Onderwijs onmisbaar in asielbeleid

Nieuws | de redactie
23 februari 2017 | Het onderwijsbestel moet veerkrachtig zijn om een plotselinge toename van de instroom van vluchtelingen te kunnen opvangen. “Onderwijs aan vluchtelingen mag niet ten koste gaan van andere kwetsbare groepen,” stelt Henriëtte Maassen van den Brink, voorzitter van de Onderwijsraad.

In het advies ‘Vluchtelingen en onderwijs’ pleit de Onderwijsraad voor meer aandacht voor onderwijs in het vluchtelingenbeleid én goede basisvoorzieningen die kunnen worden opgeschaald bij een piek in de instroom. Vluchtelingen hebben ondanks recente verbeteringen nog altijd onvoldoende toegang tot scholen, opleidingen en cursussen.

Onderwijs socialiseert

Maassen van den Brink laat weten blij te zijn met de extra toegezegde investeringen van de overheid in het onderwijs aan vluchtelingenkinderen. “Investeringen in onderwijs verdienen zich zelf op termijn terug, door lagere uitgaven aan sociale zekerheid, gezondheidszorg, criminaliteitsbestrijding en participatiebemiddeling”.

Volgens de Onderwijsraad is onderwijs een essentiële schakel in het asielbeleid. Zonder goede kennis van de Nederlandse taal en zonder startkwalificatie kan een vluchteling niet volwaardig participeren in de maatschappij. Het onderwijs heeft niet alleen een kwalificerende functie, maar socialiseert ook en draagt bij aan de persoonsvorming. Het onderwijs is een plaats waar kennis gemaakt wordt met democratische waarden.

Op dit moment constateert de Onderwijsraad dat het onderwijs aan vluchtelingen in Nederland op een aantal punten inefficiënt is georganiseerd. Zo zorgen de vele verhuizingen tijdens de asielprocedure voor veelvuldig opgebroken onderwijsloopbanen, is er te weinig sprake van kennisdeling binnen het eersteopvangonderwijs en zorgt ad hoc beleid voor onnodige extra kosten.

Asielopvang in dienst van het onderwijs

De Onderwijsraad doet in haar advies dan ook drie aanbevelingen om er voor te zorgen dat de asielopvang meer in dienst komt te staan van een passende plek in het onderwijs en de toekomstige participatie in de samenleving. Op dit moment staat de opvang voornamelijk in dienst van de asielprocedure.

Allereerst moet de toegankelijkheid in alle fasen van de schoolloopbaan worden verbeterd. “De raad adviseert om álle vluchtelingenpeuters toegang te geven tot kwalitatief hoogwaardige voorschoolse voorzieningen, ongeacht het opleidingsniveau van de ouders. Daarnaast roept de raad scholen, gemeenten en de inspectie op om er samen voor te zorgen dat basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs vluchtelingenleerlingen gemakkelijker opnemen.”

Een tweede punt van zorg is de gebrekkige deskundigheid en het ontbreken van de juiste leermaterialen. “Expertise van tweedetaalverwerving en -didactiek zijn onontbeerlijk. Niet elke leraar of pedagogisch medewerker hoeft deze kennis in dezelfde mate te bezitten, maar elk team moet er wel toegang toe hebben.”

Regierol voor de gemeente

Tot slot moet er meer aandacht zijn voor samenwerking en moet onderwijs een belangrijkere rol spelen in het asielbeleid. “Een hogere prioriteit voor onderwijs in het asielopvangbeleid moet er onder meer toe leiden dat vluchtelingen (zowel minderjarigen als volwassenen) zo min mogelijk verhuizen en snel kunnen starten met school of een opleiding.”

Regionale netwerken waarin de gemeente de regie voeren en nauw samenwerken met onderwijsinstellingen en andere betrokken partijen moeten er voor zorgen dat het asielbeleid goed toegerust is. “Een goed geïnformeerd netwerk kan snel en efficiënt worden opgeschaald. In ‘ruststand’ vervult eenieder zijn reguliere werkzaamheden, maar op het moment dat het nodig is, wordt het netwerk verder geactiveerd volgens een gezamenlijk opgesteld plan.”

U leest het volledige advies van de Onderwijsraad hier


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK