Nieuwe mindset bij energie
Maroš Šefcovic is één van de Eurocomissarissen die met collega Frans Timmermans (“een goede vriend”) verantwoordelijk is voor de grote lijnen van het Europees beleid. Daarbij is hij verantwoordelijk voor wat misschien wel de moeilijkste taak van de huidige Commissie is – de neuzen dezelfde kant op krijgen in het creëren van een Europese energie-unie.
Passie voor innovatie
En daarom rijst de Slowaak dezer dagen Europa door om te luisteren naar de verschillende landen en te zien wat er op het gebied van energievoorziening speelt. Noord-Nederland is daarbij een niet te missen stop. Met de grote gasvoorziening een belangrijke factor in de Nederlandse energiehuishouding, maar tegelijkertijd een bron van innovatie op het gebied van duurzame en hernieuwbare energie.
“Ik heb een grote passie voor innovatie gezien en een grote verbondenheid van bedrijven, overheden en kennisinstellingen,” sprak Šefcovicis in gesprek met studenten van de Hanzehogeschool en de RUG op de Zernikecampus. “We hebben in het verleden in Europa met hele moeilijke zaken te maken gehad die we uiteindelijk samen hebben opgelost, nu is het tijd dat we dat ook voor de energiemarkt gaan doen.”
Europa geeft gezamenlijk zo’n 500 miljard per jaar uit aan energie en is daarmee de grootste consument ter wereld. “Zelfs met dat geld, zijn we er niet altijd zeker van dat we ook daadwerkelijk onze energie krijgen. Als je kijkt naar de problemen bij de Krim bijvoorbeeld,” waarschuwt Šefcovic die aangeeft dat hij door samen te werken minder afhankelijk wil worden van dergelijke onzekerheden.
Doelen harmoniseren
Dat samenwerken gaat mogelijk ten koste van de soevereiniteit van landen om zelf te bepalen hoe zij hun energievoorziening organiseren, hetgeen door premier Rutte al verdedigd werd. Šefcovic geeft dan ook aan dat hij geenszins van plan is van alles vanuit Brussel op te leggen. Niet afdwingen, maar samenwerking faciliteren, lijkt het devies. “Ik zag hier in Noord-Nederland op de grens met Niedersachsen al hoe problematisch het is: twee regulerende organen, twee prijssystemen. Ik denk dat nationale overheden het verwelkomen als we onze gezamenlijke doelen meer harmoniseren.”
Dat harmoniseren is niet alleen om financiële redenen gewenst, maar heeft ook andere redenen. “Als je kijkt naar de Baltische staten daar hebben ze redenen om op het hoogste veiligheidsniveau te willen opereren. Dat geldt post-Fukushima voor de hele Europese gemeenschap.” En dat is niet de enige zorg, ook de wereldwijde ambities voor het terugdringen van de CO2-uitstoot spelen een belangrijke rol. “We hebben daarbij anderen nodig, er is commitment in de G20.”
Šefcovic ziet die commitment ook in Nederland, maar erkent dat het feit dat men in Groningen op een grote voorraad gas zit, die ambities soms in de weg zit. “Die voorraad is tegelijk een zegen en een vloek. Het maakt het er niet makkelijker op voor mensen die verandering willen bewerkstelligen. Toch vind ik de ‘Dutch spirit’ extreem bemoedigend op dit vlak.”
Regio mobiliseert zichzelf
Prof. Dr. André Faaij is de directeur van de Energy Academy en is de hele dag op pad geweest met Maros Sefcovic in het noorden van Nederland. Hij ziet het bezoek van de Eurocommissaris als een kans om die ‘Dutch spirit’ in Brussel onder de aandacht te brengen. “Bezoek van dit niveau is cruciaal voor het leggen van de goede contacten.”
Tegelijkertijd ziet Faaij ook andersom effect. “Je merkt dat dit bezoek het effect creëert dat de regio zichzelf mobiliseert. Het gaat er om dat je de nieuwe bedrijvigheid die er is bij elkaar brengt en helder maakt hoe dat is gerealiseerd. We hebben hier de kennisinfrastructuur en het innovatievermogen om een leidende regio te zijn op het gebied van duurzame en hernieuwbare energie.”
