiële reorganisaties bij de kleinere faculteiten EUR en UvT is nu ook bij de faculteit der Geesteswetenschappen van de UvA een pijnlijk proces van aanpassing in gang gezet.”
Om de onderwijsprogramma’s niet verder te schaden moeten deze gelden ook beschikbaar blijven in de toekomst, zo staat in het rapport. “Met deze veranderingsprocessen wordt met name beoogd ook op langere termijn de financierbaarheid van de faculteiten te waarborgen. Hierbij mag niet vergeten worden dat de DGW-gelden conform het Implementatieadvies voor een deel zijn ingezet ter beperking van de sterk gestegen onderwijslast (met name door de UvA, UU en RU). Als deze gelden onverhoopt zouden wegvallen, zou dit deze faculteiten nopen tot verdere aanpassingen van de onderwijsprogramma’s.”
Niet minder waar en klemmend
Daarbij tekent de oud-President van de KNAW ook nog maar eens aan dat het Topsectorenbeleid fnuikend is geweest voor de geesteswetenschappen. “Ten slotte zij nog eens opgemerkt – voor de zoveelste keer, maar daarom niet minder waar en klemmend – dat het Topsectorenbeleid dat elders in de wetenschappelijke wereld voor aanzienlijke uitbreiding van middelen garant staat, de Geesteswetenschappen van meet af aan nagenoeg buitenspel heeft gezet, met alle gevolgen van dien.”
De minister heeft naar aanleiding van dit rapport besloten om extra te blijven investeren in de Geesteswetenschappen, zo schrijft zij aan de Kamer. “Jaarlijks heeft het Regieorgaan over de voortgang gerapporteerd in een monitorrapport. Het Regieorgaan zou in principe tot en met 2015 bestaan. Het bijgevoegde rapport is het laatste monitorrapport en tevens de eindevaluatie. De middelen (€ 15 mln per jaar) zijn ook na 2015 structureel beschikbaar voor de Geesteswetenschappen.”
Toekomstige verdeling
Hoe deze middelen precies verdeeld worden maakt de minister na de zomer bekend. “Het Regieorgaan doet in het eindrapport een voorstel voor een toekomstige verdeling van de middelen, die vanaf 2016 structureel beschikbaar zijn. Ik zal over deze verdeling een besluit nemen nadat ik met Uw Kamer mijn reactie op de Talenvisie en de eindrapportage van het Regieorgaan heb besproken.”
Maar Bussemaker wil nu al wel een einde maken aan de onzekerheid over de extra investering. “Omdat ik het belangrijk vind dat de faculteiten Geesteswetenschappen tijdig duidelijkheid hebben over de middelen die zij voor 2016 beschikbaar hebben, zal ik voor het jaar 2016 in ieder geval de middelen toekennen zoals voorgesteld door het Regieorgaan. Het Regieorgaan blijft daarbij ook verantwoordelijk voor het monitoren van de nog lopende landelijke projecten, zoals de Master Language.”
