Bedrijven denken strategisch mee met opleidingen
Hoe een producent van bussen de opleidingen automotive helpt zich verder te ontwikkelen.
Ies de Rooij is manager bij VDL Enabling Transport Solutions, het voorontwikkelbedrijf binnen VDL Bus & Coach, producent van bussen en marktleider in het E-bus segment. Tegelijkertijd zit De Rooij ook in de programmaraad van het Centre of Expertise ACE ACE (Automotive Center of Expertise) is het kenniscentrum voor toegepast Automotive onderwijs en onderzoek. Hierin werken de Automotive instituten van de Hogeschool Rotterdam, Fontys Hogescholen, de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) en het bedrijfsleven samen. in Helmond. “We hebben het center helpen oprichten. We waren altijd al betrokken bij de automotive-opleidingen van twee hogescholen die bij ACE betrokken zijn.”
Eén platform waar alles samenkomt
Voor VDL was het oprichten van ACE een uitkomst, vertelt De Rooij. “Het is goed dat er nu één platform is waar alles samenkomt. Vroeger kwamen we wel eens bij elkaar, in de zogenaamde beroepenveldcommissies om te kijken wat de school doet en hielpen we hen vooral met het lesprogramma. Tegelijkertijd deden studenten van de hogescholen stages bij ons. De samenwerking was er dus al wel, maar was minder sterk georganiseerd.”
Janneke Hoekstra is directeur van het techniekdomein van de HAN, één van de bij ACE aangesloten hogescholen. Ook zij ziet dat de relatie met het werkveld in het Centre of Expertise veel sterker is geworden. “ACE is een vehikel om onze verbinding met het bedrijfsleven structureel te versterken. Het gaat nu verder dan vroeger. Je zou kunnen denken dat het wel eens lastig is als anderen zich met je werk als opleider bemoeien, maar juist in het beroepsonderwijs is het essentieel voor wat wij doen. Ook ons onderzoek willen we direct laten aansluiten bij de vragen uit de praktijk, daarom denken bedrijven mee.”
Kruising van werktuigbouw, elektronica en ICT
En in de wereld van automotive is intensieve samenwerking nodig want de veranderingen gaan razendsnel. Was de opleiding voorheen vooral een werktuigbouwkundige opleiding waar studenten leren hoe een dieselmotor werkt en hoe een remsysteem in elkaar zit. Met de opkomst van elektrisch aangedreven en zelfrijdende auto’s is wat gevraagd wordt van jonge professionals een stuk complexer geworden.
De Rooij: “Automotive is een typisch vak. Het is een kruising tussen werktuigbouwkunde, elektronica en ICT. Je moet als je daarin werkt nu echt een ‘system integrator’ zijn. Voor de opleidingen is het lastig dat ze zoveel verantwoordelijkheden hebben. Het is continu balanceren in hoeveel ze studenten van welk aspect leren.”
Volgens Hoekstra is het juist door die veranderingen zo van belang dat bedrijven actief meedenken over het onderwijs. “Er is zoveel aan de hand in dit veld. Bedrijven weten beter wat dat betekent voor hun toekomst, daarom is het belangrijk dat ze met ons meedenken niet alleen op het niveau dat ze precies kijken of een vak in het curriculum nog wel klopt, maar echt over de strategische issues waar dit veld voor staat.”
Begrip van elkaars bedrijfsmodel
Hoekstra ziet dat bedrijven die zich actief committeren aan de doelstellingen van het Centre of Expertise er ook de vruchten van plukken. “Het helpt enorm als je begrip van elkaars business model hebt. Bovendien is er voor de werkgevers veel te winnen, want in deze sector is nog steeds sprake van een groot tekort aan technisch personeel.”
“Toen we begonnen met het Centre of Expertise was het begrip van toekomstige studenten voor de technische beroepen nog klein,” herinnert De Rooij. “Er is landelijk de afgelopen jaren veel gebeurd om dat te kantelen en ik denk dat het opzetten van ACE daar ook een positieve bijdrage aan heeft geleverd.” Tegelijkertijd zijn er volgens De Rooij nog wel zorgen. “Het blijft een punt van aandacht om er voor te zorgen dat afgestudeerde hbo’ers het juiste niveau hebben om aan de slag te gaan bij ons. Daar hebben we als opleiders en werkgevers een wederzijdse verantwoordelijkheid in, juist omdat dit veld zo in ontwikkeling is.”
Een rol is daarbij volgens De Rooij weggelegd voor de lectoren die bij ACE Automotive zijn aangesloten. “Je hebt in het bedrijfsleven nu echt een filosofie nodig over hoe je denkt de juiste kennis je bedrijf binnen te halen. Omdat het zo snel gaat, kun je niet meer af met alles als bedrijf zelf gaan bestuderen, dus heb je de kennis nodig die aanwezig is bij hogescholen. Je kunt met studenten aan de slag, en lectoren kunnen je helpen de juiste vragen te stellen.”
Die kennis moet aanwezig zijn bij de studenten die straks aan de slag gaan, maar ook bij de werknemers die nu al in de automotive-industrie werkzaam zijn. Janneke Hoekstra denkt dat daar nog wel wat te winnen valt. “Ook het leven lang leren willen nog meer met elkaar gaan ontwikkelen. Er is op de HAN al een deeltijdbachelor en een professionele master automotive voor mensen die al een tijdje aan het werk zijn. Het nadeel van een gewone deeltijdopleiding is dat je gebonden bent aan een locatie. Daarom zijn we nu aan het kijken of we samen met werkgevers ook digitale leersystemen kunnen inzetten voor afstandsonderwijs nationaal en internationaal. Het staat op de rol dus.”
Op de Katapultdag in Maarssen op 30 november aanstaande laten bedrijven en kennisinstellingen zien wat zij samen doen in innovatiecentra. U kunt zich hier aanmelden voor de Katapultdag. Het volledige programma vindt u hier
