Ruud Lubbers en zijn warme hart voor hoger onderwijs
“Vluchtelingen zijn geen zielige mensen, het zijn sterke mensen, die bij strijd en oorlog de moed hebben gehad om te zeggen: ‘Ik ga eruit!’” Dit zij Ruud Lubbers in 2012 toen de Hogeschool van Amsterdam bekendmaakte om voor 80 vluchtelingstudenten een buddyprogramma te starten. Lubbers benadrukte het belang van het opnemen en begeleiden van vluchtelingstudenten in de Nederlandse samenleving.
Zes jaar eerder zag de oud-premier al scherp dat de Nederlandse houding ten aanzien van vluchtelingstudenten verslechterd was. Het bracht hem tot een sterke aansporing voor het toen nog te vormen kabinet Balkenende IV. “Nederland is de laatste jaren ‘verkrampt’ geraakt op het terrein van asiel en integratie. Een nieuw kabinet zou een meer open opstelling moeten kiezen gebaseerd op de meerwaarde die veel vluchtelingen kunnen leveren”.
Trots op Tilburg
Lubbers was lange tijd voorzitter van het stichtingsbestuur van de Universiteit van Tilburg. De voorzitter van de UvT Koen Becking werd nog door hem aangesteld en heeft warme herinneringen aan Lubbers, zo schrijft hij op website van het universiteitsblad Univers. “Hij hield echt van onze universiteit. Als Rotterdammer en econoom was Ruud Lubbers oprecht trots op Tilburg.”
De Tilburgse universiteitsbestuurder heeft dan ook warme herinneringen aan de voorzitter van het stichtingsbestuur. “Ik ben Ruud Lubbers ook persoonlijk veel dank verschuldigd. Niet alleen voor het vertrouwen dat hij mij gaf door mij namens het stichtingsbestuur aan te stellen als collegevoorzitter. Zeker ook door zijn ervaringen en kennis met mij te delen, op kantoor, bij hem thuis in Rotterdam of in zijn vakantiehuis. Warme herinneringen zijn het, leerzaam voor een beginnend universiteitsbestuurder.”
Een Erasmiaanse Islam
In 2015 gaf Ruud Lubbers een speech bij de opening van de niet onomstreden Islamitische Universiteit Rotterdam, die toen al onder verscherpt toezicht stond van de Inspectie. Hij sprak daar toen als Rotterdammer, in de stad van Erasmus. De minister van Staat schetste daar zijn persoonlijke worstelingen met de houding ten opzichte van de islam. Inspiratie vanuit het geloof was iets dat hij koesterde en bij anderen ook uitnodigde. “Maar hoe kan het toch dat na Bin Laden er steeds meer Osama’s lijken te komen? Wat maakt zo’n gewelddadige droom aantrekkelijker dan een Erasmiaanse Islam?”
Hij sprak toen zijn hoop uit dat de Islamitische Universiteit Rotterdam zich zou ontwikkelen als een baken van vooruitgang. “Kijk daar in Rotterdam, de stad van indertijd Erasmus, de Humanist, daar in Nederland zijn Moslims slechts een minderheid, maar daar is een Islamitische Universiteit die duidelijk maakt dat je daar voluit Moslim, gelover in de Profeet en levend naar de Koran, kunt zijn en tegelijk staatsburger van een land waarin de Universal Declaration of Human Rights wordt gerespecteerd. Ja, als zo, later, na deze barre en verwarrende tijden, in de wereld van de Islam zo over uw Universiteit gesproken wordt, dan zou mij dat deugd doen.”
Nog lang voor het hele begrip ‘diversiteit’ opgang vond in beleidsstukken over kennis- innovatie en ho-beleid was het Ruud Lubbers die bij de kabinetsformatie van Rutte-I in 2010 het belang van diversiteit benadrukte voor kennisinnovatie. “De wereldwijde vraagstukken en de netwerken van onze universiteiten en R&D-instellingen in vele landen maken aandacht voor diversiteit een onmisbare factor bij de kwaliteit van het onderzoek. Als je dan hoort roepen dat mensen van elders, mensen met een ander geloof, hier in dit land niet huis horen, dan kun je alleen maar je hoofdschudden. Stom, stom, stom!”
