Minister laat NVAO verkorte lerarenopleidingen toch doorlichten
In de Tweede Kamer is er al enige tijd verbazing over een lerarenopleiding waar studenten in 13 maanden 240 studiepunten kunnen halen. Vorige week kwam dit al ter sprake bij een debat over de nieuwe cao in het primair onderwijs. Bij het overleg over de Staat van het Onderwijs’ van de Onderwijsinspectie kwam dit wederom aan de orde.
Ook nu weer waren het de Kamerleden Kwint (SP) en Westerveld (GL) die de minister van onderwijs tot actie maanden. Van Engelshoven leek hier aanvankelijk niet veel voor te voelen, maar na wat aandringen en een ingediende motie laat zij toch de NVAO nader kijken naar deze opleiding. Ook gaat zij breder onderzoek laten doen naar de kwaliteit van deze spoedopleidingen.
17 uur per dag studeren zonder vakantie
Lisa Westerveld (GL) stond in het debat wederom stil bij de opleiding van de LOI. “Werkdruk en het lage salaris dragen ook bij aan het negatieve imago van het beroep. Datzelfde geldt ook voor de opleiding als die niet op orde is. In dat kader heb ik met collega Kwint twee keer vragen gesteld over de eenjarige lerarenopleiding waar wel 240 studiepunten voor staat. Dat betekent 17 uur per dag studeren zonder vakantie en zonder weekenden, mag dit? En hoe dragen dit soort verkorte opleidingen bij aan het imago van het beroep.”
Ook Peter Kwint (SP) sloot zich aan bij deze vragen. “Het lerarentekort woekert, maar dat mag nooit leiden tot een teloorgang van de kwaliteit. Al eerder waarschuwde ik voor hybride routes voor leraren en met GroenLinks heb ik vragen gesteld over de eenjarige lerarenopleiding. Waarop wonderbaarlijke wijze 240 studiepunten vergaard kunnen worden in een jaar tijd. Als je dat hoort heb je eigenlijk maar twee vragen: vindt het kabinet het wenselijk en mag dit? Want 17 uur studie per dag, geen weekend en binnen 13 maanden voor de klas, lijkt ons een recept voor problemen: voor het onderwijs, voor de kinderen, voor de leraar zelf ook. Volgens mij word je er vrij ongelukkig van als je dan voor de klas wordt gezet.”
Kwint verwees daarnaast ook naar een opleiding van Hogeschool de Kempel, waar studenten meteen voor de klas worden gezet bij een duale opleiding. “Helaas lazen wij ook dit weekend dat zij-instromers meteen voor de klas komen te staan. Volgens de SP is dat een ondermijning van de strijd die leraren nu voeren voor de erkenning en de status van het beroep”
Geaccrediteerd door de NVAO
Ditmaal reageerde minister Van Engelshoven op de klachten vanuit de Kamer. Volgens haar is deze verkorte opleiding van 240 studiepunten geschikt voor een hele kleine groep van studenten. “Het gaat om een route van de LOI Hogeschool, die door de NVAO geaccrediteerd is. Er mogen alleen studenten aan deelnemen die al een hoger onderwijs getuigschrift hebben. Bij de selectie van de studenten is gebleken dat zij deze versnelling aankunnen. Het gaat om een opleiding met extra begeleiding en een zeer intensieve leer- en stageroute, het is een opleiding van zes dagen in de week die ook de vakanties beslaat. Dus het gaat echt om een beperkte groep mensen die dit verkorte traject aankunnen. Met u ben ik van mening dat deze route geen afbreuk mag doen aan de kwaliteit van het onderwijs. Wat ook betekent dat zo’n route nooit geschikt zou zijn voor een grote groep studenten.”
Kwint vond het ondanks deze uitleg van de minister onbestaanbaar dat een dergelijke opleiding kan bestaan en verwees daarbij naar het stelsel van studiepunten wat er in Nederland wordt gebruikt. “Dit is een opleiding van 240 studiepunten ofwel 240 EC, voor 1 EC staat uit mijn hoofd 28 uur studielast. Dat betekent dat voor dit programma volgens de opleiding zelf, 17 uur per dag – inclusief weekenden – gestudeerd moet worden. Dan kun je misschien een vooropleiding hebben, maar dat lijkt me alleen vanuit fysieke gesteldheid onmogelijk.”
Ondermijnen de waarde van het studiepuntensysteem
Volgens Kwint past de opleiding ook niet in het systeem wat er in Nederland is ten aanzien van studiepunten. “Is de minister er zeker van dat er op deze manier geen afbreuk wordt gedaan aan bijvoorbeeld het ECT-systeem? Dit heeft ook zijn weerslag op andere hoger onderwijsopleidingen. Ik denk op het moment dat wij 240 EC’s gegeven in een traject dat maar 13 maanden duurt, dan ondermijnen wij toch de waarde van dat systeem? Nog los van de stelling dat ik van overtuigd ben dat dit voor de klas er niet beter op wordt.”
De minister gaf in haar antwoord aan dat dit wel het ultieme maximum is wat mogelijk is. “Hiervan hebben wij wel gezegd, dit is het maximum wat kan, voor een zeer beperkte groep studenten. Als u nu vraagt: is dit voor een grote groep mensen geschikt dan zeg ik onmiddellijk nee. Maar als een kleine groep zegt wij willen dit op deze manier, en deze mensen worden ook heel intensief begeleid, dan willen wij die kans ook niet laten gaan. Ik denk ook niet dat dit een gebruik moet worden in het hoger onderwijs, dat lijkt mij ook niet verstandig.”
Van de NVAO mag je maar 80 studiepunten verdelen
Ook Westerveld was niet tevreden met het antwoord van de minister. Ze verwees daarbij naar de wet en regelgeving van de NVAO. “Als ik op de site van de NVAO kijk, daar lees ik dat als het goed beargumenteerd is het mogelijk is dat opleidingen van private instellingen een verkorte intensief programma aanbieden van maximaal 80 studiepunten per jaar. 80 en 240 is nog wel een reusachtig verschil. De vraag blijft overeind staan: mag dit überhaupt volgens de regels van de NVAO zelf?”
De minister gaf aan dat zij tot nu geen klachten heeft gehad van de NVAO, maar dat zij toch navraag gaat doen. “Ik heb tot nu toe geen signaal van de NVAO gekregen dat het niet mag, maar gezien de geuite zorg zal ik dat nog eens heel specifiek navragen. Tot nu toe hebben wij daar geen negatief signaal over gekregen.”
Lisa Westerveld wilde dat de minister dan ook meteen zou gaan kijken naar de accreditatie van deze verkorte variant. “Ik kom op de site van de NVAO wel het rapport tegen van de vierjarige opleiding die hetzelfde studieprogramma heeft, maar niet van deze versnelde variant.” De minister moest hier het antwoord schuldig op blijven en zou ook dit laten uitzoeken door de NVAO.
Kwint was er toch nog niet gerust op en diende samen met zijn collega van GroenLinks een motie in over de kwaliteitsborging van het docentschap. Kwint benadrukte dat hij en de minister het voorlopig niet eens werden over de opleiding van LOI. In de motie benadrukten de twee linkse Kamerleden dat het onmogelijk is om 13 maanden 17 uur per dag te studeren zonder weekenden. Bovendien wezen zij erop dat 240 EC’s in een jaar geen recht doet aan het stelsel van studiepuntensysteem dat we in Nederland hebben en de complexiteit van het vak leraar. Daarom vroeg de motie om te inventariseren waar nog meer van die opleidingen zijn en of die opleidingen voldoende opleidt voor het leraarschap.”
Het is van de gekke
Ook Roelof Bisschop (SGP) gaf kort zijn recensie over deze motie. “Deze motie van de heer Kwint zullen wij zeker steunen. Al was het maar dat daar ook zondagstudie mee gemoeid is, om het überhaupt enigszins voor elkaar te krijgen. Het is natuurlijk van de gekke dat je 6720 studie-uren in dertien maanden zou kunnen proppen. Dat is volstrekt, fysiek en mentaal uitgesloten. Ik hoop dat de kinderen dat soort docenten ook bespaard blijft.”
De minister bleek niet ongevoelig voor deze kritiek vanuit de Kamer en wilde de motie daarom het oordeel Kamer geven, dat zoveel inhoudt dat zij de motie steunt. “Ik voel wel met de heer Kwint mee als hij zegt: hou scherp in de gaten dat we niet onder druk van het lerarentekort een druk krijgen op spoedopleidingen, waarbij je je toch zorgen moet maken om de kwaliteit. Het gaat misschien wat ver om op basis van twee casussen een landelijk onderzoek op te zetten, maar ik geef toch het oordeel Kamer om goed in kaart wil brengen wat nu eigenlijk de heel erg verkorte cursussen die we nu kennen en wat voor oordeel hebben wij daar nu over. Voor je het weet wordt het wellicht een trend die zich uitbreidt.”
