Internationale studenten nog een paar jaar in de knel?
Dit weekend werd bekend dat de stad Maastricht een verbod instelt voor 87 straten om nog studenten in te huisvesten. Op die manier wil de stad de overlast tegengaan van studenten. Dit heeft de wethouder wonen Gert-Jan Krabbendam (GroenLinks) onlangs bekend gemaakt. Inmiddels zijn er in de gemeenteraad zorgen ontstaan over de toegankelijkheid van Maastricht voor studenten. Ook in andere hoger onderwijssteden lijkt dit probleem van studentenhuisvestiging pregnanter op de politieke agenda komt te staan.
Maastricht ontoegankelijk voor studenten met smalle beurs
De Universiteit Maastricht heeft vorige maand een brandbrief naar de gemeente gestuurd om aandacht te vragen voor het probleem. De UM vreest dat de stad ontoegankelijk wordt voor studenten met een smallere beurs. Ook Gemeenteraadspartijen PvdA, CDA en VVD lijken gevoelig voor dit argument en hebben naar aanleiding van deze brief van de UM vragen gesteld aan het gemeentebestuur.
In deze brief aan het gemeentebestuur schrijft de voorzitter van de UM, Martin Paul dat hij vreest voor de toegankelijkheid van de universiteit. “In dat verband willen wij ook onze zorg uitspreken over de oplopende kamerhuurprijzen waardoor de betaalbaarheid van kamers steeds meer in het geding komt. Het sociale mechanisme dat inherent hieraan kan zijn (lees: studeren en wonen in Maastricht is meer en meer voorbehouden aan hogere inkomensgroepen), achten wij onwenselijk, want staat op gespannen voet met ons beleid om een toegankelijke universiteit te zijn.”
Volgens de Universiteit Maastricht bleek vorig jaar voor het eerst dat het evenwicht tussen vraag en aanbod van studentenhuisvesting uit balans was geraakt. Daardoor konden studenten ook na september en oktober nog steeds geen woonruimte vinden. Ook worden er steeds meer studentenwoningen aan de markt onttrokken, waardoor de prijzen stijgen waarschuwt Paul.
Inkomen van studenten is juist gedaald
Daarnaast wijst de UM-voorzitter er ook op dat de inkomenspositie van studenten achteruit is gegaan de afgelopen jaren. “Oplossingen voor het tekort moeten passen binnen het budget van een gemiddelde student. De recente toevoegingen aan de kamermarkt kennen hoge huren en ook de bestaande voorraad is de afgelopen jaren fors in prijs gestegen, terwijl het gemiddelde inkomen van studenten juist is gedaald.”
Volgens de Universiteit Maastricht is het van groot belang ook voor de stad dat de universiteit blijft groeien. “Voldoende beschikbare en betaalbare kamers zijn van groot belang voor de (internationale) concurrentiepositie van zowel universiteit als stad en zijn absoluut voorwaarde voor de groei van het aantal studenten. Een verantwoord groeiende universiteit is van groot belang voor deze stad, zo durven we te veronderstellen. Een tekort aan beschikbare woonruimte past daar uiteraard niet in.”
De UM wil daarom dat de stad aan de slag gaat met dit vraagstuk en een speciale functionaris aanstelt. Deze moet samen met de universiteit versneld aan de slag gaan met extra studentenhuisvesting, door bijvoorbeeld een soepele vergunningverlening door de gemeente.
Geslapen in de noodopvang
Ook in andere steden roeren kennisinstellingen zich. Zo heeft de medezeggenschap van de Rijksuniversiteit Groningen in oktober al een brandbrief naar de gemeente gestuurd met de oproep om snel verder te gaan bouwen. De studenten beklaagden zich tegenover de gemeente dat Groningen haar naam als studentenstad schaadt. “In de afgelopen maanden hebben honderden internationals in hotels of noodopvangen geslapen”, schreven zij aan het college van B&W en de gemeenteraadsleden. Deze boodschap werd niet altijd even positief ontvangen.
Studenten niet meer op straat
De PvdA in de Groningse gemeenteraad vond dat de universiteit alleen maar roept. De SP wilde dat er een maximum komt op het aantal internationale studenten zodat er ook in het nieuwe collegejaar geen studenten meer op straat hoeven te slapen. De Gemeente Groningen denkt dat er tot 2020 nog een kamertekort zal zijn voor (internationale)studenten.
In Amsterdam hebben de grote kennisinstellingen (de UvA, HvA, Inholland en de AHK) ook een brief geschreven naar het college van B&W met de oproep om een aantal corporatiewoningen die bestemd zijn voor de reguliere verhuur in te zetten voor internationale studenten. Hier lijkt de wethouder wonen van de SP, Laurens Ivens niet veel voor te voelen. Dit weekend maakte hij zich boos op Twitter omdat internationale kenniswerkers steeds vaker de ‘gewone Amsterdammers’ verdringen van de woningmarkt. Zijn partij is ook voor een maximering van het aantal internationale studenten dat universiteiten en hogescholen mogen aantrekken.
Oeps: internationalisering van Amsterdam gaat nog maar 1 kant op. Tijd voor maatregelen om te voorkomen dat Amsterdammers hierdoor verdrongen worden. Red de solidariteit! https://t.co/NRGONNHoKb
— Laurens Ivens (@LaurensIvens) January 6, 2018
Voor universiteiten en hogescholen wordt dit een belangrijk jaar. In maart zijn de gemeenteraadverkiezingen en daarna zijn er de collegeonderhandelingen. Het is de vraag in hoeverre de verschillende steden het belang al dan niet inzien van de toenemende instroom van internationale studenten en dit ook mee willen nemen in de nieuwe collegeakkoorden die gesloten worden.
Ook in de landelijke politiek en lobby wordt er niet stil gezeten. Zo heeft de voorzitter van de VSNU, Pieter Duisenberg onlangs een plan aangekondigd om met de verschillende verantwoordelijke ministeries er voor te zorgen dat Nederland aantrekkelijk blijft voor internationale studenten. Daarbij wordt nadrukkelijk ook gekeken naar het ministerie van Binnenlandse Zaken van minister Kajsa Ollongren (D66). Op die manier kan er een strategie worden ontwikkeld om samen met studentenhuisvesters te kunnen blijven bouwen aan studentenhuisvesting.
