Wat kan Blockchain betekenen voor het onderwijs?
Op dinsdag 5 september aanstaande wordt op de Rijksuniversiteit Groningen de conferentie “Blockchain in Education” (BCINED2017)georganiseerd. In dit programma komen instellingen, beleidsmakers, experts en anderen samen om te bespreken wat de Blockchain technologie kan betekenen voor het onderwijs
De toekomst van het internet en de informatierevolutie van de eenentwintigste eeuw gaat volgens medeorganisator Theo Mensen (Stichting ePortfolio Support) over vertrouwen en betrouwbaarheid. De nieuwe technologie Blockchain moet de productie, het gebruik en het beheer van onderwijsgegevens zowel veiliger, betrouwbaarder als toegankelijker maken en het onderwijs een nieuwe impuls geven.
Wat is Blockchain?
De illustere ontwikkelaar van Blockchain, die nog altijd opereert onder de alias Satoshi Nakamoto, bedacht de techniek voor het tegengaan van fraude bij het gebruik van de internetvaluta Bitcoin. Waar traditionele valutasystemen voor het valideren van transacties en het tegengaan van fraude terugvallen op een centrale autoriteit, daar wilde Nakamoto, zelfverklaard anarchist, het probleem oplossen zondertussenkomst van een overheid. In Blockchain wordt de centrale autoriteit vervangen met een netwerk van gebruikers die allemaal dezelfde administratie bijhouden.
Lees hier het originele paper van Satoshi Nakamoto over Blockchain.
Dit betekent dat de gebruikers van, in dit geval Bitcoin, allemaal het volledige transactieoverzicht hebben van alle gebruikers. Bovendien is het niet mogelijk om met terugwerkende kracht wijzigingen aan te brengen omdat iedereen de geschiedenis heeft opgeslagen van de transacties. Om dit mogelijk te maken is een uitgebreid algoritme nodig dat overschrijvingen verifieert. Bovendien moet de dataset compact blijven zodat deze geen onhandelbaar grote vormen aanneemt en traag wordt.
“Deze methode is in principe op alle vormen van data toe te passen.” aldus Mensen, die aanvult dat het er ook niet toe doet in wat voor programmeertaal het geschreven is. “Zo lang je platforms hebt waarop je deze informatie uit kunt wisselen met voldoende deelnemers, dan kun je veilig en betrouwbaar diverse soorten data met elkaar koppelen, delen en aanpassen als dat nodig is.”
Nooit meer een diploma kwijt
In Nederland beheert een handvol autoriteiten de zogenaamde authentieke bronnen. Hierbij kan gedacht worden aan het kadaster, de Gemeentelijke Basisadministratie of het kentekenregister. Ook het diplomaregister van DUO is zo’n bron. De vraag is echter of een centrale opslag en autoriteit nog wel de zekerheid en de duurzame oplossingen kan bieden voor het internettijdperk.
Bij het overhandigen van een diploma wordt de gediplomeerde vaak verteld: ‘Raak het niet kwijt, want je krijgt geen vervanging’. En wanneer een diploma moet worden overlegd, bijvoorbeeld voor inschrijving voor een vervolgopleiding, is het opzoeken, kopiëren en waarmerken vaak nog een hele tour. Op een punt als dit ziet Mensen mogelijkheden om Blockchain in te zetten. “Dat is een praktische toepassing die direct voordeel heeft. Als je een profiel hebt waar diploma’s en certificaten in staan dan kun je voor inschrijving bij wijze van spreken een linkje sturen. De verificatie zit al in de Blockchain ingebouwd namelijk.”
Aan de andere kant kan Blockchain ook het tegengif zijn voor fraude met diploma’s. “Wereldwijd hebben alle universiteiten er last van, maar met name Amerikaanse universiteiten klagen steen en been over studenten uit Azië met diploma’s die ze niet of nauwelijks kunnen verifiëren.” Met de verificaties die Blockchain biedt kunnen aanmeld- en toelatingsprocedures sterk verbeterd worden volgens Mensen. In het kielzog van de beweging van de People’s Bank of China om een eigen cryptocurrency te ontwikkelen, ook met behulp van Blockchain, werkt men naar verluidt ook aan diplomaverificatie.
Wat certificering betreft ziet Mensen toegevoegde waarde, met name in het kader van Leven Lang Leren. “Het gaat bij Blockchain niet alleen om het beheer van data, maar juist om het (her-)gebruik ervan voor studie- en loopbaanplanning. De toegankelijkheid en beschikbaarheid van betrouwbare gegevens zijn belangrijk voor het nemen van goede beslissingen over een vervolgstudie of een andere baan.”
Zo maakt Blockchain het mogelijk om verschillende onderwijsdata, bijvoorbeeld aparte cursussen, certificaten en assessments, van een persoon gekoppeld en betrouwbaar te beheren. “Met Blockchain is dit veilig te regelen en de betreffende persoon kan zelf bepalen met welke instelling of werkgever deze persoonlijke informatie gedeeld wordt.” Volgens Mensen, die hiervoor al eerder het recht op een ePortfolio introduceerde, levert dit naast beheer ook dus ook inzicht in persoonlijke ontwikkeling op.
Van wie is de data?
Aangezien de noodzaak van een authentieke bron en autoriteit van de informatie vervalt is de vraag wel van wie de betreffende data nu eigenlijk is. “Eigendom is een interessant discussiepunt, ook al in de huidige situatie. Eigenlijk is het zo dat informatie nooit een hoofdeigenaar heeft.” Mensen licht dit toe aan de hand van een voorbeeld. “Stel je voor dat ik voor een vak een 8 heb gehaald, dan ben ik niet de enige eigenaar van dat cijfer. Het is al gedeelde informatie tussen de student die hem haalt, de docent die hem geeft, en ook van de onderwijsadministratie.”
Volgens Mensen is toegankelijkheid een veel beter begrip dan eigendom. “Informatie is altijd bedoeld voor communicatie, en het vertrouwen dat je hebt in die informatie is essentieel.” Veel van wat Mensen met respect ‘administratieve rompslomp’ noemt bestaat dan ook uit handelingen die gericht zijn op identificatie, authenticatie en beveiliging. “Dat betekent niet dat het niet nuttig is, maar het kan allemaal veel sneller en slimmer met Blockchain en dan blijft er tijd over voor het primaire proces: het leerproces.”
Haalbaarheidsstudie
Dit alles is bepaald geen nieuwe kost, in 2001 adviseerde de commissie Snellen al over de een persoonlijke digitale kluis. De uiteindelijke vorm van het ‘kluisje van Snellen’: DigID werd de afgelopen jaren geplaagd met de nodige problemen, precies rond die veiligheid en betrouwbaarheid. “Het parlementair onderzoek naar ICT-projecten bij de overheid legde het onderliggende probleem hieronder bloot, namelijk dat er veel te weinig expertise is bij overheden om zulke veelomvattende projecten op te pakken.”
Wat Mensen betreft is de eerste stap vooruit dan ook om een haalbaarheidsstudie te doen. “We moeten kijken naar de Human Capital Agenda en kritisch zijn over of we zo’n radicale transitie waar kunnen maken.” In ieder geval zullen er de aankomende jaren veel Blockchain-experts bij moeten komen om aan de vraag te voldoen. “Wij proberen zo veel mogelijk hogescholen met ICT- en technische opleidingen te overtuigen om Blockchain op te nemen in hun programma’s.”
Omdat Blockchain er in principe niets om geeft wat voor type data er wordt opgeslagen, en op welke manier, zullen er wel afspraken gemaakt moeten worden over de zogenaamde interoperability, de overdraagbaarheid tussen systemen. “Daar hebben we al eeuwen ervaring mee: afspraken maken over hoe we informatie op een vergelijkbare en dus bruikbare manier opschrijven. Het moet nu alleen op een veel groter aggregatieniveau. Dit is wel een taak van de overheid, en dus ook van een Hans Schutte als directeur van (DUO) om hier heldere afspraken over te maken.”
Groningen aan kop
Toen het voorstel kwam om een meetup te organiseren bij de Rijksuniversiteit Groningen kon dit gelijk rekenen op enthousiaste reacties, van de instelling tot aan de provincie. “Duidelijk is dat de Dutch Blockchain Hackathon in Groningen afgelopen februari een groot succes was waar bijzonder veel mensen op afkwamen. Daar is al een aantal prototypen voor toepassingen ontwikkeld onder andere op het thema ‘reinventing government’.”
De afgelopen jaren tekende een groot aantal internationale onderwijsorganisaties de Groningen Declaration, waarin partijen zich committeren aan internationale overdraagbaarheid en toegankelijkheid van studentinformatie. “Dit betekent dat de ‘DUO’s’ van over de hele wereld hier gezamenlijk brood in zien. Waar beter dan om de aftrap te geven dan in hier”.
Aanmelden voor de Blockchain conferentie op dinsdag 5 september is gratis en kan hier.
