Zwarte zon straalt
Schimmel maakte het schilderij Zwarte Zon in 2010. Het roept associaties op met zwarte gaten, halo’s en zonsverduisteringen. Een natuurlijke zoneclips kun je beter niet met het blote oog bekijken, maar bij dit schilderij is het juist de bedoeling dat je je laat verblinden door de zwarte cirkel tegen de lichte achtergrond.
Zwarte zon – Roland Schimmel (2010)
“Als kunstenaar doet hij natuurkundig en neurologisch onderzoek naar de oorsprong van beweging en de waarneming van licht,” vertelt het juryrapport. “Het gaat hem daarbij om de ervaring van ‘een enerverend gevoel van machteloosheid.’ Zwarte zonnen, zwarte gaten en eclipsen zijn een terugkerend element in Schimmels werk.”
Een oncontroleerbaar schouwspel
Die leiden namelijk tot een reflex waarbij ons oog/brein cirkels in de tegengestelde kleur op het schilderij projecteren. Als nabeeld zijn bij dit schilderstuk heldere lichte stippen te zien, die zich vermengen met de geschilderde compositie. Dat levert een oncontroleerbaar schouwspel op van opdoemende en verdwijnende universele vormen. De kracht van Zwarte Zon zit hem vooral in het samenvallen van de artistieke illusie met de visuele perceptie en de verhelderende verwarring die dit met zich meebrengt.
Het geld voor de prijs wordt beschikbaar gesteld door Ewine van Dishoeck, de Leidse sterrenkundige die onlangs bekroond is met de Albert Einstein World Science Award en benoemd werd tot president van International Astronomers Union (IAU). Op 11 september aanstaande zal de prijs uitgereikt worden in de Leidse Sterrewacht. Daar zal ook het werk van Schimmel geëxposeerd worden, samen met kunst van de hand van de andere voor de prijs genomineerden.