Wie volgt Karl Dittrich op?
Alhoewel de vacature al zo’n drie weken online stond werd het niet van de daken geschreeuwd dat er gezocht werd naar een opvolger van Dittrich. Het vermoeden rijst dan ook dat de VSNU zelf al een kandidaat klaar heeft staan om Dittrich op te volgen.
Als de opvolger uit de eigen gelederen komt dan ligt de keuze voor Koen Becking, voorzitter van de Universiteit Tilburg voor de hand. Uit de vacature blijkt dat de VSNU nadrukkelijk wil inzetten op Open Access en digitalisering. Samen met de oud-voorzitter van de Radboud Universiteit, Gerard Meijer onderhandelde Becking met de grote uitgevers om Open Access contracten mogelijk te maken. Daarnaast zet hij zich ook in voor digitalisering en Open Science. “We staan nog maar aan het begin. Open Science wordt een revolutionaire omwenteling. Gesloten modellen, gesloten instellingen gaan eraan.” Zo zei Becking tegen ScienceGuide vorig jaar in een interview.
Uit strategische overwegingen heeft de vereniging er wel voor gekozen om de wisseling van de wacht over de verkiezingen en de formatie heen te tillen. Op die manier kan de nieuwe ingewijde meekijken hoe de huidige voorzitter dit proces meemaakt, ook als het langer duurt dan verwacht.
Outside of box
Toch suggereert de vacaturetekst ook dat de vereniging nog op een andere gedachte leunt. Sinds de oprichting van de vereniging in 1956 heeft de VSNU enkel mannen tot voorzitter verkozen en met een schuin oog wordt er in het WO gekeken of hier binnenkort verandering in gaat komen. Uit een subtiele hint in de vacaturetekst valt op te maken dat er serieus na wordt gedacht om hier verandering in te brengen. Want, alhoewel ‘voorzitter’ een mannelijk zelfstandig naamwoord is wordt in de vacaturetekst de vrouwelijke aanhef vooropgesteld: “zij/hij dient […]”.
De vereniging, die een samenwerking is van door overwegend mannen geleide instellingen, zou hiermee een voorbeeld stellen voor de universiteiten, nationaal en internationaal. Ook zou het een welkom gebaar zijn in de richting van scheidend minister Bussemaker die het onderwerp van gendergelijkheid prominent op de agenda van het hoger onderwijs heeft geplaatst.
Ook het PromovendiNetwerk Nederland (PNN) probeerde de VSNU deze week te dwingen om buiten de bestaande kaders te denken en stuurde een open sollicitatie in. “Jonge academici worden slecht vertegenwoordigd in het hoger onderwijs, wellicht kan een promovendus als president van de VSNU hier verandering in brengen.”, aldus Rolf van Wegberg (voorzitter PNN) die de actie typeert als ludiek maar de boodschap er achter zeer serieus neemt.
Of er veel jonge academici te porren zijn voor de functie blijft echter de vraag. Alhoewel het natuurlijk een eervolle en belangrijke functie is, is een langdurige pauze in het wetenschappelijk proces de doodsteek voor een onderzoekscarrière. Wellicht dat de VSNU om deze reden een 0,6 fte aanstelling aanbiedt om toch nog ruimte te bieden voor een continuering van het onderzoeksproces.
Omdat ScienceGuide natuurlijk nooit te beroerd is om mee te denken helpen wij de VSNU een handje met de shortlist.
Annelien Bredenoord: De D66 senator en hoogleraar ethiek van biomedische innovatie aan de Universiteit Utrecht gooit hoge ogen en is bijzonder bedreven in het slaan van de brug tussen de wetenschap en de politiek. Ze is een graag geziene gast op verscheidene symposia en verstaat de kunst van het engageren en informeren van het bredere publiek, bijvoorbeeld als het gaat om de toepassing van gentechnologieën als CRISPR.
Beatrice de Graaf: Het gezicht van de Nationale Wetenschapsagenda zou nog wel eens de Haagse sleutel kunnen zijn voor het binnenhalen van het miljard dat de VSNU zo graag geïnvesteerd ziet in het onderzoek. Met haar grote internationale netwerk, onder andere in de European Council on Foreign Relations, kan de hoogleraar terrorismebestrijding van de Universiteit Utrecht ook internationaal opereren: een belangrijke eis van de VSNU.
Rens Vliegenthart: De kersverse voorzitter van De Jonge Akademie heeft het windje mee in zijn onderzoek en bewijst nu al de capaciteiten te hebben om een gedegen lobby te voeren. Zijn ideeën over onderwijscarrières zullen voor velen als verfrissend worden verwelkomd. Ook de speerpunten van DJA zoals betere kansen voor jonge onderzoekers en zijn ambassadeurschap voor vrouwen in de academie zouden niet misstaan bij de vereniging.
Femke Halsema: Als er iemand het klappen van de zweep kent in politiek Den Haag dan is het de oud fractievoorzitter van GroenLinks wel. Halsema is dan misschien wel niet gepromoveerd, maar heeft alsnog veel aanzien binnen de academie. Haar scherpe analytische denkvermogen en intellect plaatsen haar, ondanks haar politieke affiliatie, boven de partijen.
Dymph van den Boom: De oud-rector van de Universiteit van Amsterdam mag dan wel met pensioen zijn gegaan maar misschien is ze te porren voor een laatste opdracht. De oud-bestuurder staat bekend als een vrouw van de inhoud en kent alle dossiers binnen het WO van buiten. Als voormalig lid van de League of European Research Universities (LERU) kan zij ook internationaal allianties smeden.
Eveline Crone: Ze is een van de nationale boegbeelden van de neurowetenschappen en bereikte met haar boek Het puberende brein vele huiskamers in Nederland. Echt een onderzoeker die de vertaalslag kan maken. Naast haar lidmaatschap van de Sociaal Economische Raad trad de Leidse hoogleraar kort geleden ook toe tot de Europese Wetenschapsraad, wat haar slagkracht in Europa sterk vergroot.
Solliciteren kan tot en met 1 maart (morgen).
