Opbouwen van onderop
De lancering van de EU STEM Coalition was het orgelpunt van de Wissenstag op de Messe. Uit Europa en Amerika kwamen partijen bijeen om hun handtekening te zetten onder deze nieuwe alliantie voor talentbevordering. Als voorzitter van de Europese ministerraad kwam Bussemaker dit doen namens haar collega’s van de Unie.
Werk met een lange adem
“Wat mij erg aanspreekt is dat dit ‘van onderop’ tot stand komt. Onderwijs, organisaties en bedrijven zijn elkaar steeds meer gaan opzoeken in verschillende landen. Initiatieven bij ons als JetNet en het Techniekpact zijn daar vaak de inspiratie en het model voor,” zei de minister na de officiële ceremonie in podiumdiscussie met moderator Farid Tabarki.
De verschillende samenwerkingsverbanden voor bèta-techniek in EU-landen zijn de laatste jaren elkaar steeds meer gaan opzoeken. “We kunnen echt veel van elkaar leren, zij van ons en wij van hen. Best practices zijn waardevol, want dit is werk met een lange adem. De cultuur veranderen doe je niet zomaar.”
Om die reden was Bussemaker extra verheugd, dat de EU-coalitie meer partijen bijeenbrengt dan vaak gebruikelijk is. “De beroepsvereniging van de ingenieurs in Europe heeft hier meegetekend. Dat is een grote plus, vind ik. De professie voelt zich concreet betrokken en medeverantwoordelijk voor het aanmoedigen van bèta-technisch talent. Ook zij zijn wezenlijk van belang voor het delen van kennis en ervaringen vanuit de beroepspraktijk.”
Enthousiasme in Europa
Wie ook meedoen zijn de ‘Nemo’s van Europa,’ de musea en kenniscentra van wetenschap en technologie. Het technisch bedrijfsleven is vanaf het begin een nauw betrokken partner. Op de Messe was Siemens hun vertegenwoordiger bij de lancering van de STEM Coalition en tekende daarom mee. Namens de onderwijsorganisatie trad Beatrice Boots van het Platform Bèta Techniek in ons land, als EU-voorzitter op.
Boots was net terug van een bijeenkomst met de topmensen van de onderwijsministeries in de Eu en vertelde, dat daar met groot enthousiasme werd gereageerd op deze nieuwe samenwerking ‘van onderop’. Eurocommisaris Navracsics had inmiddels zijn instemming duidelijk gemaakt. U leest zijn bijdrage voor de lancering van de coalitie in Hannover hier.
Opmerkelijk was dat ter plekke ook de steun uit Amerika werd uitgesproken, van het partnerland van de Messe 2016 dus. Indirect kwam deze al van president Obama en zijn gastvrouw, Angela Merkel. Vlak voor de Wissenstag begon, spraken zij in het USA-paviljoen over de uitdagingen van ‘Industrie 4.0’ en het Internet of Things. Cruciaal daarbij noemden zijn de ‘mensenlijke factor’, juist in een gerobotiseerde industrie en dienstensector.
“We zullen medewerkers en toepassers van deze nieuwe technologische ontwikkelingen moeten opleiden en bijspijkeren,” zei Merkel onder meer. “Robots zullen niet effectief kunnen werken als mensen hen niet slim en doeltreffend kunnen aansturen.”
Van triple naar quadruple helix
In de Wissenstag sprak namens het Amerikaanse bedrijfsleven en de USA STEM Education Coalition een vertegenwoordiger van Microsoft. “Wij willen heel graag vanaf het begin kennis delen met een Europees collegaplatform,” onderstreepte Julie de Widt Bakker namens hen. Zij noemde het delen van best practices rond het aanmoedigen van vrouwelijk talent daarbij een hoge prioriteit.
Jet Bussemaker viel haar hier nadrukkelijk in bij in de discussie. “Dat is geen zaak die scholen alleen aankunnen en ook wij als ministers niet. Daarom is het van groot belang, dat juist ook het bedrijfsleven dit als een gezamenlijke prioriteit noemt. De ervaringen in ons land kunnen hiervoor vast zinvol zijn.”
Een aandachtspunt vanuit Amerika pikte Bussemaker daarbij meteen op. “Ik vond het interessant wat Julie de Widt vanuit Microsoft naar voren bracht over de kracht de het ‘triple helix’ model. Zij pleitte voor een versterking daarvan in een ‘quadruple helix’, door de ouders en de eigen omgeving van met name meisjes bij de bèta-techniek stimulering te betrekken. Dit is zeker iets waar we Europees met elkaar over moeten doordenken als extra accent hierin.”
In elk geval zag de minister bij de lancering van deze EU STEM Coalition een signaal van cultuurverandering. Tegen Farid Tabarki zei zij meteen aan het begin. “Er staan bij deze discussie en start drie vrouwen op het podium en twee mannen. Dit gaat de goede kant op met bèta-techniek!”
