EU spaart onderzoek ondanks Brexit-bezuinigingen

Draait de landbouwbegroting op voor onderzoek

Nieuws | door Sicco de Knecht
12 januari 2018 | Door de Brexit en nieuwe taken voor de Europese Commissie ontstaat er krapte op de EU-begroting. Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en budgetcommissaris Günther Oettinger kondigden deze week aan dat er hierdoor bezuinigd moet worden op onder andere de structuurfondsen en de landbouw. Meer toekomstgerichte programma’s als Horizon 2020 en Erasmus lijken echter gespaard te blijven in deze bezuinigingsronde.
Oettinger EU Brexit
European Commissioner for Budget and Human Resources Gunther Oettinger bij de bijeenkomst “Shaping our Future”. Foto: Europese Commissie/Eric Vidal

Tijdens de bespreking van het Multi-annual Finance Framework Het MFF kan gezien worden als het de meerjarenbegroting van de EU. Het huidige MFF loopt van 2014 – 2020 en beslaat dus ook de periode van het Horizon 2020 programma. van afgelopen week heeft de Europese Commissie aangegeven waar de aankomende jaren de prioriteiten zullen liggen. Het gat dat het vertrek van de Britten achterlaat heeft een structurele omvang van zo’n €12-13 miljard per jaar. Dat is naar schatting zo’n 15% van de EU-begroting.

Daarnaast krijgt de EU er de aankomende tijd taken bij, onder ander op het gebied van defensie en veiligheid. Er zal dus flink bezuinigd moeten worden op de begroting. Dat zal onder andere gevoeld worden op de landbouwbegroting en binnen de structuurfondsen.

Een bijzondere uitzondering wordt gemaakt voor het Erasmus+ programma en investeringen in onderzoek en innovatie in het post Horizon 2020 programma. “Dit zijn programma’s die gaan over onze toekomst, en daar moeten we nu niet op bezuinigen” stelde budgetcommissaris Oettinger tijdens zijn bijdrage. Hij voegde daaraan toe: “Ik zou willen zeggen tegen het Europese publiek dat het ons gaat om ‘Toekomst, Innovatie en de Jeugd’.”

Consultatieronde Multi-annual Finance Framework

De onzekerheid over de precieze timing en invloed van het vertrek van de Britten roept ook vragen op over de looptijd van het nieuwe MFF. Oettinger, die hier met collega’s naar keek, stelt voor de aankomende ronde een periode van zeven jaar voor, en wil daarna met vijfjarentermijnen werken.

Het feit dat de structuurfondsen hoogst waarschijnlijk niet zullen worden gespaard brengt een zeker risico met zich mee. Een selecte groep landen, waaronder Nederland, is momenteel bijzonder succesvol in het binnenhalen van competitieve beurzen terwijl veel nieuwe lidstaten ( EU 13 Hieronder worden de lidstaten verstaan die in 2004 toetraden tot de Unie: Bulgarije, Kroatië, Cyprus, Tsjechië, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Malta, Polen, Roemenië, Slowakije and Slovenië. ) achterblijven. Directeur Generaal voor onderzoek en innovatie Robert-Jan Smits gaf eerder al te kennen niet af te willen stappen van de harde eis van excellentie. Het is niet ondenkbaar dat de combinatie van bezuinigingen op de structuurfondsen en het vasthouden aan competitieve bekostiging deze kloof kunnen vergroten.

Smits wil onderstrepen dat de strijd nog niet gestreden is. “Dankzij het enorme succes van HORIZON 2020 liggen we in poll position liggen in het komend debat over het nieuwe MFF. Toch moeten we de kracht van de lobby’s van de boeren en de regio’s niet onderschatten.” Momenteel ligt het MFF voor aan de Europese bevolking.

Tot en met maart 2018 verzamelt de Europese Commissie input voor het begrotingsraamwerk. Elke Europese burger kan hierop inschrijven via de openbare raadpleging. “Vandaar dat ik een oproep doe aan alle Nederlandse onderzoekers om zich de komende maanden hard te maken voor het Europese onderzoeksbeleid en mee te doen aan de brede consultatie!” zegt Smits die onderstreept dat de strijd nog niet gestreden is. In mei 2018 wordt de presentatie van het MFF verwacht.


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK