GroenLinks worstelt met leenstelsel

Nieuws | de redactie
13 december 2016 | “Onderwijs als een investering in jezelf is een neoliberale uitspraak.” GroenLinks-leden komen in opstand tegen het leenstelsel. Het partijbestuur wil er niet vanaf, maar erkent wel dat: “het leenstelsel studenten uit kansarme gezinnen een disproportioneel grote klap heeft gegeven.”

Dit weekend houdt GroenLinks haar verkiezingscongres. De kandidatenlijst wordt dan vastgesteld en leden hebben de mogelijkheid om aanpassingen aan te brengen in het verkiezingsprogramma. Het was al een tijdje duidelijk dat er bij dit congres verzet zou zijn tegen het leenstelsel. Uit de amendementen die zijn ingediend blijkt dat de kritiek op het eigenhandig afschaffen van de basisbeurs door Jesse Klaver (GL) en Pieter Duisenberg (VVD) in de tuin onder de terrasverwarmer van de GL-leider de gemoederen in de partij nog altijd bezighoudt.

Wettelijk maximum aan collegegeld

Lisa Westerveld de oud LSVb-voorzitter die strijdt om een plek in de top tien op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezing wil dat de beloftes uit het vorige verkiezingsprogramma nu worden waargemaakt: “Een van de argumenten om een leenstelsel in te voeren was dat GroenLinks zou pleiten voor het verlagen van het collegegeld. Dat is nu geheel verdwenen in het verkiezingsprogramma. Sterker nog: de collegegelden stijgen exponentieel. Om dit een halt toe te roepen zou GroenLinks moeten pleiten voor een wettelijk maximum.”

Het partijbestuur ontraadt het amendement in hun toelichting schrijven zij: “Een algemene collegegeldverlaging is niet de beste maatregel om de toegankelijkheid van het hoger onderwijs te verzekeren: maatregelen zouden zich moeten richten op groepen die nu lastig toegang hebben tot het hoger onderwijs. Daarom maken we het mogelijk te stapelen en verhogen we de aanvullende beurs.”

Het verhogen van de aanvullende beurs wil het partijbestuur wel steunen. Een amendement van de jongerenorganisatie DWARS die daartoe oproept wordt wel gesteund door het bestuur. De GL-jongeren hekelen de gevolgen van het leenstelsel voor armere milieus. In de toelichting schrijven zij: “Het leenstelsel heeft studenten uit kansarme gezinnen een disproportioneel grote klap gegeven. In veel gevallen kunnen hun ouders het wegvallen van de basisbeurs minder makkelijk opvangen. Hierdoor moeten zij verhoudingsgewijs meer lenen. Die ongelijkheid bovenop de al bestaande leenangst bij jongeren maakt een verhoging van aanvullende beurs noodzakelijk.”

Het partijbestuur erkent dat de wet op dit punt een omissie bevat en geeft de leden daarom het volgende bondige stemadvies: “Overnemen. Prima voorstel.”

Neoliberale uitspraak

Ook het eerder aangekondigde amendement van de Amsterdamse fractievoorzitter van GroenLinks, Rutger Groot Wassink krijgt geen steun van het Partijbestuur. Groot Wassink vond dat uit de recente onderzoeken blijkt dat het leenstelsel de kansen juist verkleint in plaats van vergroot.

Ook de motie van ‘GrienLinks’ Friesland die het neoliberale karakter van het leenstelsel laakt krijgt geen steun. “Hoger onderwijs moet voor iedereen toegankelijk zijn.” Schrijft de lokale afdeling. “Het leenstelsel wordt daarom teruggedraaid. Iedere student krijgt een basisbeurs, met daar bovenop een aanvullende beurs in de gevallen waar ouders een laag inkomen hebben. ‘Onderwijs als een investering in jezelf’ is een neoliberale uitspraak (het individu zorgt voor het individu). Het leenstelsel zorgt voor een onwenselijke drempel voor kinderen uit gezinnen met een laag inkomen. Daarnaast creëert het leenstelsel een tweedeling tussen een groep afgestudeerden die lange tijd met schulden wordt opgezadeld en een groep waarvan de ouders de studie betalen,” schrijft de Friese afdeling.

Op beide moties geeft het GL-bestuur het antwoord dat zij deze niet steunen omdat GroenLinks al sinds 1994 voor draagkrachtige terugbetaling is van de studieschuld. “Voor ons staat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs, juist voor jongeren uit gezinnen met een laag inkomen voorop. Daarom geven we het voorstel van DWARS ook een positief advies. De basisbeurs is denivellerend: het draagt geld over van alle belastingbetalers naar mensen die veel gaan verdienen. GroenLinks heeft zich sinds 1994 altijd ingezet voor een stelsel waarbij mensen na hun studie, naar draagkracht bijdragen voor hun studie.”

Frans van Heest


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK