Is DUO klaar voor de toekomst?

Het Academiegebouw van de Rijksuniversiteit Groningen zit dinsdag vol met geïnteresseerden vanuit de overheid, onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven om de mogelijke toepassingen van Blockchain te bespreken. Ook aanwezig is Hans Schutte, directeur van DUO, die sinds zijn overstap van het ministerie van OCW steeds meer tijd in Groningen besteedt: “Ik zie grote mogelijkheden voor het toepassen van Blockchainoplossingen, bijvoorbeeld in de diplomaregistratie”.

Lees meer over wat Blockchain kan betekenen voor het onderwijs..

Schutte zinspeelt alvast op de wensen van een volgend kabinet, dat een flink aantal beslissingen moet gaan nemen op het gebied van onderwijs: “Natuurlijk zijn wij vooral een administratieve instelling maar als ik vooruitkijk, bijvoorbeeld op het gebied van Leven Lang Leren, dan is het goed mogelijk dat daar een soort vouchersysteem voor komt. Dat zouden we dan traditioneel, en in de Blockchain kunnen bouwen”.

Afstemming met Den Haag

Of een dergelijk systeem er komt moet volgens Schutte nog blijken. “We zien wel wat er van de formatietafel komt,” Naast deze beslissing liggen er mogelijk nog meer dossiers op tafel, bijvoorbeeld de versobering van de OV-kaart of een aanpassing van het leenstelsel. De vraag is of DUO daarop is voorbereid. “Wij zijn inmiddels redelijk flexibel in onze systemen maar ik ben wel blij dat we inmiddels de afspraak hebben met Den Haag dat voorgenomen veranderingen eerst even aan ons voorgelegd worden voor een ‘check’ of het uitvoerbaar is”.

Die uitvoerbaarheid blijft een belangrijk punt, zeker met de groeiende rol van DUO maar Schutte laat zich daar niet door afschrikken. “Wij beheren inmiddels een diversiteit aan grote datasets.” Zo beheert DUO naast de €17 miljard aan leningen ook de bekostiging van de onderwijsinstellingen en grote hoeveelheden studentendata. “wij denken dat daar voor de maatschappij meer uit te halen is”.

Privacy

DUO krijgt er steeds meer taken bij, waaronder kort geleden nog het bijhouden van het personenregister in de kinderopvang. Bij deze steeds groter wordende rol komt ook een grotere verantwoordelijkheid kijken om op de juiste wijze met gevoelige informatie om te gaan. En dat gaat niet altijd goed. Kort geleden kwam de dienst nog negatief in het nieuws omdat het OV-reisdata van 377 studenten had opgevraagd bij TransLink om te controleren of deze wel écht uitwonend waren.

“Dat idee is ooit ontstaan in de ministeriele commissie Aanpak Fraude. Er is toen door juristen gekeken wat de mogelijkheden waren en dit kwam daaruit als een manier om het sluitstuk van de bewijsvoering te vinden in de gevallen waar je het bijna zeker weet” De rechter bepaalde echter anders en nu is het wachten op de uitspraak in hoger beroep. DUO heeft er volgens Schutte wel van geleerd: “We hebben nu een speciale afdeling ingericht voor privacy gerelateerde vraagstukken en hebben intern de volgende afspraak gemaakt: alles dat mag doen we, en zodra we in een grijs gebied dreigen te komen dan doen we het niet.”

Meer open data en toepassingen

Binnen die restricties wil DUO de aankomende tijd zelf ook nog veel meer data openbaar gaan maken, voor individuen maar ook voor instellingen. “Wat ik voor me zie is dat je voor een bepaalde regio in een keer een kaart kunt openen waar je alle doorstroom, van po naar vo en vo naar ho, en richting de arbeidsmarkt in beeld krijgt. Zo kun je zien waar je in het onderwijs aan moet werken” Dat dit eventueel de negatieve uitwerkingen van beleid bloot zou kunnen leggen maakt Schutte niet uit. “Dan kun je dat beleid op onderbouwde gronden aanpassen”.

Net als veel andere partijen onderzoekt DUO nu ook de mogelijkheden van Blockchain om onder andere de opleidingsgeschiedenis van studenten in bij te houden. Daarover is Schutte enthousiast en voorzichtig tegelijk. “Wij zijn natuurlijk de ‘betrouwbare overheid’ en kunnen dus niet in een keer de touwtjes uit handen geven,” maar DUO is aan het experimenteren met deze toepassingen, onder andere binnen het Groningen Declaration Network. “Wel denk ik er over om nieuwe toepassingen die we nu toch gaan bouwen zowel op de traditionele manier als binnen Blockchain te ontwikkelen”.

Omdat Blockchain in essentie niet werkt vanuit een centrale autoriteit betekent elke Blockchain toepassing dat DUO deze moet delen met andere in het netwerk. “Dat is ook wel een beetje eng zeg ik er eerlijk bij.” Schutte wil dan ook pas volledig overgaan op Blockchain als het systeem zich echt bewezen heeft.