Oproep voor minder Chinese studenten krijgt weerklank bij minister
Onlangs waarschuwde de rector van de Universiteit van Amsterdam, Karen Maex voor de keerzijden van internationalisering. In haar Diesrede vroeg zij aan de minister om de UvA instrumenten te geven. Zodat daarmee voorkomen kan worden dat binnenkort 80% van de studenten op een opleiding bestaat uit Chinezen of Duitsers. Om op die manier te kunnen garanderen dat er daadwerkelijk sprake is van een International Classroom. Van de Radboud Universiteit kwamen soortgelijke signalen. Hoewel de UvA zich tegen de minister beklaagt dat de media ongenuanceerd was, lijkt de minister niet doof voor de oproep, als het om studenten buiten de EU gaat.
Niet lichtvaardig onderzoek van de Inspectie
Dit vraagstuk kwam aan de orde in het debat over toegankelijkheid en selectie. Een debat overigens waar de minister weinig toezeggingen deed. Zij beloofde met onderzoeken te komen bovenop de eerdere naar eigen zeggen ‘niet lichtvaardige’ onderzoeken van de Inspectie en ReserchNed. Hierin stond dat economische zwakkere studenten bij voorbaat al niet meedoen met selectiestudies. De minister gaat nu vervolgonderzoek doen en beloofde al dan niet met maatregelen te komen.
Een ander niet minder politiek brisant punt ging over de internationalisering van het hoger onderwijs en het effect daarvan op de toegankelijkheid. Harm Beertema (PVV) sneed dit punt aan. Hij wees erop dat hij het onacceptabel vindt dat buitenlandse studenten dezelfde kansen hebben op een selectiestudie als Nederlandse studenten. “Wat voor ons volstrekt onacceptabel is, is het weigeren van Nederlandse studenten ten faveure van buitenlandse studenten in de fixusstudies, waar een capaciteitsprobleem is. Waarom is het rechtvaardig dat buitenlandse studenten wel een plek krijgen, terwijl onze eigen kinderen worden uitgeloot? Voor een studie die betaald is met Nederlands belastinggeld.”
Bang zijn voor discriminatie
Vervolgens ging Beertema in op de vraag die vanuit de UvA en de Radboud Universiteit kwam. “Het is niet voor niets dat de UvA en de Radboud Universiteit de noodklok beginnen te luiden, want het wordt echt een probleem. Het kan toch niet zo zijn dat onze universiteiten steeds ontoegankelijker worden voor onze studenten. De UvA zou wel voorrang willen geven aan Nederlandse studenten, maar durven dat niet goed aan omdat ze bang zijn dat ze in verband worden gebracht met discriminatie. Heeft de minister al gereageerd naar de Radboud Universiteit en de UvA nu die hebben laten weten dat ze in de problemen komen door die vergaande internationalisering?”
In haar beantwoording ging de minister in op de vraag om buitenlandse studenten te kunnen weren. “Het is nu zo geregeld dat studenten uit de Europese Unie gelijkelijk toegang hebben tot het Nederlandse hoger onderwijs. Dat lijkt mij ook heel goed en heel verstandig. Het omgekeerde geld ook voor Nederlandse studenten. Ik heb ook geen mogelijkheden en ik zou het ook niet wenselijk vinden om daar beperkingen in te stellen.”
Eventueel een grens aan niet EU-studenten
De minister legde uit dat dit anders ligt bij studenten van buiten de EU. Die studenten betalen in Nederland het volledige collegegeld dat kan oplopen tot meer dan €10.000. “In mijn brief over internationalisering zullen we kijken of we daar eventueel een grens aan kunnen stellen in het beperken van het aantal opleidingsplaatsen. Tenminste als hun komst inderdaad ten koste gaat van studenten uit de Europese Unie.”
De minister ging ook specifiek in op de situatie aan de UvA. Zij had daar ook al contact over gehad met de hoofdstedelijke universiteit. “Het signaal van de UvA is mij bekend. Daar berichtte mij de UvA ook over dat de signalen die in de media verschenen daarover wat ongenuanceerd waren opgepikt.”
Niet acceptabel voor het CDA
Harm Beertema kreeg in het Kamerdebat bijval van Harry van der Molen (CDA). “Ik denk dat het aantal gevallen waarbij studenten van de buiten de EU verdringend zijn voor studenten van binnen de EU bij selectiestudies beperkt is. Wat het CDA betreft is dat niet acceptabel. Vindt de minister dat wel acceptabel, want dit is wel lastig uit te leggen als een Chinees voorrang zou hebben op een Nederlandse student bij een selectiestudie?”
Het is niet voor het eerst dat het CDA en de PVV aandacht vraagt voor buitenlandse studenten die Nederlanders vedringen bij numerus fixus studies. Nadat de vorige minster Bussemaker beide partijen er op wees dat EU-studenten weigeren onmogelijk is. Wilde het CDA dat er gekeken zou worden naar mogelijkheden om studenten van buiten de EU wel minder kansen te geven bij selectiestudies.
De minister wilde niet specifiek ingaan op dit hypothetische voorbeeld van het CDA. “Ik wil niet op deze casus ingaan die zich wel voor kan doen,” erkende de minister. “Ik houd niet van politieke vluggertjes dus ik ga hier geen uitspraak over doen, maar het debat moet wel veel genuanceerder worden gevoerd. Dat wil ik doen als ik deze zomer kom met een brief over internationalisering.”
