Aan de voet van de Ark

Nieuws | de redactie
18 mei 2015 | Jerevan kijkt uit op weergaloos mooie Kaukasuspieken. Klom Europa ook naar grote hoogten van Hoger Onderwijs daar? Hier enkele observaties over de grote HO-conferentie en randverschijnselen die Europa zo leuk maken en Hoger Onderwijs ook, trouwens.

Het conferentieoord was verbluffend. De EHEA kwam bijeen in het Karen Demirchyan Sports and Concert Complex op een heuvel boven de Armeense hoofdstad. Nergens zou het uitzicht op de Ararat zo schitterend zijn, was ons beloofd en daar bleek geen woord van overdreven te zijn. Dat de Armeense nationale berg voor het volk dat hem vereert niet toegankelijk is op Turkse bodem, is dan ook schrijnend. Dat het monument voor de genocide van 1915 meteen naast de sporthal staat is dat niet minder.

Zei God immers

Dit Demirchyancomplex is nauwelijks te beschrijven. Een reusachtige UFO van vele verdiepingen hoog in Sovjet-Jugendstil-beton die net geland is, zoiets. Maar door de enorme voor- en achterplecht die de lucht in steken kan de architect alleen maar gedacht hebben aan Noachs Ark, die immers hier na de Zondvloed bij de berg Ararat strandde. En dat was natuurlijk de reden dat van elk land slechts één minister en één andere official aan de hoofdtafel mocht plaatsnemen! “Van alles zal één paar tot u komen om het in het leven te behouden,” zei God immers tot de vrome, overlevende Noach toen hij door een grote watervloed de boosheid der mensen liet verdelgen.

Heel Jerevan staat vol met dit soort overdadige symboliek en architectuur uit de nadagen van Breznjew waarin de gasinkomsten van zijn imperium opgingen, als hij die niet in SS20-raketten stak. Subtiliteit blijkt niet iets Armeens. De hoofdstad hangt vol met posters waarin de genocide door de Turken levendig wordt gehouden. “1915. I Remember and Demand,” lees je op grote borden aan de lantaarns langs de snelwegen de stad in. Ook borden met een Turkse fez met snor naast de haarlok met snor als logo van de Führer en de jaren 1915-1941 ontbreken niet. Herinneren kan soms bijna ook onsmakelijk gemaakt worden.

Top en Flop

Van de inbrengen in de conferentie kun je allerlei indrukken weergeven hier een top- en floplijst zowel wat betreft de inhoudelijke rijkdom als de effectiviteit van de input.

Top: Tibor Navracsisc. Het moet gezegd, de Hongaarse Eurocommissaris Tibor Navracsisc maakte een uitstekende indruk en dat tegen alle verwachtingen in rond zijn pijnlijke benoeming en (terechte) afstraffing door het Europees Parlement. Hij was buitengewoon helder in de kritische kanttekeningen bij de voortgang en het elan in het Bologna-proces. “Europese instellingen hebben nog geen sterke visie, strategie en aanwezigheid in open en online education, MOOCs en de technologische revolutie in het HO. Dit kunnen we ons als EU en u als EHEA niet langer veroorloven.”

Flop: Frankrijk. De enige inbreng van de komende voorzitter voor drie jaar van de EHEA was de eis dat de volgorde van aandachtspunten in het slotcommuniqué aangepast werd. Niemand zag het nut er van in. Minister Vallaud-Belkacem verdween vervolgens en liet een ambtenaar haar speech overnemen bij het aanvaarden van het presidentschap. Een affront aan de Armeense gastheren die bovendien een oude Franse vriend en bondgenoot zijn.

Top: IJsland. De co-voorzitter ving de bal die Noorwegen en Bussemaker keihard op het doel afschoten in het debat over Belarus zeer behendig op. Loekasjenko’s gruwel-regime mag nu drie jaar bewijzen enig begin van fatsoen op te kunnen brengen dankzij de sluwe formule die IJsland bedacht voor de slotverklaring met behulp van een citaat uit de speech van Jet Bussemaker.

Flop: Studiebeurs over de grens. In 2003 werd besloten dat studenten in de EHEA hun studiebeurs in elk land zouden mogen meenemen om er te studeren. Nu blijken slechts 10 van de 47 lidstaten dit ook waargemaakt te hebben in hun wet- en regelgeving.

Top: ESU. De vetrekkende voorzitter van de studentenbond bleek een soort Neelie Kroes-Yvonne van Rooy-type dat hun kleindochter kon zijn. Zij tackelde de Britse onderminister met één welgekozen zinnetje zo vreselijk, dat hij tot drie keer terug kwam met nog weer een toelichting op zijn bezwaren tegen de slotverklaring. Niets kon de arme man nog helpen. En over landen die leenstelsels invoeren in plaats van studiebeurzen zei zij: “Als jullie willen dat wij straks jullie pensioenen betalen, moeten jullie ons niet met schulden opzadelen voor onze inzet bij onze studies.” Wat een heldin!

Flop: Hellas. De geest van Yanis Varoufakis zweefde ook door de enorme Sovjet betonnen UFO aan de voet van de Ararat. De Griekse minister stelde voor in de slottekst op te nemen, dat Europa uitgaven voor onderwijs in de begrotingen zou inboeken als investeringen. Een staande ovatie barstte los denkt u? Niemand reageerde. Zelfs de meest naïeve Piketty-adept keek door deze doorzichtige truc heen om de Griekse schulden met nog eens een paar miljard per jaar weg te toveren.

Top: Duitsland. De HO-onderminister is weer zo’n dame in het rijtje Merkel, Schavan, Wanka. Puntig, scherp, fris formulerend. “Gewoon doen wat we afspraken met Bologna ‘und das umsetzen ist vielleicht nicht sexy aber sehr effektiv.” En internationale ervaring tijdens de studie moet vanaf nu bij 30% naar 50% onder de studenten, vooral bij “junge Lehrer, denn wenn sie nicht international denken und Erfahrung zeigen, wie werden sie das ihre Schüler und Studenten überbringen können? Gerade Lehrer sind da die Vorbilder!”

Beste grap: United Kingdom uiteraard. De Britse delegatieleider meldde de afwezigheid van zijn minister Jo Johnson. “We apologize, but as you may know we had a general election last week.  Our new minister probably knows where his desk is to be found, but not much more yet.”

Mooiste historische ceremonie: De grootse viering van ‘200 jaar Weens Congres’ bij het ministerieel diner. De Armeense gastheer en de VSNU-voorzitter bleken hun klassieken te kennen. Zij leidden – net als in 1815 in Wenen Metternich en Tsaar Alexander –  het congres naar een melomaan hoogtepunt. “Le Congrès danse”, schreef de diplomatieke dagboekanier Charles-Joseph Lamoral de Ligne in een fameuze oneliner. Dat de dansopleidingen in het Nederlands KUO wereldtop zijn, bewees ook de minister nog eens met een elan alsof zij het rapport-Dijkgraaf net had uitgedeeld aan haar 46 collega’s van de EHEA!

Een reukoffer

Jerevan verdient als Noachs aanlegsteiger na de zondvloed een warm plekje bij een ieder die het goed voor heeft met Europa en heel de mensheid. Immers, nadat zijn Ark was aangespoeld, dankte Noach met een reukoffer God voor de redding van zijn schip en alle wezens die hij had meegevoerd.

“Toen de Heer de liefelijke geuren rook, zei hij tegen zichzelf: ‘Ik zal de aarde niet nog eens vervloeken om de mens, of omdat het voortbrengsel van het hart van de mens boos is vanaf zijn jeugd, en ik zal al wat leeft niet opnieuw slaan, zoals ik heb gedaan. Voortaan zullen zolang de aarde bestaat, zaaiing en oogst, kou en hitte, zomer en winter, dag en nacht, niet ophouden,’” zo vertelt ons het boek Genesis in het achtste hoofdstuk.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK