Van Engelshoven komt pabo-doorstromers toch niet tegemoet
Met een pilot pre-pabo in de drie grote steden Den Haag, Rotterdam en Amsterdam is het de bedoeling om de doorstroom van mbo naar pabo – zeker na de strengere eisen voor de pabo – te versoepelen. Deze pilot is bedoeld voor studenten die niet de mbo-opleiding onderwijsassistent hebben gevolgd. En daarom ook niet in de opleiding zijn voorbereid op een opleiding aan de pabo.
In het doorstroomprogramma worden mbo-studenten onder meer voorbereid op de toelatingstoetsen bij de pabo in aardrijkskunde, geschiedenis en natuur en techniek. De pilot is dit studiejaar gestart met subsidie van OCW. Door een technisch probleem konden minder studenten meedoen aan deze pilot dan vooraf was gehoopt. Als een student aan de schakelklas wil deelnemen mag die namelijk nog niet in het bezit zijn van een mbo-diploma.
Wanneer studenten klaar zijn met hun mbo-opleiding moeten ze wachten om hun diploma aan te vragen. Alleen als een mbo-student zijn vakken heeft afgerond én bij een opleiding ingeschreven staat, kan deze worden toegelaten tot de pre-pabo, luidt een eis van OCW. Veel studenten kwamen na het behalen en in ontvangst nemen van het diploma tot de ontdekking dat ze de schakelklas wilden volgen. Toen was het dus al te laat.
In Rotterdam ontstond hier enige irritatie over. Ron Bormans, voorzitter van de Hogeschool Rotterdam, vond het ongepast dat het ministerie de verantwoordelijkheid neerlegde bij de scholen. Volgens de onderwijsinstellingen is het probleem opgelost als het ministerie toestaat dat gediplomeerde mbo’ers zich voor de pre-pabo opnieuw mogen inschrijven.
Instellingen hadden beter moeten acteren
In de Tweede Kamer werd een paar weken terug ook verbaasd gereageerd. De minister wilde hier aanvankelijk niets van weten en volgens haar wisten instellingen “heel goed” dat studenten ingeschreven moesten staan bij een opleiding om hiervoor in aanmerking te komen. Volgens de minister “hadden de instellingen hier, eerlijk gezegd, ook beter op kunnen acteren.”
Na lang aandringen van Harry van der Molen (CDA) en coalitiegenoot Paul van Meenen (D66) leek de minister om en wilde zij samen met de wethouders van de drie grote steden naar een oplossing zoeken. Daarbij noteerde de minister nog wel dat zij dit niet vaker zal doen. “Ik zal mij niet te vaak laten uitnodigen door uw commissie om over de randen van de wet te gaan.”
De minister laat nu in een reactie op deze eerdere toezegging in de Kamer weten dat ze toch niet de wet gaat aanpassen. “De wet biedt geen ruimte voor onderwijsinstellingen om publieke middelen te besteden aan personen die geen student zijn. Om de pilot juridisch mogelijk te maken is daarom de oplossing gezocht in het langer ingeschreven laten zijn van studenten in het mbo (‘uitstel van diplomering’). Er is hier dus niet sprake van een ‘technisch probleem’, maar van een specifieke pilot om een specifieke groep mbo-studenten te bedienen.”
In strijd met de wet
De minister zegt dat het inschrijven van deze afgestudeerde mbo-studenten in strijd is met de wet en dat zij dit dus niet mogelijk gaat maken. “Als ik zou toestaan de pilot voor alle geïnteresseerden open te stellen, dan zou ik de roc’s moeten verzoeken de deelnemers in te schrijven voor een (keuze)deel van een mbo-opleiding. Dat ga ik niet doen, omdat dit in strijd is met onze wet- en regelgeving. Studenten mogen zich uitsluitend inschrijven voor een bekostigde mbo-opleiding wanneer zij de intentie hebben deze volledig af te ronden. Eerder heeft de Inspectie handhavend opgetreden in dergelijke gevallen.”
De minister wil wel in overleg met de koepels om te kijken of er nog andere mogelijkheden zijn om aan deze groep tegemoet te komen. “Met de Vereniging Hogescholen en de MBO-Raad ben ik in gesprek over of er groepen zijn waar straks nog onvoldoende aanbod voor is, en hoe deze groepen eventueel bediend kunnen worden. Wij hebben hierin een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Ik wil deze gesprekken een kans geven, en de eventuele oplossingen breder zoeken dan alleen binnen deze specifieke pilot.”
Instroom uitstellen
Naast het probleem van inschrijving speelde er nog een andere kwestie voor de mbo-doorstromers. De pre-pabostudenten die in september zijn begonnen zijn per 1 februari ingestroomd in de reguliere pabo. Deze studenten komen niet in aanmerking voor het verlaagde collegegeld voor de eerste twee jaar van hun studie, zoals dit kabinet heeft voorgesteld. Voor de Rotterdamse wethouder Sven de Langen (CDA) was dit aanleiding om deze korting op het collegegeld dan uit Rotterdamse middelen te betalen. Omdat studenten de doorstroom naar de pabo in februari uitstelden, volgens de Hogeschool Rotterdam.
De minister zegt dat zij dit lokale initiatief steunt. “Ik heb vernomen dat er in Rotterdam afspraken zijn gemaakt dat de pilotdeelnemers die doorstromen naar de pabo een baangarantie krijgen, en dat de gemeente, als de collegegeldhalvering doorgaat, de pilotdeelnemers die in februari 2018 aan de pabo zijn begonnen een deel van hun collegegeld terugbetaalt. Ik waardeer dit initiatief en de lokale verantwoordelijkheid die hier genomen wordt. Ik heb begrepen dat de meeste pilotdeelnemers die de toelatingstoetsen hebben gehaald, inmiddels zijn begonnen aan de pabo.”
