Dromers. Denkers. Doeners. Durvers
De arts-astronaut blijft onverminderd een icoon en een held voor de jeugd die ambitie heeft in leren, maken, uitvinden en ontdekken. Uit zijn handen een prijs krijgen, samen op de foto voor een juichend Gashouderpubliek, na afloop selfies smeken, wat is er mooier voor een scholier van dertien die de wereld, zichzelf, het heelal, techniek en wetenschap aan het ontdekken is? Kuipers’ onvermoeibare hartelijkheid en geduld met elk van hen en de bemoedigende gelukwensen voor hen zijn daarbij even onopgesmukt als bewonderenswaardig.
Zijn boodschap aan dat jong talent zette hij tegen ScienceGuide ter plekke nog eens extra aan.
U had vier D’s in uw hoofd geprikt. Dat viel op.
“Ja, die vier hebben we nodig, alle vier. Dromers. Denkers. Doeners. Durvers. De echte ScienceMakers kom je onder alle vier tegen, kijk maar hier op het podium vandaag. Maar vooral ook in combinaties van D’s uit die vier. Ik was zelf zo’n dromer als kind, maar ook een doener als arts.”
Je wordt dus geen ‘maker’ in technologie en kennistoepassingen zonder dat je iets van die vier kenmerken in je hebt?
“Dat denk ik niet, nee. Daarom is dit event ook zo geweldig en moeten we hier echt mee doorgaan. Individuele scholieren, groepjes jongeren en scholen komen hier bij elkaar en wat je dan te zien krijgt is echt fantastisch. Bij elkaar zijn ze een enorme groep die dingen voor elkaar krijgt.”
De prijzen waren niet Oscar-achtig, met één winnaar uit een groep, maar een massale huldiging van een grote diversiteit. Wilde u zo laten zien dat het dus niet gaan om die ene losse nerd?
“Dat vind ik juist zo mooi! Al die scholieren die toch maar prijzen hebben gewonnen, ook internationaal, en groepen die hun vindingen presenteerden. Bij elke categorie stond het podium helemaal vol als we de foto van die groep met mij samen maakten.”
Weet je, dat is maar goed ook. Dat het er juist zoveel waren, die op dat podium stonden, daar moeten we het als land toch van hebben.”
In uw presentatie met heelalbeelden vooraf viel op, hoe zeer u benadrukt dat het nu gaat om interdisciplinariteit en de verbeeldingskracht van die jongeren om daar op in te spelen. U liet zien hoe u als arts in de ruimte ineens uw eigen onderhoudsmonteur moest worden met allerlei onderdelen van het ruimtestation.
“In de ruimte zie je dat pas echt. Daar moet je al die technologische uitdagingen weten te combineren en dat speelt hier op aarde nu precies zo. Daar zijn juist deze jongeren enorm mee bezig.”
“Ik moest versleten apparatuur in het ISS helpen repareren en vervangen. Een goeie monteur daar heb je dan wel respect voor hè? Maar ook biochemische technologie – denk aan het water dat aan boord drinkbaar moest blijven – en bewegingstechnologie waren essentieel. We moesten leren hoe we zonder zwaartekracht alles konden doen, van onze laptops bedienen tot de WC.”
“Mijn boodschap aan deze jongeren is dan ook: elke technologie en toepassing van kennis is enorm belangrijk en uitdagend. Overal kun jij iets heel innovatiefs waarmaken, waar wij in de ruimte niet zonder kunnen.”
U genoot hè? Dit moesten we net als Obama maar blijven doen?
“Ik genoot. Het is geweldig dat we hier nu ook begonnen zijn dit te doen.”
Terwijl André Kuipers willig doelwit bleef van de selfiegeneratie, keek ScienceGuide rond in de Gashouder. Hier een selectie van wat daar vertoond werd:
-Saxion en Twentse kennispartijen lieten hun zonnewagen zien. De Tukkers deden iets dat echt leerzaam was. Ze hadden hem uit elkaar gehaald, zodat je binnenin kon kijken. De studenten lichtten toe hoe elke generatie zonnewagens een ‘megajump’ na de vorige van één à twee jaar terug. De solarrace in Australië scherpt daarom elk jaar de eisen sterk aan. Alleen de slimste wagens kunnen zo meedoen. Twente had bedacht dat ze de nieuwste vorm van aandrijving in een van de achterwielen concentreerden, zodat een groot energievoordeel ontstond.
-Scholier Milan bouwt zelf robots. Gisteren werd hij dertien. Zijn inspiratie is sumo. Hij bedacht een ring zoals in de Japanse worstelsport die zijn robots via sensoren niet mochten overschreiden. En toen ging hij ze als die reusachtige klerenkasten met elkaar laten knokken tot er eentje het loodje legde. De optelsom van kennistoepassingen, ook buiten de Japanologie in Milans werk blijkt verbluffend.
-Het Gymnasium in Veenendaal kent zijn klassieken. Daar hebben scholieren zeer oude Griekse kennis 21e eeuws getest en toegepast. Zij bewezen dat het klopt dat bijen en hun honingraten de beste antibiotica vormen die er is. De scholieren testten alle alternatieven en wat bijen maken op bacteriën die in wonden voorkomen. Niets werkt zo goed daarbij als honing. Alexander de Grote wist dat. Hij rees als een halfgod uit zijn tent nadat hij zwaargewond leek te zijn dankzij de toepassing van zulke oude kennis. Gymnasiasten van 2015 leren ons hoe dat zat.
-De Kuijfjes van Inholland konden niet ontbreken. Ze waren er met hun raket. Maar ook met hun nieuwste transportmiddel, een bamboefiets. Die raket trok alle bobo’s die langskwamen tijdens ScienceMakers. Sander Dekker kwam namens het kabinet en liet zich alles uitleggen door de studenten. Zo vaak lanceert Nederland immers geen ruimteraket.
Maar de staatssecretaris werd helemaal gelukkig toen hij hun nieuwste vinding zag, een fiets van bamboe. De Inholland-studenten willen na een raket en een onderzeeboot nu een transportmiddel van extreme duurzaamheid maken. Een fietsframe dat in de natuur binnen acht weken is gegroeid leek hen ideaal. Dus werken ze nu aan een bamboeframe dat zo te moduleren is, dat het vanzelf groeit tot een fiets. Licht, organisch, sterk en slim. Tom Dumoulin let je op?
Sander Dekker en fietsen dat is een thema op zich. De bewindsman zag de gealarmeerde blik van zijn voorlichter en ScienceGuide. Heel Den Haag weet immers van zijn mountainbiketochten die in één kabinetsperiode tot twee keer tot zware blessures leidden. Dekker trok zich er niets van aan. De Inholland bamboefiets wilde hij helemaal en detail uitgelegd krijgen. De OCW-bewindsman beloofde zijn staf dat hij heel zou blijven dit keer.
