SURF staat in voor gegevensbescherming van plagiaatsoftware
Recent kwam het Amsterdamse universiteitsblad Folia met het bericht dat Turnitin een programma dat plagiaat detecteert inbreuk zou maken op het eigendomsrecht van studenten. Wie zijn werk door deze detector haalt maakt het bedrijf Turnitin ook direct eigenaar van de desbetreffende content.
Afstand van alles en je moeder
Voor de SP was het Folia-bericht reden om Kamervragen te stellen nadat dit al eerder bij een Algemeen Overleg in de Kamer over digitalisering aan de orde was gesteld. Peter Kwint (SP) wilde van de minister toen weten hoe het precies zat. “Het gaat me niet eens zozeer om dit specifieke bedrijf maar meer om de algemene tendens dat je ziet dat heel vaak gebruik wordt gemaakt van applicaties — iedereen kent ze wel — met 74 pagina’s aan algemene voorwaarden. Je klikt in twee minuten op akkoord en in één keer heb je afstand gedaan van ongeveer alles en je moeder.”
De minister zegde toen in het debat toe dat zij hier nog eens zorgvuldig naar zou gaan kijken. In haar antwoord verwijst de minister naar de recent aangekondigde versnellingsagenda van SURF. Deze agenda is bedoeld om digitaal onderwijs nog beter in te bedden in het hoger onderwijs. “Ik vind het ook echt iets waar we goed naar moeten kijken, want het kan niet zo zijn dat je als student maar ook als docent alle rechten verliest als je via dit soort tools materiaal deelt. Dit is dus een terecht aandachtspunt en nu u het zo vraagt zal ik ook in de gesprekken over die versnellingsagenda dit punt specifiek adresseren.”
De SP wilde weten van de minister hoeveel universiteiten en hogescholen gebruikmaken van deze software. Dat blijken er ministens achttien te zijn. “Desgevraagd heeft SURF mij laten weten dat op dit moment via hen achttien instellingen, waaronder de Universiteit van Amsterdam, een licentieovereenkomst met iParadigms, de uitgever van Turnitin, hebben. Het is echter niet uitgesloten dat meer instellingen gebruikmaken van de software, waarover zij een directe overeenkomst met iParadigms hebben gesloten.”
Niet deze overeenkomst van toepassing
De minister laat weten dat er via SURF aparte gebruiksovereenkomsten zijn gesloten en dat de algemene voorwaarden, zoals Folia berichtte niet van toepassing zijn. “Van SURF begrijp ik dat deze bepaling geen onderdeel uitmaakt van de licentieovereenkomst die onderwijsinstellingen sluiten met iParadigms. De eindgebruikersovereenkomst, zoals die online wordt getoond aan docenten en studenten bij het werken met Turnitin, is dus niet van toepassing voor instellingen die via SURF gebruikmaken van Turnitin, zoals de Universiteit van Amsterdam.”
Als instellingen daarom via SURF deze dienst afnemen zijn medewerkers en gebruikers gevrijwaard van de gebruikersovereenkomsten van dit bedrijf. “De medewerker of student die de dienst gebruikt onder de licentieovereenkomst van de instelling is zodoende niet gebonden aan de eindgebruikersovereenkomst waarin bovengenoemde bepaling is opgenomen. iParadigms verkrijgt op grond van de licentieovereenkomst geen gebruiksrechten op de gegevens die door de student of docent worden geüpload.”
De minister geeft nog wel aan dat bescherming van privacy en auteursrecht wel op haar netvlies staat. “Ik ben ervan overtuigd dat digitalisering het onderwijs kan verrijken. Door toenemende digitalisering in het (hoger) onderwijs verdient de bescherming van auteursrecht en persoonsgegevens extra aandacht. Onderwijsinstellingen hebben hierin een grote verantwoordelijkheid. Ik heb deze instellingen dan ook verzocht dit onderwerp prioriteit te geven in de uitvoering van de Versnellingsagenda voor onderwijsinnovatie. De instellingen hebben toegezegd dit onderwerp hierin mee te nemen.”
