Technologie raakt aan alles

Nieuws | de redactie
26 augustus 2015 | “Het past bij het industriële profiel van de regio, zowel in Twente als in de Stedendriehoek,” zegt Saxion-lector Ger Brinks. Met ‘Living Technology’ als thema is de onderzoeksagenda van de Saxion nu vormgegeven. Dat werkt in alle disciplines door.

“Technologie raakt aan vrijwel alles in onze samenleving. Daarom zetten we de wisselwerking tussen technologie en samenleving centraal.” Martine Vonk, die voorzitter is van de Programmaraad die de onderzoeksagenda heeft vormgegeven,  onderstreept dit. “Technologie komt pas tot leven als deze voorziet in een maatschappelijke vraag. Uit de wisselwerking tussen technologische innovaties en maatschappij komen ook weer nieuwe vragen voort. Daarom is het herkennen en het articuleren van maatschappelijke vragen cruciaal om de mogelijkheden van technologie optimaal te benutten”.

Interdisciplinariteit in de hand werken

“Ik sprak laatst met een lector van de Pabo die onderzoek doet in het onderwijs, waarbij ICT wordt gebruikt voor reflectie op het functioneren. We hebben gekeken hoe dat aansluit bij de thema’s in Living Technology,” vertelt Martine Vonk “Dat is zo mooi van het thema Living Technology, het werkt interdisciplinariteit in de hand.

Dat betekent niet per se dat iedere student of onderzoeker op Saxion actief met bètatechniek uit de voeten hoeft te kunnen. “Het begint met bewustwording rond de rol en de impact van technologie. Ook in sectoren die daar van oorsprong misschien niet heel erg in zitten – zoals toerisme bijvoorbeeld – wordt het steeds meer een factor van belang.”

Binnen het overkoepelende thema Living Technology heeft Saxion drie onderzoeksthema’s gekozen om als zwaartepunten te fungeren voor de onderzoeksagenda, legt Brinks die ook bij het proces betrokken was uit. “In deze drie thema’s (Smart Industry, Health & Wellbeing en Areas & Living) waarvoor nu een roadmap ligt, organiseren we ook interdisciplinaire bijeenkomsten. Daar komen onderzoekers die duidelijk tot dat thema behoren, maar ook die er zijdelings iets mee hebben. Zo stimuleer je die interdisciplinariteit al vanaf het begin.”

Lectoren zijn eigenwijs

Martine Vonk benadrukt dat Saxion voor de maatschappelijke impact van technologie, heeft  gekozen om twee dimensies van de wisselwerking tussen technologie en maatschappij expliciet aandacht te geven, namelijk ethiek en nieuwe bedrijvigheid.

De onderzoeksagenda bepaalt op die manier de strategische koers van Saxion en de projecten die daaruit voort vloeien. Dat betekent niet dat bepaalde voorstellen zomaar worden afgekeurd. Brinks: “Nee zeker niet. Lectoren zijn buitengewoon eigenwijs, daar kan je niet zomaar van boven iets aan opleggen. Dat willen we ook helemaal niet. Wat er nu gebeurt is dat de projectvoorstellen worden getoetst aan de randvoorwaarden en dat er dan in discussie wordt gekeken of daar een fonds bij past of dat het nog aangescherpt moet. Ook wordt veel meer gekeken of we in onderzoeken kunnen samenwerken. Die aanpak is bij mijn weten vrij uniek. We willen daarmee echt weg van het scheidsrechter spelen.”

Door die focus op de drie onderzoeksthema’s kan Saxion heel nadrukkelijk op inhoud met kwalitatief hoogwaardig onderzoek aan de slag, verwachten Ger Brinks en Martine Vonk. Dat levert ook voor het onderwijs op. “Ik denk dat het juist in het HBO heel goed geborgd is dat onderzoek ook voor onderwijs heel veel oplevert, juist door de link met het bedrijfsleven en het publieke domein. Het feit dat studenten heel veel onderzoek doen vanuit cases die worden opgebracht door dat bedrijfsleven en publieke organisaties.”

Docent moet onderzoek leren doen

Veel onderzoekers op Saxion doen bovendien – anders dan in het WO nog wel eens het geval is – relatief veel onderwijs. “Je wordt gedwongen de vakliteratuur als docent op die manier bij te houden en dat vindt dus automatisch zijn weg terug in het onderwijs. Bovendien geeft die kennis ook vaak een impuls aan het curriculum in de vorm van nieuwe vakken. Omdat wij ons als University of Applied Sciences willen ontwikkelen, moeten ook docenten leren hoe zij onderzoek moeten doen. In onze academie krijgen themadocenten daar zo’n tachtig uur per jaar voor,” zegt Martine Vonk.

Het is volgens Brinks belangrijk dat er een nadrukkelijk verschil is én blijft tussen universiteiten en Universities of Applied Sciences. “Juist dat nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek is zo belangrijk. Het heeft ons gebracht waar we nu zijn. Ik denk dat je dat ook niet in de weg mag zitten.” Saxion mikt echter op een ander aspect van het onderzoek, namelijk het onderzoek dat zich richt op nieuwe innovaties en mogelijkheden voor markt en maatschappij. Een wezenlijk verschil, vindt Brinks.

Dat verschil is ook in Europa zichtbaar, waar inmiddels voor onderzoek veel geld te halen valt. Ook het HBO vindt daar steeds beter zijn weg in grote consortia die op gedeelde thema’s de aansluiting zoeken met de in Brussel geformuleerde Grand Challenges. “Juist het feit dat we ons als UAS profileren helpt daar enorm. We kunnen heel goed uitleggen wat we als Saxion doen.”

Een blijk van kwaliteit

Dat de hogeschool zich internationaal profileert als University of Applied Sciences met sterke nadruk op het doen van praktijkgericht onderzoek helpt ook in de internationale samenwerking. “In die consortia vindt veel kennisuitwisseling plaats, met instellingen in onder meer België en Duitsland, maar ook in Turkije en Griekenland. In die verbanden spelen wij een grote rol, daar hebben we veel goodwill mee gecreëerd,” vertelt Brinks.

Onlangs werd Saxion nog gevraagd in een dergelijk verband om een groot Europees project van andere kennisinstellingen kritisch onder de loep te nemen. ‘Een blijk van kwaliteit’ noemt Brinks dat verzoek. “We willen dat overal onze projecten kunnen scoren en daar heb je geld voor nodig. Doe je dat niet dan is het einde oefening. Zulke waardering helpt daarbij.”

De lijn bewaken

Samen met drie andere lectoren vormen Ger Brinks en Martine Vonk de voorhoede in het onderzoek dat Saxion nationaal en internationaal doet. Op die manier wordt de lijn bewaakt die in de drie onderzoeksthema’s is uitgelegd. Martine Vonk: “We kijken echt inhoudsgedreven, de kwaliteit van het onderzoek staat voorop. Zonder zo’n groep mensen gaat zo’n proces niet lukken.” 

Ger Brinks is fanatiek als het gaat om het binnenhalen en uitvoeren van de projecten die hij met zijn eigen lectoraat graag doet. Er wordt landelijk al veel samengewerkt, onder meer met Fontys, de HAN, AMFI en Hogeschool Zuyd. “Die lijnen zijn soms heel natuurlijk. Als je grotere fondsen aanschrijft moet je dat gewoon samen doen.” Toch kijkt de lector Smart Materials ook wel naar hoe Saxion  er in vergelijking tot zijn Nederlandse collega’s op staat. “Een beetje concurrentie is niet erg. Het schept ook mogelijkheden.”


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK