Naar de Lampedusa Academie
“Cijfers van Eurostat laten zien dat het aantal asielaanvragen in de Europese Unie sterk toeneemt. Dit wordt gezien als probleem waarvoor snel een oplossing voor moet worden gevonden. Jean-Claude Juncker zei 9 september tijdens zijn State of the Union: “We need more Europe in our asylum policy”.
De Nederlandse universiteiten pakken al een rol om bij te dragen aan het vluchtelingenprobleem, door obstakels weg te nemen die vluchtelingen verhinderen te studeren. Wij schetsen u de Europese aanpak die nodig is: namelijk het probleem omzetten in een kans waardoor de vluchtelingenstroom een blessing in disguise zal blijken. Europese landen zullen wedijveren om zoveel mogelijk vluchtelingen op te mogen nemen, asielzoeker of niet.
Humanitaire plicht en demografisch argument
Naast de humanitaire plicht om vluchtelingen te helpen en op te nemen is er ook nog een demografisch argument voor een radicaal andere aanpak. We hebben meer werknemers nodig in de toekomst: de Europese bevolking vergrijst en krimpt. De babyboomgeneratie staat op het punt om met pensioen te gaan. Een land als Duitsland heeft bijvoorbeeld jaarlijks 300.000 tot 500.000 werkkrachten nodig om het sociale systeem – met een daarbij passende leeftijdsopbouw – in stand te houden.
In de landen om Europa heen heerst er instabiliteit en is er sprake van een geboorteoverschot. Deze twee factoren zorgen voor een migratiegolf in de richting van Europa… en dat komt ons op termijn helemaal niet zo slecht uit.
Crash course op Lampedusa
We hebben mooie methoden ontwikkeld om eerder verworven competenties, kennis en vaardigheden te kunnen toetsen en op waarde te schatten. Die moeten worden ingezet op de plaatsen waar de betrokken vluchtelingen in Europa aankomen. Zo kan via de ‘Lampedusa Universiteit’ de relevante achtergrond van een vluchteling worden vertaald naar Europese standaarden. Van daar uit kunnen vluchtelingen ingeschaald worden en verder studeren op elk passend onderwijsniveau.
Daar heeft Europa wat aan als de vluchteling hier blijft, maar ook het land van herkomst als de vluchteling na een paar jaar weer terugkeert. Deze terugkerende vluchtelingen zijn vervolgens weer ‘ambassadeurs’ van Europese kennisinstellingen. Win-win.
Kans voor saamhorigheid
Met het gebruik van MOOC’s in VN-vluchtelingenkampen is al ervaring opgedaan in onder andere Jordanië, Kenia en Uganda. Het is een goedkope en toegankelijke manier van onderwijzen. Bovendien zijn MOOC’s online en daarmee erg flexibel. Mocht een vluchteling migreren naar een andere lidstaat of terugkeren naar zijn land, dan kan daar de cursus worden voortgezet.
Uiteraard is het vluchtelingenprobleem niet enkel dat van Italië, of van andere grensstaten zoals Griekenland en de Balkanlanden, maar van heel Europa. “Upon the conduct of each depends the fate of all”, zou Alexander de Grote lang geleden al eens gezegd hebben. De Lampedusa Universiteit is een niet te missen kans voor saamhorigheid en samenwerking tussen Europese landen en kennisinstellingen. De ministers van Buitenlandse Zaken kunnen op 14 september aanstaande, tijdens de ingelaste migratietop geen beter besluit nemen.”
Olga Wessels en Sebastiaan den Bak zijn beleidsmedewerkers bij Neth-ER in Brussel, Peter van der Hijden is internationaal hoger onderwijsexpert en voorheen werkzaam bij de Europese Commissie.
Meer informatie
Publicatie: Insights from using Massive Open Online Courses (MOOCs) in Refugee Camps
Publicatie: Distance Learning in Refugee Camps
Persbericht: Speech Dimitris Avramopoulos: “A European Response to Migration: Showing solidarity and sharing responsibility”, 14 Augustus 2015
Persbericht: Managing migration and financing a safer and more secure Europe: €2.4 billion to support Member States
