Europese Commissie overweegt Open Access platform
“Dit idee is nu al bij twee, drie belangrijke onderzoeksfinanciers opgekomen. Dit kan het begin van iets zijn,” vertelt Peter Suber, de directeur van de Harvard Library Office of Scholarly Communication aan ScienceMag. Eerder besloten onder meer grote financiers als het Wellcome Trust en de Bill & Melinda Gates tot een vergelijkbaar plan, om de strijd om Open Access open te breken.
Eind vorige maan vertelde een woordvoerder van de Europese Commissie dat de twee liefdadigheidsinstellingen inderdaad gezien worden als voorbeeld. Beide instituten hebben een eigen platform opgezet om de wetenschappelijke resultaten van de onderzoekers die zij financieren op te publiceren.
Lange aanloop, lange adem
De strijd om al het wetenschappelijk onderzoek in de toekomst Open Access beschikbaar te laten zijn, staat hoog op de Europese agenda. Tijdens het Nederlands voorzitterschap van de Europese Unie was dit één van de speerpunten van staatssecretaris Sander Dekker.
Hoezeer het hier een plan van de lange adem betreft, bleek eerder dit jaar. Uit cijfers die Leo Waaijers op had gevraagd bij de Nederlandse universiteiten, bleek dat de instellingen ondanks nieuwe afspraken met Elsevier vooralsnog duurder uit zijn en dat veel artikelen blijven alsnog achter slot en grendel de uitgever.
Elsevier vormt een belangrijke hindermacht in de weg naar Open Access. Uit documenten waar ScienceGuide eind vorige maand de hand op wist te leggen blijkt dat dat de uitgever er alles aan doet om de weg naar Open Access zo lang en onaantrekkelijk mogelijk te maken.
Leo Waaijers denkt dan ook dat de Europese Commissie inmiddels het idee heeft dat de ontwikkelingen te langzaam gaan om echt werk van Open Access te maken. “Ik denk dat er sprake is van enige wanhopigheid,” zegt Waaijers tegen ScienceMag. Het gevolg kan zijn dat de Commissie op korte termijn met een eigen publicatieplatform komt. The Gates Foundation heeft al aangekondigd in het derde kwartaal van 2017 Gates Open Research te zullen lanceren.
