Opleiding medisch hulpverlener opgenomen in wet BIG

Het was de bedoeling dat de opleiding tot medisch hulpverlener een directe route zou worden om medewerker op de ambulance of in de operatiekamer te worden. Deze doelstelling werd gemist toen bleek dat opleidingen nog geen beschermde titel hadden onder de wet BIG. Dat is voor studenten wel nodig om stages te doen en later hun beroep uit te kunnen oefenen.

Dit is nu geregeld door staatssecretaris Martin van Rijn. De opleidingen krijgen nu een beschermde opleidingstitel onder artikel 36a van de wet BIG, net als andere 36a beroepen zoals physician assistant en klinisch technoloog. Daardoor mogen studenten en afgestudeerden nu ook een aantal voorbehouden handelingen uitvoeren en vallen ze (onder voorwaarden) onder het tuchtrecht.

Wetswijziging

Het is al langer bekend dat er problemen zijn rond de BIG-status van studenten uit deze opleidingen. Oud-studenten van de Hogeschool Utrecht en de Hogeschool Arnhem-Nijmegen spanden een rechtszaak aan tegen hun instelling. Door het uitblijven van de erkenning van de opleiding liepen zij naar eigen zeggen studievertraging op, onder andere omdat ze geen stageplek konden vinden.

In de rechtszaak tussen de studenten en de Hogeschool Utrecht deed de rechter inmiddels uitspraak en stelde de studenten in het gelijk: “De Hogeschool had bij de start van de opleiding rekening moeten houden met de mogelijkheid dat het werkveld zich hierdoor terughoudend zou opstellen in het aanbieden van stageplaatsen en vacatures.” Maar daarmee was het probleem nog niet opgelost.

Middels een algemene maatregel van bestuur (AMvB) wilde de staatssecretaris de medisch hulpverleners in het reguliere BIG-register (artikel 3) opnemen. De Raad van State maakte in april hun advies inzake de kwestie openbaar en stelde dat de betreffende opleidingen niet breed genoeg zijn om in aanmerking te komen voor registratie onder artikel 3.

Dat dit een lastige situatie oplevert voor de studenten is voor de Raad van State geen reden voor een wetswijziging: “Problemen op de arbeidsmarkt kunnen geen reden zijn voor regulering van een beroep onder de Wet BIG.” De Raad van State stelde hierin naar eigen zeggen de patiënt voorop.

Oplossing in de praktijk

Om de studenten van de in totaal drie hogescholen (waaronder ook de Hogeschool Rotterdam) met een dergelijke opleiding tegemoet te komen zet het demissionaire kabinet nu alsnog door met de AMvB – maar zonder artikel 3 registratie. Onder de nieuwe regeling krijgt de opleiding nu een wettelijk beschermde opleidingstitel (onder 36a), wordt het tuchtrecht (beperkt) van toepassing op deze groep en zijn ze zelf bevoegd een aantal medische handelingen te verrichten.

VWS kiest er dus voor om deze beroepsgroep voorlopig niet op te nemen in het algemene BIG-register maar neemt ze in feite op in een proefregister. Op termijn zou deze kunnen worden omgezet naar een normale BIG-registratie mocht de politiek hiervoor kiezen.

Deze regeling levert de student geen persoonlijk beschermde titel op, maar de opleiding – en dus het diploma – is wel een beschermde opleidingstitel. Daardoor zou het stage- en arbeidsmarktprobleem opgelost moeten zijn.

Het heeft een tijd geduurd voordat deze regeling getroffen werd. Het gaat volgens de staatssecretaris nu al om zo’n 60 afgestudeerden. Jaarlijks komen daar naar schatting zo’n 75 bij en er zijn rond de 500 studenten in opleiding. Omdat ziekenhuizen en andere zorginstellingen “in toenemende mate aangeven dat studenten bachelor medisch hulpverlener welkom zijn” en er zijns inziens genoeg carrièreperspectief is kiest hij voorlopig deze oplossing.

De gekozen route, met een AMvB is opmerkelijk. De beide Kamers hebben in deze kwestie dus geen stem gehad, al is de maatregel hen wel voorgehangen. Het experiment heeft geen horizonbepaling meegekregen, wat inhoudt dat deze niet automatisch verloopt. Wel zegt de minister toe dat het binnen vijf jaar geëvalueerd wordt op kwaliteit, effectiviteit, doelmatigheid en de continuïteit van de zorg. Dan kan ook besloten worden de titel alsnog te laten vallen onder artikel 3.

Correctie: in een eerdere versie van dit artikel stond dat de titel Medisch Hulpverlener nu in het BIG-register is opgenomen. Dit is niet het geval.