Dat de pabo-toelatingstoets niet werkt is voorbarig

Eerder deze maand kwam het dagblad Trouw met het bericht dat de toelatingstoetsen voor de pabo geen effect zouden hebben. Naar aanleiding van dit bericht heeft Kirsten van den Hul (PvdA) Kamervragen gesteld. De kwaliteit van de instroom van de studenten zou niet omhoog zijn gegaan.  Frank Cörvers, hoogleraar Onderwijsarbeidsmarkt van de Universiteit van Tilburg zegt over de interventie uit 2015 om de kwaliteit te verbeteren: “Het is een flop zou je kunnen zeggen.”

Het is niet zo dat slimmere scholieren nu vaker voor de pabo kiezen, stelt Cörvers. De eindexamencijfers van jongeren die voor de pabo kiezen zijn door de jaren heen hetzelfde gebleven. Op de lerarenopleidingen zitten nog steeds de betere vmbo’ers, de gemiddelde havisten en de minder goed presterende vwo’ers.

Conclusies zijn voorbarig

De minister vindt deze conclusies te voorbarig, zegt zij in antwoord op Kirsten van den Hul. “In het onderzoek wordt onder andere geconstateerd dat de gemiddelde vo-examencijfers voor de studenten die in 2015 aan de pabo begonnen – het jaar dat de toelatingseisen werden ingevoerd – niet hoger waren dan het eindexamencijfer van studenten die in 2006 aan de opleiding begonnen. Op basis van deze gegevens is, onder andere in de media, geconcludeerd dat de toelatingseisen niet het gewenste effect hebben gehad. Deze conclusie vind ik voorbarig.”

In haar beantwoording stelt de minister dat een eindcijfer op de eindlijst nog wel iets anders is dan het beschikken over de juiste kennis voor de pabo. “Met de invoering van de bijzondere nadere vooropleidingseisen is beoogd dat studenten die beginnen aan de pabo-opleiding over voldoende basiskennis beschikken om de opleiding goed te kunnen doorlopen. Een direct verband tussen het vo-eindexamencijfer en deze basiskennis, op het gebied van aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek, is er niet.”

Aantrekkelijkheid van het beroep

De PvdA wilde ook weten wat het effect is van deze verscherpte toelatingseis voor de aantrekkelijkheid van het beroep. Desgevraagd laat de minister weten dat het een pakket aan maatregelen is dat kan bijdragen aan de aantrekkelijkheid. “De pabo-toelatingseisen maken onderdeel uit van een breed scala aan maatregelen. Een kwalitatief goede opleiding draagt weer in belangrijke mate bij aan de aantrekkelijkheid van die opleiding en ook van het beroep.”

De minister zegt pas in 2019 conclusies te kunnen trekken. Dan wordt de maatregel die in 2015 is ingevoerd geëvalueerd. “De evaluatie van de bijzondere nadere vooropleidingseisen staat gepland voor 2019. Tegen die tijd verwacht ik conclusies te kunnen trekken. Op basis van deze evaluatie zal ik bezien welke factoren betrokken moeten worden bij mijn reactie.”

Hanteren we de juiste eisen?

De minister loopt niettemin voorzichtig al vooruit op eventuele uitkomsten van deze evaluatie en mogelijke beleidswijzigingen. “Mocht uit de evaluatie in 2019 blijken dat de toelatingseisen niet bijdragen aan de kwaliteit van de startende studenten en van de opleiding, maar wel onbedoelde negatieve bijeffecten hebben, zoals het onnodig buiten sluiten van groepen studenten, dan moet goed bekeken worden of we de juiste eisen hanteren.”

De minister vindt het dus te vroeg om conclusies te trekken, maar ontvangt wel veel positieve signalen over de maatregel, die zij toch niet onvermeld wil laten. “Wel zijn er meerdere signalen die een positief beeld geven. Zo geven pabo’s aan dat studenten de indruk wekken gemotiveerder te zijn, zijn de uitvalcijfers in het eerste jaar van de pabo sinds invoering van de eisen fors gedaald, en blijkt uit (kleinschalig) onderzoek dat het cohort van 2015 een hoger gemiddelde scoort op de verplichte rekentoets in het eerste jaar van de opleiding. Ik deel met u de mening dat we aan kwaliteitseisen niets mogen inleveren door te makkelijk afstand te nemen van de reeds ingevoerde maatregelen.”