Docent van de toekomst is ongehoorzaam
In een beladen Nationale Onderwijsweek en een dag voor de staking van het po in het Haagse Zuiderpark, organiseerden De Hogeschool Leiden samen met de gemeente Leiden, ICLON, MBO Rijnland en Proo Leiden voor de tweede keer de Nacht van de Leraar. Assertiviteit, ongehoorzaamheid, het zijn de termen die gedurende de avond terugkomen. De docent heeft zelf ook mogelijkheden om vanuit passie en inspiratie, om te gaan met werk- en regeldruk. Hoe zetten we de docent weer in zijn kracht!
Autonomie nemen
De discussie rondom basisschoolleraren gaat dit jaar naast het verhogen van het salaris en verlagen van de werkdruk, met name ook over het vergroten van de autonomie van de leraar. Systemen binnen scholen zelf, verantwoording naar de inspectie, regelgeving vanuit de overheid, het heeft allemaal invloed op de dagelijkse taken van de leraar. Maar moet je die autonomie krijgen of kan je die autonomie ook creëren? Is de leraar van de toekomst een ‘burgerlijk ongehoorzame docent’ die af en toe afwijkt van de gebaande paden en de heilige methodiek.
Hoe belangrijk die ongehoorzaamheid is komt naar voren tijdens één van de sessies waarin een consultant aangeeft dat ze schrok toen ze op een basisschool mee mocht kijken met een les klokkijken. “De hele klas was strontvervelend, en ik vroeg of ik even mocht ingrijpen. ‘Wie van jullie kan al klokkijken?’ En iedereen stak zijn hand op. Ik vroeg aan de leraar waarom hij nog steeds deze stof behandelde? ‘Omdat we dit voor de komende zes weken nog in de methodiek hebben staan,’ luidde het antwoord.”
Het gevoel dat de docenten van tegenwoordig zich niet als ongehoorzame burger gedragen werd gisteren even goed bijgesteld. Naar schatting stonden zestigduizend docenten in het Zuiderpark op de Dag van de Leraar. De door PO In Actie georganiseerde staking ging gewoon door, ondanks het lekken van het bericht dat het nieuwe kabinet €500 miljoen extra vrij wil maken voor het verlagen van de werkdruk. Docenten zijn letterlijk opgestaan om meer waardering af te dwingen.
De loopbaan van de docent
Paul Rosenmöller, voorzitter VO-raad, klom woensdagavond ook voor de docenten op de zeepkist. “Ik vind werkelijk dat de maatschappelijke waardering voor een leraar achterblijft bij datgene wat zij daadwerkelijk verdienen. Dat gaat over imago, dat gaat over alles waar morgen het po voor in Den Haag staat met tienduizenden mensen.
De VO-raad was donderdag niet aanwezig tijdens de staking van de PO “We moeten met elkaar samenwerken om te komen tot beter onderwijs en een flexibele organisatie, waar je elke dag met plezier komt, en ook weer met plezier weg gaat. Dat is wat ik jullie toe wens.”, aldus Rösenmoller.
Die samenwerking komt onder andere tot uiting in het traject ‘De doorlopende leerlijn’. Dit project is een initiatief van de VO-raad om de loopbaan van docenten beter in kaart te brengen en te stroomlijnen. Hier zit ook een stuk waardering in. De leiding nemen in jouw eigenlijk ontwikkeling is van belang, maar de mogelijkheden moeten ook gecreëerd worden en inzichtelijk zijn. Leraren vinden het belangrijk om zichzelf te kunnen blijven ontwikkelen. “We merken op lokaal niveau en tijdens bijeenkomsten als de Nacht van de leraar veel enthousiasme onder leraren voor het op nieuwe en creatieve manieren nadenken over ontwikkelmogelijkheden in het beroep.” aldus Bas de Wit, adviseur van de VO-raad.
De interactie met leraren, bestuurders en studenten tijdens de Nacht van de Leraar heeft voor het traject input opgeleverd: “Het was een zeer waardevolle sessie. Een voorbeeld is dat we door diverse leraren werden uitgedaagd om nog meer ‘out of the box’ te denken. Het onderwijs zal de komende 10, 20 jaar nog meer veranderen, wat zal dat vragen van de leraar? En ook: hoe gaan we in de toekomst om met de wens van sommige leraren om in bijvoorbeeld zowel het po als het vo te werken, of met leraren die een deel vanuit hun werkweek een baan buiten het onderwijs vervullen en ook voor de klas staan?” aldus De Wit.
