iPabo en basisscholen maken samen agenda

Volgens de voorzitter van iPabo Titia Bredée is deze kwaliteitsagenda voor zowel haar hogeschool als voor de schoolbesturen vanzelfsprekend. “Wij zijn de ‘b’ van het hbo, wij doen niet anders dan opleiden voor de praktijk.” ScienceGuide sprak met haar en met Gert-Jan Veeter, voorzitter van po-schoolbestuur Sarkon, één van de zes deelnemende schoolbesturen. Over nut en noodzaak van een gezamenlijke kwaliteitsagenda voor po-scholen in Noord-Holland en de iPabo.

Titia Brédee gaf aan waarom deze agenda is opgesteld. “Wij zijn als pabo een klein pareltje en bewegen altijd mee met ons primair onderwijs. Ons plan voor de toekomst is nog nauwer? samenwerken met het eigen primair onderwijs, dat doen wij onder meer met deze zes po-schoolbesturen uit heel Noord-Holland. Van Den Helder tot Amsterdam. Die hebben ons gevraagd om samen een strategisch plan te schrijven. Wat ons bindt voor deze agenda is het opleiden van de beste leraren voor Noord-Holland.”

De kloof tussen theorie en praktijk overbruggen

Gert-Jan Veeter voorzitter van Sarkon, een schoolbestuur met negentien po-scholen uit de kop van Noord- Holland, legt uit waarom deze kwaliteitsagenda er is gekomen. “De belangrijkste reden is dat wij al vijftien jaar actief samenwerken met de iPabo en de kloof tussen theorie en praktijk goed samen kunnen overbruggen. Zodat scholen zich beter kunnen voorbereiden op het lesgeven van kinderen. Hoe zetten wij kinderen in een ontwikkeling, wat hebben wij daar voor nodig en wat betekent dat dan voor het curriculum van de iPabo?”

Dat de iPabo dit doet hoort volgens Bredée ook bij de taak van haar hbo-instelling. “Het is ook super logisch dat wij dit plan met hun samen schrijven en dat kan eigenlijk ook niet anders. Deze agenda hebben daarom wij ook aangeboden aan de po-raad om te onderstrepen hoe belangrijk die samenwerking tussen de pabo en po-scholen is.”

Daarnaast werd al veel langer samengewerkt en is dit een logisch volgende stap volgens Bredée. “We geven al samen onze pabo-opleiding vorm en we zetten met de scholen samen ook onderzoek op. Dit is daarom een volgende logische stap. Het primair onderwijs stelde onze hele mooie vragen. Wij zijn op basis van die vragen van het veld tot een agenda gekomen, waarbij jonge kinderen spelend leren en oudere kinderen onderzoekend leren.”

Luisteren naar de behoefte

Concreet noemt Veeter een voorbeeld dat laat zien dat er nog verbetering nodig is tussen het werkveld en de pabo. “Een tijdje terug hebben wij op alle scholen touchscreens ingevoerd, de opvolger van de digiborden, en dan zie je dat de studenten daar nog onvoldoende mee getraind en geoefend hebben. Een tweede voorbeeld gaat over basale kennis van het curriculum. Wat moeten kinderen leren in groep vier en wat moeten ze leren in groep vijf, die kennis is nog in onvoldoende mate aanwezig.”

Volgens Veeter heeft dat als gevolg dat leerkrachten te veel aan de methode blijven vasthouden, omdat ze zelf onvoldoende de eindtermen in het hoofd hebben. “Het gevolg is dat leerkrachten volstrekt methode afhankelijk voor de klas staan. Daarmee de methode op de voet volgen met het idee: ‘als ik maar zorg dat ik aan het eind van dit schooljaar aan het einde van boekje ben dan heb ik het goed gedaan.’”

“Het gevolg daarvan is dat leerkrachten niet flexibel en creatief omgaan met allerlei onderwijstaken die erbij komen. Als wij iets meer thematisch willen werken met bijvoorbeeld het thema woningbouw, dan zijn de jonge docenten niet in staat om op thema’s die daar raakvlakken mee hebben de methode los te laten, zoals bij rekenen en aardrijkskunde. De docenten ervaren dat dan als iets dat erbij komt.”

Kwaliteit vastleggen

Daarom is deze kwaliteitsagenda ook nodig volgens de onderwijsbestuurder uit de kop van Noord-Holland. “Wat deze kwaliteitsagenda doet is op hoofdlijnen de kwaliteit vastleggen met een goede blik op de toekomst. Dat biedt samen met de schoolbesturen en de iPabo houvast. Voor de opleiding betekent dat leerkrachten op een hoger denkniveau moeten worden geschoold. Dan kun je cynisch zeggen op echt hbo-niveau maar je kunt ook zeggen op hbo+.”

“Dat is niet een verantwoordelijkheid voor de pabo alleen, maar dat zal je samen moeten doen. Een deel daarvan vindt op de pabo plaats en een deel daarvan vindt tijdens de stage en in de verdere carrière plaats. Daar hoort ook een grondhouding en een attitude bij van de leerkracht.”

Dit niet de eerste kwaliteitsagenda, maar deze agenda biedt nog meer mogelijkheden om de studenten beter op te leiden. “Dit is de tweede kwaliteitsagenda die wij hebben. Deze heeft meer visie, is veel meer strategisch naar de toekomst gericht als baken en stip op de horizon. Ik ben van mening dat de hele samenwerking nu al heeft geleid tot een hogere opleiding van studenten. Met name als het gaat om de eigen kijk op de professionaliteit en reflectie. Daar is een enorme verbeterslag gemaakt.”

Voor de troepen uit

Deze verbeterslag brengt ook nieuwe zorgen met zich mee, bijvoorbeeld wanneer het zittende personeel achterblijft bij deze ontwikkeling. “Wij moeten zelfs bij een aantal scholen uitkijken dat wij nog wel de goede opleidingsschool voor de studenten zijn. Die studenten komen met een denkniveau de basisschool in voor een stage en die komen tot de ontdekking dat zij met hun academische niveau niet uit de voeten kunnen op een basisschool. Omdat daar leerkrachten zitten die niet verder ontwikkeld zijn. Wij moeten daarom ook onze scholen verder ontwikkelen.”

Deze kwaliteitsagenda gebruikt de voorzitter van Sarkon om zijn directeuren te inspireren: “kijk vrienden zo gaan wij het oppakken. De iPabo gaat opleiden en dat betekent dat jullie scholen ook daartoe moeten inrichten en zorgen dat je met de school ook die ontwikkeling doormaakt.’ Ik heb nooit geroepen de pabo doet het niet goed, want wij zijn gezamenlijk verantwoordelijk. Als het niet goed gaat doen we het allebei niet goed.”

Als een vervolg op de kwaliteitsagenda bieden po-besturen de afgestudeerden van iPabo een baangarantie. “Ik ben ook heel benieuwd wat over vier jaar nu precies een student hier van gemerkt heeft en of de scholen ook zien dat er meer leraren beschikbaar zijn voor deze regio. Wij hopen met deze agenda en de baangarantie meer leerlingen te verleiden om de pabo te gaan volgen.”