Hongaren zorgen voor onrust in EVP-fractie

Nieuws | de redactie
15 mei 2017 | De nieuwe hoger onderwijswet van Hongarije brengt onrust in de EVP-fractie in het Europarlement. Na de aankondiging van een wet die buitenlandse universiteiten en ngo’s in het land aan banden legt ontstond er felle internationale discussie die doorsijpelt in eigen gelederen.

Universiteiten met een buitenlandse oorsprong worden in een omstreden wet van de Hongaarse overheid aan banden gelegd. De wet verbiedt instituten die van oorsprong buitenlands zijn om Hongaarse diploma’s uit te reiken, tenzij er een overeenkomst is met het land waar deze is gevestigd. Ook moeten deze universiteiten voortaan een campus hebben in het land waar ze geregistreerd staan.

De wet zou specifiek slecht uitpakken voor de Central European University (CEU) die in de Verenigde Staten geregistreerd staat, maar daar geen thuiscampus heeft. Daarom wordt de wet ook wel gezien als een specifieke aanval op de universiteit. Dit leidt internationaal tot veel protest, en ook in de fractie van de Europese Volkspartij rommelt het, zo blijkt uit een interne brief.

Spanning in fractie loopt op

Op 26 april nodigde het Europees Parlement de Hongaarse president Orban voor de derde keer in korte tijd uit voor tekst en uitleg. Dat ontaardde al snel in een stevig debat. Vicevoorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans liet Orbán in niet mis te verstane woorden weten dat dit niet de manier is waarop men in Europa met elkaar omgaat.

“De nieuwe Hongaarse wet wordt door velen gezien als een poging om de Central European University, het neusje van de zalm van een voorheen verdeeld Europa, de mond te snoeren.” Aldus Timmermans. De premier van Hongarije sloeg hard terug, en liet blijken dat het land voor zijn gevoel Europa voldoende tegemoetkomt: “Wij beschermen Oostenrijk, Duitsland en Zweden. Wij houden Schengen in stand, niet voor onszelf maar voor heel Europa.”

Tijdens het debat werd ook voor de buitenwereld duidelijk dat Orbán in eigen gelederen steun aan het verliezen was. Frank Engels, Luxemburgs lid van dezelfde fractie als Orbán, de Europese Volkspartij (EVP), kon niet leven met de houding van de Hongaarse premier. Hij liet plenair weten dat accepteren van vijf miljard aan structuurfondsen en het uitschelden van Brussel niet samengingen.

Inmiddels is een aantal partijen binnen de EVP het zat, zij vinden dat Orbán dit keer echt te ver is gegaan en hebben hem middels een brief gesommeerd om in te binden. De afvaardigingen van de Beneluxlanden in de EVP-fractie hebben een brief gestuurd naar Orbán. Deze brief is in handen van ScienceGuide en daaruit blijkt dat zij de wijze waarop de CEU wordt benaderd door hen als politiek ingegeven wordt gezien. “We find it difficult, if not impossible, to understand the reasoning behind the new Hungarian law on higher education. It seems to be politically motivated and target the Central European University (CEU) specifically.”

De Beneluxfractie vraagt Orbán om opheldering maar Partijlid Frank Engels gaat nog een stap verder, zo blijkt uit interne e-mails waar The Hungarian Spectrum over schrijft. Zo zou Engels de Hongaarse partij hebben gevraagd “Forget the crap. We know what is happening and why. Why don’t you leave both the EPP and the EU on your own terms? … So go. Please go.”

Kamervragen

Daags nadat de laatste amendementen op de wet door het Hongaarse parlement werden goedgekeurd stelde ook Kamerlid Anne Mulder (VVD) al vragen over de ontwikkelingen in de Tweede Kamer. In antwoord daarop gaf minister Koenders van buitenlandse zaken vorige week te kennen dat hij de gebruikelijke stappen van het diplomatieke proces heeft doorlopen. De dag na het aannemen van het amendement (5 april) is er om opheldering gevraagd.

Inmiddels is bekend dat de Europese Commissie een formele berisping heeft gestuurd aan het adres van Hongarije en geeft Koenders te kennen dat er een inbreukprocedure is gestart op de onderwijswet. Deze inbreukprocedure valt onder een EU pilotproject waarin lidstaten elkaar kunnen aanspreken op beleid en gedrag dat volgens hen niet via de Europese norm verloopt. Uiteindelijk kan het niet naleven van een Hofarrest leiden tot boetes en dwangsommen.

De universiteit die zich onder andere richt op de sociale wetenschappen, het recht maar ook milieuwetenschappen en wiskunde heeft meer dan 1500 studenten en 300 man wetenschappelijk personeel. De Central European University werd in 1991 gesticht door de niet-onomstreden Amerikaans-Hongaarse zakenman en publicist George Soros. Vorig jaar leken Soros en Orbán het nog goed met elkaar te kunnen vinden maar de overwinning van Trump, met wie Soros een slechte band heeft, lijkt de situatie volgens sommigen te hebben beïnvloed.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK