Nanodoorbraak kan politie helpen
“Er liggen in heel Nederland zoveel zaken op de plank,” vertelt Jaap Knotter, lector Advanced Forensic Technology aan de Hogeschool Saxion in Enschede. “Inmiddels is er technisch zo veel meer mogelijk om deze zaken te onderzoeken, maar de wetenschap weet niet waar er precies behoefte aan is. Er is in feite een mismatch.”
Kansen door nieuwe techniek
Knotter die naast Saxion-lector ook onderzoeker bij de Politieacademie is, kwam samen met Wim Perlot, leider van het cold-case team in Midden-Nederland tot de conclusie dat er nog een wereld te winnen is. “We wilden inzichtelijk maken waar bij de politie behoefte aan is en hoe de techniek daar een handje bij kon helpen. Het enige probleem was dat we zelf geen tijd hadden om dat echt grondig op te pakken.”
Gelukkig was daar Stella Kruit, studente Forensisch Onderzoek bij Saxion. “Zij heeft in kaart gebracht welke sporen uit cold-cases er allemaal zijn en met welke van de huidige technieken er nieuw bewijsmateriaal opgehaald kan worden. Wat daarbij opviel is dat er heel veel oude geurdoeken bewaard zijn gebleven. Met nieuwe technieken kunnen we die beter onderzoeken”.
Wat opviel was dat er op die geurmonsters nog veel overdrachtssporen aanwezig waren. “Iemand heeft met z’n handen op een stuur gezeten waar de politie een doek langs haalt. Daar zitten zweetsporen in, maar ook huidschilfers en huidcellen. Het is niet veel, maar het levert toch DNA-sporen op.”
Op de grenzen van disciplines
Het probleem is dat de hoeveelheid DNA op deze monsters zo laag is, dat er onmogelijk een profiel van te maken is, maar ook daar werd bij Saxion een oplossing voor gevonden. “Ik zit op de kamer met Martin Bennink, de nieuwe lector nanotechnologie. We zijn allebei pas kort geleden begonnen en heel enthousiast om juist multidisciplinair samen te werken. Die verbinding was dus al snel gelegd.”
Volgens Knotter is het een verademing om zo op de grenzen van disciplines te opereren. “Je ziet toch vaak dat mensen in wetenschappelijk onderzoek heel erg op eilandjes opereren en ze helemaal geen idee hebben wat er in andere disciplines gebeurt. Ik ben ook sociaal wetenschapper en heb geen weet van de technische aspecten. Dat ik nu kan samenwerken met lectoren uit de nanotechnologie werkt heel erg motiverend.”
Vanuit het lectoraat nanotechnologie wordt op dit moment een zogeheten lab-on-a-chip ontwikkeld die zelfs een klein beetje DNA kan vermeerderen. “Eén stukje DNA haalt namelijk niet de ondergrens van de meetapparatuur van de politie, daarom moeten we het vermeerderen. In zo’n lab-on-a-chip kan een agent een DNA-monster op de plaats delict afzonderen en het DNA vermeerderen, zodat het hopelijk die ondergrenzen van de meetapparatuur wel haalt. Daarnaast voorziet het chipje in het veilig en afgeschermd opslaan van het materiaal, bovendien is er de mogelijkheid om direct te bepalen of er wel DNA aanwezig is.”
Veel potentie
Er zal nog veel moeten gebeuren om de nieuwe techniek te verfijnen en ook echt werkbaar te maken in het recherchewerk. “Er zal ook juridisch onderzoek gedaan moeten worden naar de bewijswaarde,” zegt Knotter maar het feit dat de politie zo positief is hoopgevend. Tegen De Telegraaf gaf Wim Perlot aan dat de “in theorie de potentie enorm” is.
Voor Stella Kruit is het onderzoek mogelijk een opstap naar een mooie carrière in het forensisch onderzoek. “Ik hoop dat ik haar kan behouden voor het doen van vervolgonderzoek op dit vlak,” zegt Jaap Knotter lachend,” maar als ze bij het Nederlands Forensisch Instituut aan de slag gaat is dat natuurlijk ook mooi.”
