Financiële positie van het hbo verslechtert

Nieuws | de redactie
16 oktober 2017 | De begrotingen van de hogescholen in Nederland lieten in 2014 nog overschotten zien van €158 mln., deze zijn in 2016 omgeslagen naar een tekort van €92 mln. Dit als gevolg van minder inkomsten door het leenstelsel en stijgende personeelslasten.

Uit een overzicht van de financiën van het hbo van de afgelopen vier jaar, gemaakt door de Vereniging Hogescholen, blijkt dat de inkomsten van 2012 tot 2016 met 10% zijn gestegen. Het jaar 2014 sloot het hbo af met het hoogste resultaat van de afgelopen 16 jaar, namelijk 158 miljoen overschot. In 2015 lag dit al een stuk lager, namelijk op 23,5 miljoen. Het jaar 2016 behaalde het laagste resultaat ooit, namelijk een negatief resultaat van – €92 miljoen. De rentabiliteit, die het verschil aangeeft tussen inkomsten en uitgaven, is hiermee ook op het laagste niveau in 16 jaar uitgekomen, van 4% in 2014 naar -2,2% in 2016.

Tweedelijns effecten leenstelsel

Door de jaren heen was de verdeling tussen de verschillende inkomstenbronnen vrij constant. Wel wordt duidelijk dat de groei bij de inkomsten de afgelopen twee jaar nauwelijks meer doorzet.  De oorzaak hiervan ligt volgens de VH in de invoering van het leenstelsel in 2015. Daardoor zijn de studentenaantallen gedaald en dat heeft ook gezorgd voor een daling van de inkomsten.

De rijksbijdrage bedraagt circa 70% van de totale baten. De andere inkomsten komen onder andere uit de collegegelden, zo’n 20%. Hierbij valt op dat in 2015 de studentenaantallen daalden door de invoering van het leenstelsel naar circa 442.000. In 2016 bevinden de studentenaantallen zich op hetzelfde niveau als in 2014, circa 447.000.

Het eigen vermogen neemt ook substantieel af

De personeelslasten in het hbo zijn veruit de grootste kostenpost en bestrijken circa 75% van de uitgaven, in 2012 werd er €2,7 miljard uitgegeven aan het personeel en in 2016 was dit gestegen naar €3,1 miljard. De uitgaven aan afschrijvingen en huisvesting blijven nagenoeg gelijk de afgelopen vier jaar, beide uitgaven schommelen rond de €225 miljoen per jaar. De liquide middelen van de hbo-instellingen nemen ook af sinds de invoering van het leenstelsel. Vanaf 2015 zijn die afgenomen met 6%. Het eigen vermogen neemt ook substantieel af, met circa 6%.

Het is niet voor het eerst dat het duidelijk wordt dat de financiële positie van hogescholen achterop raakt. Al eerder bleek uit een analyse van ScienceGuide dat de financiële situatie van veel hogescholen is verslechterd. Door een lagere studenteninstroom zijn de inkomsten gedaald en wordt er door het ministerie ook minder geld per student bekostigd, dit heeft als gevolg dat instellingen die geen lagere instroom kenden toch gekort worden op de rijksbijdrage.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK