Nederlandse onderwijsinstellingen op de nieuwe zijderoute
De grootste Nederlandse handelsmissie ooit is gericht op land- en tuinbouw, Life Sciences, logistiek, Smart & Green Mobility en afvalmanagement en circulariteit. Op al deze gebieden spelen Nederlandse kennisinstituten een rol en liggen er kansen en mogelijkheden voor investeringen en samenwerking met China. Vanuit het Nederlandse hoger onderwijs zijn zes universiteiten, groene instelling Aeres, TNO, Nuffic en uitgeverij Elsevier onderdeel van de delegatie.
Gezond China biedt kansen voor LifeSciences
Met name op het thema Life Sciences is de kennissector goed vertegenwoordigd. Niet alleen het UMC Groningen is meegereisd, ook de Erasmus Universiteit en de Universiteit Maastricht zijn onderdeel van de delegatie. Zo heeft de Brightlands Maastricht Health Campus sinds begin 2016 een China Center van waaruit Chinese bedrijven en instituten hun weg kunnen vinden in de Nederlandse en Europese markt van Biomedical, Life Sciences en Health Care.
De Rijksuniversiteit Groningen is niet alleen met een delegatie research developers van het Yantai team In de uitgave 'Netherlands Economic Mission to China' worden alle deelnemers aan de handelsmissie aan elkaar voorgesteld. Wat betreft het Yantai team staat hierin het volgende, 'Establishing branch campuses. Working on innovative education and research. Contributing to sustainable economic and societal processes, services and business activities. Stimulating entrepreneurship. These are some strategies the UG will work on for the next five years. All on the basis of commitment and shared responsibility. China is one of the focus countries.' aanwezig, ook op het thema Life Sciences heeft de RUG een concreet doel in China deze week. De RUG is op zoek naar meer Chinese ziekenhuizen die mee willen werken in het NELCIN B3 Project. Dit project richt zich op de preventie en behandeling van longkanker, COPD en cardiovasculaire aandoeningen (The Big-3 diseases). In dit project werkt het UMC Groningen nu al samen met drie Chinese ziekenhuizen Het Shanghai Changzheng hospital, Shanghai General Hospital en Tianjin Medical University Cancer Institute. . Ten slotte is ook uitgeverij Elsevier onderdeel van de LifeSciences delegatie.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken voorziet grote mogelijkheden voor Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen op het gebied van de gezondheidszorg. “Er is een aanzienlijke campagne vanuit de Chinese overheid opgezet om in de komende jaren een daadwerkelijk ‘gezond China’ te bewerkstelligen, waarbij nieuwe regelgeving aan buitenlandse innovatieve partijen kansen biedt de Chinese gezondheidssector te betreden.”
Ook voor het leggen van contacten op land- en tuinbouw zijn verschillende kennisinstellingen in Xi’an en Guangzhou. Naast een grote delegatie van de Wageningen University & Research is ook de groene instelling Aeres op dit thema met minister Schouten meegereisd. Voor Aeres is contractonderwijs gericht op deelnemers uit het buitenland een grote doelgroep. De handelsmissie biedt voor Aeres dan ook veel mogelijkheden.
De TU Eindhoven is vertegenwoordigd op het thema “Smart & Green Mobility” met onderzoek naar elektronische auto’s en de realisatie van slimme elektriciteitsnetwerken die autobatterijen gebruiken om de weg vrij te maken voor meer zon en wind. Binnen dit thema van is ook de Vrije Universiteit aanwezig met onderzoek naar het effect van communicatietechnologie op het huidige transportsysteem.
De nieuwe zijderoute
Als het over handel met China gaat dan gaat het met name over de plannen van president Xi Jinping onder de noemer ‘The new silk road’ of het ‘One Belt, One Road’ (OBOR) . Met deze plannen wil de president de zijderoute van de Han dynastie nieuw leven in blazen. Met zeer grote investeringen, met name op het gebied van infrastructuur, wil China een letterlijke verbinding leggen met Europa, het Midden Oosten en Centraal Azië. De nieuwe zijderoute zal ruim 65% van de wereldbevolking met elkaar in verbinding brengen. Meer dan zestig landen zijn verbonden in de handelsafspraken.
Binnen de plannen en budgetten van OBOR is ook veel ruimte voor de ambitie van de Chinese president om een leidende speler in het hoger onderwijs te worden. Het onderwijsaspect van OBOR is gecentreerd rondom een netwerk van Chinese universiteiten vanuit de Xi’an Jiaotong University. Dit netwerk richt zich nu met name op het verstrekken van beurzen aan studenten uit de landen van de OBOR. De Universiteit Utrecht en de Universiteit Leiden zijn samen het onderzoeksconsortium ‘The new silk road’ gestart om de mogelijke implicaties van de invloed van China binnen het hoger onderwijs en samenwerkingen tussen China en de EU te volgen en te duiden.
In Utrecht werd vorige maand dit consortium gelanceerd met een internationale conferentie over de groeiende invloed van deze wereldspeler op het speelveld van onderwijs, en specifiek het verkennen van verdere samenwerking tussen de EU en China. Naast hoogleraren en promovendi waren ook onderzoeksfinancier NWO en DG Research & Innovation Philippe Vialatte van de Europese Commissie aanwezig.
“De ‘one belt, one road’ slogan is geen concreet beleid, geen groep van instituties, maar een politieke slogan met de intentie om onder andere op het gebied van hoger onderwijs een serieuze speler te zijn”, stelt hoogleraar Frank Rieke van het Leiden Asia Centre. Professor dr. Simon Marginson van het Centre for Global Higher Education – onderdeel van het University College in Londen – ziet aan de hoeveelheid infrastructuurprojecten een beweging die veel verder kan gaan dan een politieke slogan. Of China ook op het gebied van hoger onderwijs zo een verschil gaat maken moet nog blijken, maar de hoogleraar vermoedt een grote transformatie.
“De Chinese onderzoeks en onderwijs beurzen richten zich nu met name op de studenten uit de zestig Belt and Road landen. Maar het kan op korte termijn ook betekenen dat Chinese universiteiten dependances op gaan zetten in de OBOR landen. Het kan zelfs betekenen dat er met Chinese budgetten nieuwe universiteiten worden ontwikkelt gebaseerd op het model van de Chinese universiteit.”
Pakt China momentum op hoger onderwijs?
Volgens William Kirby, hoogleraar aan Harvard Fairbank Centre for Chinese studies zouden universiteiten in principe kunnen doorstoten naar de top. Onder invloed van president Trump zal de dominantie van Amerika afnemen en is het publieke universitaire onderwijs in de VS ronduit in gevaar. Volgens Kirby kan China momentum pakken, “Waarom zou je naar Oxford willen, op een mistig eiland dat zich van de wereld afkeert, als je ook naar een ambitieuze campus in China kunt?”
De Europese Unie wil op grotere schaal samenwerken met China, geeft Vialatte aan. Prof. dr. Nian Cai LIU van de Shanghai Jiao Tong University deelt deze mening. “Vanuit de Chinese context is het een excellente tijd voor verdere samenwerking. Chinese kenmerken zijn eerder een hulp dan een hindernis.”
Volgens Simon Marginson is er voor een succesvolle samenwerking ook vanuit het westen een slag nodig. Om een gesprek te kunnen voeren over onderwijs en onderzoek moeten wij, het westen, de taal beter leren en de cultuur begrijpen. “We moeten op net zo’n manier verbinden met China als zij al met ons hebben gedaan. Wat dat betreft zullen de universiteiten van Noord-Amerika en Europa bijdragen aan het bepalen van de mate waarin Chinese universiteiten succesvol zullen zijn.”
