HBO vult Wetenschapsagenda in

Nieuws | de redactie
10 juni 2015 | Van de bijna 12.000 vragen voor de Wetenschapsagenda zijn er zo’n 150 gesteld door gericht daartoe bijeengekomen HBO-onderzoekers en docenten. Wat ziet het HBO als cruciale toekomstthema’s? Waar scoren hogescholen sterk, waar minder?

De HBO-sector riep 13 themabijeenkomsten samen om met lectoren, werkveld en onderzoekers praktijkgestuurde vragen te formuleren. Liever minder en beter dan veel en warrig was het informele motto van die actie. Gelet op de uitkomst van 12.000 vragen geen domme strategie, mits de vijf jury’s die 150 HBO-vragen dan wel door laat gaan als kernpunten voor de agenda en conferenties.

Wie de vragen bestudeert ziet, dat de hogescholen op sommige terrein zeer creatieve onderzoekers kennen, die vanuit de praktijk en kennisvernieuwing tot spannende, relevante vragen komen. Ook valt op dat sommige terreinen met een sterk ‘HBO-gehalte’ de vragen minder ‘rijk’ en uitdagend zijn. De agendavorming voor de wetenschap geeft daarmee onbedoeld een interessante monitoring van de ontwikkeling van de kwaliteit en betekenis van het lectoraat en HBO-onderzoek.

Sharing economy

Zo springen de set vragen vanuit het ‘hospitality’ domein eruit door hun scherpe en tegelijk brede blik op de thema’s die op dit terrein om innovatie en nieuwe kennis en toepassingen vragen. Verbindingen met het onderzoek rond big data, geopolitiek en demografische verschuivingen worden gelegd, maar ook met de nieuwe kennisvragen die uit transities komen als ‘sharing economy’ bij Uber en Airbnb.

De vragen uit de ICT-gerichte domeinen zijn bijeen gebracht in tien punten, waarin zowel Smart Industry, big data als ‘nieuw leven’ op de agenda gezet worden, gezien vanuit praktijkonderzoek rond nieuwe technologieën. Zo wordt de ‘Maker Movement’ als vragengenerator voor de wetenschap op de kaart gezet en de ontwikkeling van het ‘Internet of Things’ als nieuwe uitdaging voor de nieuwe maakindustrie.

Opvallend is hoe de lectoraten erin geslaagd zijn interdisciplinair te werken bij het opstellen van vraagpunten. Zo worden de vragen rond de maakindustrie sterk verbonden met die naar de belemmeringen voor innovatie binnen het MKB. Daarmee wordt toegewerkt naar een reeks pregnante vragen naar slimmere koppelingen van technologische en sociale innovatie.

Wie trekt de stekker?

Dit is ook merkbaar bij de vragen rond thema’s als veiligheid en privacy. Dit leidt onder meer tot boeiende vragen naar kennis van en onderzoek naar globale criminele processen en hun financiële stromen. ‘Hoe kun je witwassen via mechanismen als bitcoins of luxegoederen ontwrichten?’ ‘Wie mag de stekker uit het internet trekken?’

De zorglectoraten hebben een buitengewoon ambitieuze aanpak gekozen. Hun vragen combineren rond een kerndoel voor de Wetenschapsagenda: Nederland in 2030 het gezondste land van Europa. Daarin wordt de gedachte dat ‘gezondheid’ min of meer samenvalt met ‘zorg’ ter discussie gesteld. Ook wordt gekeken naar minder hiërarchische relaties en organisaties rond dit thema. Zou er niet een Uber voor de zorgsector kunnen ontstaan?

Minder pakkend

Minder pakkend zijn de vraagpunten die vanuit de thema’s ‘onderwijs’ en de ‘stad’ naar voren zijn gekomen. De vraagpunten uit de sector ‘bouw’ zijn bijvoorbeeld veel scherper gericht op grote transities in stedelijke omgevingen en haken ook interdisciplinair in op vragen die vanuit de lectoraten rond ‘energie’ naar voren kwamen.

De onderwijsvragen gaan meer over organisatorische vraagstukken binnen scholen dan over ‘leren’ als maatschappelijk thema. Zo wordt wel gevraagd naar ‘diversiteit van leren’ en bijdragen aan Bildung, maar dit wordt niet echt uitgewerkt of toegespitst in gerichte vragen voor de agenda. 

Van 12.000 naar 247

De KNAW heeft inmiddels haar juryrapport ingeleverd over de 12.000 vragen voor de Wetenschapagenda. “Meer dan zestig wetenschappers hebben hun agenda’s schoongeveegd om zich over de vragen te ontfermen. De meesten van hen deden dat met toenemend plezier,” zegt President José van Dijck. 

De bijna twaalfduizend vragen zijn door de vijf jury’s vanuit onder meer de DJA en experts uit HBO en WO vrijwel allemaal gegroepeerd onder 248 overkoepelende vragen. Deze worden besproken tijdens conferenties op 16, 17 en 18 juni in Den Haag, de volgende stap op weg naar de Nationale Wetenschapsagenda. U leest het complete document met de vragen hier.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK