Aantal bergbeklimmers naar hbo en wo neemt af

Analyse | de redactie
27 juli 2017 | Van de vmbo-leerlingen die in 2004 een diploma voor de gemengde leerweg ontvingen, had uiteindelijk 26% een hbo-bachelordiploma behaald in 2016. 1,5 % van deze groep behaalt zelfs een wo-masterdiploma, zo blijkt uit een analyse van OCW. Wel daalt het percentage van ‘bergbeklimmers’ in het onderwijs.

Om een beeld te krijgen van de doorstroom binnen het onderwijshuis heeft het ministerie van Onderwijs in kaart gebracht welke routes stapelaars in het onderwijs afleggen. Dit is voor het eerst gedaan en zo kunnen trends in beeld worden gebracht van de afgelegde routes van vmbo naar universiteit en hoe vaak dit voorkomt.

Een klein deel van de Nederlandse leerlingen maakt een lange en steile weg omhoog door het onderwijssysteem en worden door OCW ‘bergbeklimmers’ genoemd. Zij beginnen bijvoorbeeld in het vmbo en eindigen op de universiteit. Er zijn diverse steile stapelroutes mogelijk, maar nog niet eerder was in kaart gebracht hoeveel leerlingen deze aflegden in het Nederlandse onderwijssysteem. In het onderwijs wordt dit type leerling en later student ook wel een bergbeklimmer genoemd.

Bergbeklimmers

Voor een periode van maximaal twaalf jaar na het behalen van het eerste vo-diploma is de schoolloopbaan van bergbeklimmers onderzocht. Het ministerie heeft vanaf het afstudeerjaar 2004 alle cohorten met elkaar vergeleken door data van verschillende instellingen aan elkaar te koppelen. Dan kan het gaan om leerlingen die begonnen op VMBO-basis en het hoogste niveau van het mbo afronden, of leerlingen die van vmbo theoretische leerweg een bachelorsdiploma op de universiteit hebben behaald.

Uit cijfers blijkt dat minder dan 10% van de leerlingen in het onderwijs een bergbeklimmer is. Van de leerlingen in het laagste niveau van het vmbo is dat 16,4% die op het hoogste niveau van het mbo een diploma behaalt. En 1,4% van de vmbo-leerlingen gemengde leerweg behalen uiteindelijk een universitaire mastertitel en 26% behaalt een hbo-bachelor. Van de vmbo-kader leerlingen van het cohort 2006-2008 weet 0,1% een universitaire master te behalen.

Steeds minder bergbeklimmingen

Uit de vergelijkingen die OCW heeft gedaan tussen de cohorten blijkt een algemene neerwaartse trend in de doorstroom van bergbeklimmers. Een lager percentage leerlingen legt de lange weg van doorstroom af. En alhoewel de procentuele verschillen zich beperken tot enkele procentpunten is de trend voor alle typen bergbeklimmers gelijk: elk jaar kiest een lager percentage leerlingen voor een steile stapelroute.

Ook is er een significante daling te zien in het percentage bergbeklimmers bij de route vmbo gemengde leerweg naar een universitaire bachelor. Van het cohort dat in 2004 een diploma behaalde, daarvan wist 3% na 11 jaar een wo-bachelor te behalen. Bij het volgende cohort van 2005 was dat al gedaald tot 2,3%, dit percentage daalt jaar op jaar.

bergbeklimming

Van de leerlingen die in 2004 een diploma vmbo-basis hebben behaald weet 1,4% na 12 jaar een bachelordiploma te behalen op het hbo. Van de leerlingen die het daaropvolgend niveau vmbo-kader als diploma hebben in het voortgezet onderwijs daar weet een kleine 12% van een hbo-bachelordiploma te behalen.

Een lange route afgelegd

Leerlingen die zeven jaar terug een vmbo-basis diploma hebben behaald daarvan heeft maar 2% een hbo-diploma. Dat is ook niet zo opmerkelijk omdat het een lange route is van vmbo-basis naar een hbo-diploma. Deze route duurt via stapelen in het vo minimaal zes jaar en stapelen via het mbo duurt minimaal zeven jaar. Opvallend is dat ondanks de lange studieduur, deze route door gemiddeld 10% van de vmbo-basis leerlingen wordt afgelegd.

Voor de doorstroom van de theoretische gemengde leerweg naar een hbo-diploma zijn vooralsnog geen cohortvergelijkingen bekend. Studenten die met een vmbo-gt diploma doorstromen naar een hbo-bachelor worden door OCW namelijk niet als ‘bergbeklimmer’ gezien. Op dit punt heeft het ministerie alleen de cijfers van het cohort 2004/2005 beschikbaar gesteld waaruit blijkt dat vmbo-gt gediplomeerden net iets minder vaak een hbo bachelor halen dan havisten 38 vs. 41%.

Balken


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK