Meer dan hotels en restaurants
Of het nu door Shakespeare is opgeschreven of in de Bijbel staat, de sterke verplichting die men heeft tot het opvangen van vreemdelingen is doorheen de geschiedenis een gegeven, zo liet Stenden-lector Conrad Lashley zien. Hij kijkt naar hoe ‘hospitableness’, de mate van gastvrijheid, meetbaar te maken is. Daarin worden drie aspecten onderscheiden. In welke mate de gast boven de gastheer wordt gesteld, in hoeverre de gastheer de gast tevreden stelt en hoe de gastheer de gast het gevoel geeft speciaal te zijn.
Een ruim begrip
Dat het daarbij niet altijd gaat om de gastheer – gast-verhouding zoals in bijvoorbeeld het toerisme en de horeca, werd bij het congres in Deventer al snel duidelijk. Zowel de gastvrijheid ten aanzien van allochtonen en vluchtelingen als de onderlinge verhoudingen in het conflict tussen Palestina en Israël werden bediscussieerd. Gastvrijheid is een ruim begrip.
Die boodschap wilde Saxion-lector Ruud Welten dan ook graag uitdragen met het congres. “Studenten die in toerisme of hospitality gaan studeren, moeten ook niet denken dat ze klassiek worden opgeleid tot manager in die branche. De toerismebranche verandert in snel tempo. Aloude functies verdwijnen en nieuwe ontstaan. Dat moeten zij beseffen.”
Welten speelt momenteel met het idee van een HBO-studie Liberal Arts & Sciences, juist omdat hij het idee van opleiden voor een specifiek beroep achterhaald vindt. Juist die creatieve, onderzoekende houding is wat een student nu nodig heeft als deze in de eenentwintigste eeuw succesvol aan de slag wil, zo ziet Welten.
Sociale verhoudingen op zijn kop
Misschien is het daarom dat er zo’n uiteenlopende groep mensen op de bijeenkomst bij Saxion is afgekomen. Yaniv Belhassen is onderzoeker aan de Ben-Gurion University. Hij onderzoek het Theater of the Oppressed dat met verschillende toneelvormen juist de sociale verhoudingen op z’n kop zet en zowel Palestijnen en Israëli daarbij in staat stelt het gesprek met elkaar aan te gaan. “Het gaan om het definiëren van wat gastvrijheid is en betekent in hun samenleving.”
Belhassen geeft aan dat de technieken die worden gebruikt door het Theatre of the Oppressed ook in de hospitality business bruikbaar zijn, omdat het medewerkers ook leert omgaan met onderdrukking in de werksfeer.
Maradona als icoon
Bradley Wilson van de RMIT University in Melbourne, Australië, kijkt weer op een heel andere manier naar het thema. Hij belicht het onderzoek naar hoe iconen worden ingezet als merk en hoe het toerisme zich daarop inricht. Groot voorbeeld daarin is hoe voormalig voetbalvedette Diego Armando Maradona nog altijd iconisch is en in die hoedanigheid wordt gebruikt door de stad Buenos Aires. Een eigen stadion, musea en overal zijn beeltenis, Maradona is een attractie die mensen naar Argentinië lokt.
Twee uiteenlopende voorbeelden van hoe vanuit hospitality management-studies naar de wereld wordt gekeken. Voor Ruud Welten is die diversiteit van groot belang in het denken over gastvrijheid en hoe de wereld zich aan het ontwikkelen is. Studenten moeten zich dat beseffen en het onderzoek dat op Saxion en andere Universities of Applied Sciences wordt gedaan moet bijdragen aan het begrip daarvan.
