Van Engelshoven houdt vast aan selectie
Begin 2017 verscheen er een proefschrift van de vrije Universiteit waaruit blijkt dat selectie aan de poort bij geneeskundestudenten geen positief effect heeft op de studieresultaten. Het onderzoek van de VU laat wel zien dat selectie aan de poort zorgt voor meer gemotiveerde studenten.
Daarnaast blijkt dat de studentenpopulatie minder divers wordt omdat studenten met een migratieachtergrond minder snel een selectiestudie gaan studeren. Eerder onderzoek van de Inspectie en van de ResearchNed laat hetzelfde zien. Voor Frank Futselaar van de SP dit aanleiding om Kamervragen te stellen over specifiek deze twee onderzoeken.
Selectie trekt bevlogen studenten aan
De minister geeft in haar beantwoording aan dat zij beide onderzoeken met interesse heeft gelezen. “Ik vind het onderzoek van de promovendus interessant. Het biedt inzicht in de effecten van selectie aan de poort bij een van de numerus fixus opleidingen die decentrale selectie toepassen. De onderzoeksresultaten van de promovendus naar selectie bij de opleiding geneeskunde sluiten aan bij het onderzoek dat Anouk Wouters van de Vrije Universiteit heeft uitgevoerd naar selectie bij de opleiding geneeskunde. Zij concludeert onder andere dat de studieresultaten van geselecteerde studenten weinig verschillen van die van ingelote studenten, maar dat selectie wel meer bevlogen studenten aantrekt.”
De minister nuanceert wel de vragen van Futselaar door er op te wijzen dat selectie niet alleen is bedoeld voor een beter studiesucces. “Met decentrale selectie wordt het voor opleidingen met een numerus fixus, meer dan voorheen het geval was met centrale loting, mogelijk gemaakt om de student die bij de opleiding past te selecteren. Het gaat bij decentrale selectie dus nadrukkelijk niet enkel om het verbeteren van het studiesucces. Decentrale selectie dient recht te doen aan het feit dat diverse factoren bepalen welke student goed bij een opleiding past. Denk daarbij bijvoorbeeld aan persoonlijkheidskenmerken, motivatie, eerdere onderwijsprestaties van de kandidaat-student en de organisatiekenmerken van de opleiding.”
Zorg om stoomcursussen
De minister heeft met het oog op gelijke kansen wel zorgen over de commerciële stoomcursussen die voor studenten worden aangeboden om de decentrale selectie beter voorbereid te doorlopen. “Ik vraag mij af of het bestaan van particuliere stoomcursussen voor selectieprocedures zorgt voor een tweedeling tussen de kandidaat-studenten die deze cursussen wel kunnen en willen betalen en zij die dat niet doen. In de monitoring van decentrale selectie zal ik daarom extra aandacht aan deze punten laten besteden.”
De minister wijst er tegen Futselaar wel op dat deze studies beide over geneeskunde gaan en zij wil nog niet zo ver gaan om hier conclusies aan te verbinden voor ook andere opleidingen. De onderzoeken hebben overigens betrekking op een beperkt aantal geneeskundeopleidingen en de vraag is in hoeverre de uitkomsten van deze onderzoeken gelden voor andere opleidingen die een numerus fixus kennen.
Onwenselijke zelfselectie
Van Engelshoven is het wel met het SP-Kamerlid eens dat door selectie bepaalde groepen studenten nadelige effecten ondervinden. “Uit de onderzoeken van ResearchNed en de Inspectie van het Onderwijs blijkt dat eerste generatie studenten minder vaak het volgen van een numerusfixus opleiding overwegen dan studenten met hoger opgeleide ouders. Ook twijfelt tussen de 14 en 18 procent van de ondervraagde jongeren of zij door de selectie zouden komen. Deze vorm van zelfselectie is onwenselijk en vraagt om actie. Ik vind ik het principieel van belang dat het volgen van een fixusopleiding voor iedereen die het kan een vanzelfsprekende optie is. Daarom zal ik, zoals mijn ambtsvoorganger uw Kamer samen met de koepelorganisaties en de studentenbonden bezien hoe de informatievoorziening bij selectieve bacheloropleidingen verder verbeterd kan worden.”
Lees hier: Selectie raakt kwetsbare groepen.
Op de vraag van Futselaar om selectie aan de poort af te bouwen en op termijn af te schaffen is de minister heel duidelijk. “Nee. Opleidingen met een belangstelling van studiekiezers die groter is dan de onderwijscapaciteit van de opleiding en waarvan het arbeidsmarktperspectief beperkt is, moeten een numerus fixus kunnen instellen. Wel zal ik, conform het Regeerakkoord, stappen zetten om er zorg voor te dragen dat het besluit om een numerus fixus te voeren wordt voorzien van een adequate onderbouwing en de mogelijkheid creëren het besluit, indien nodig, te blokkeren.”
