OCW: kwaliteitsafspraken zijn spectaculair
Afgelopen weekend was het afscheid van het ISO-bestuur, daar sprak ook de directeur hoger onderwijs en studiefinanciering van OCW, Feite Hofman. Hij stond in zijn speech uitgebreid stil bij de kwaliteitsafspraken die afgelopen april zijn ondertekend. De studentenbonden en dus ook het ISO hebben hier hun handtekening onder gezet en daar was de directeur hoger onderwijs erg blij mee. Hij rekende zich bovendien rijk en stelde dat dit akkoord betrekking heeft op meer dan €2 miljard aan investeringen de komende zes jaar. De medezeggenschap heeft volgens Hofman hierbij een allesbepalende rol om dat geld te verdelen.
Galliërs die moedig standhouden tegen de Romeinen
Feite Hofman schetste het beeld van het ISO als ware Galliërs die ten strijde trekken tegen het machtige OCW. “Als directeur hoger onderwijs mag ik mij dagelijks bezighouden met kwaliteit, toegankelijkheid en studiefinanciering. Daar gaat een hele complexe wereld achter schuil. Ik heb het geluk dat ik zo’n zestig medewerkers heb en daarnaast nog mensen van de NVAO en de Inspectie. Bij elkaar zitten wij met een leger van honderd man op het ministerie die met het hoger onderwijs bezig zijn en om niet te vergeten: de minister ook. Daar staat het ISO dan met vijf man tegenover. Het is toch een beetje als die Galliërs die moedig standhouden tegen de Romeinen, maar dan zonder toverdrank. Ik weet ook niet wat jullie daarvoor in de plaats hebben?”
Hofman benadrukte dat het ISO dit jaar buitengewoon succesvol is geweest en verwees daarbij naar de kwaliteitsafspraken. Terloops deelde hij een speldenprikje uit aan het adres van de LSVb. “Volgens mij heeft het ISO een aantal klinkende overwinningen behaald dit jaar. Jullie zijn zeer professioneel, weten uitstekend wat jullie willen bereiken en jullie zijn redelijk. Een ander niet nader te noemen studentenbond voelt zich dan toch ongemakkelijk bij zo’n typering. Jullie hebben een kritische maar positieve houding gehad, dat heeft heel erg geholpen bij de totstandkoming van de kwaliteitsafspraken. Dat is toch wel een spectaculaire afspraak geweest.”
Voor politici best lastig
Hofman legde uit dat de nieuwe kwaliteitsafspraken lastig zijn zeker voor politici. Opmerkelijk daarbij was dat ook VVD-Kamerlid Judith Tielen in de zaal zat. Zij had zich een paar dagen daarvoor de woede op de hals gehaald van een aantal hbo- en wo-bestuurders waaronder, Ron Bormans, Carel Stolker en Rianne Letschert. De VVD wil met de nieuwe kwaliteitsafspraken duidelijkere voorschriften vanuit Den Haag.
Hofman leek ook haar toe te spreken. “Deze afspraken zijn echt een kanteling met wat de medezeggenschap en studenten te zeggen hebben op universiteiten en hogescholen. Met de kwaliteitsafspraken is vastgelegd waar precies het geld van het leenstelsel wordt geïnvesteerd in het hoger onderwijs. Deze afspraken zijn zo bijzonder, omdat het geen voorschriften zijn vanuit Den Haag, dat is best lastig voor sommige politici.”
Hofman wees er bovendien op dat de medezeggenschap bij deze nieuwe kwaliteitsafspraken een allesbepalende rol vervult. Bovendien rekende hij voor dat het over een ongekend hoog bedrag gaat. “Er is een ongekende invloed van de medezeggenschap en volgens mij gaat het ook over een ongekend groot bedrag. Ruim €2 miljard voor de komende zes jaar. Het is ook best spannend voor de medezeggenschap. Jullie hebben nu je handtekening eronder gezet, maar nu moet het ook werkelijkheid worden op alle instellingen. Dat is een behoorlijke verantwoordelijkheid voor instellingen, maar ook voor de medezeggenschap.”
Als de Vereniging Hogescholen het weer niet eens was
De directeur hoger onderwijs sprak zijn waardering uit dat het ISO het aangedurfd heeft om deze afspraken te maken. “Ik heb van dichtbij dat hele intensieve maar leuke proces meegemaakt van de onderhandelingen. Dat was voor een deel met de Kamer, maar ook met de minister. Dat begon met 1 keer in de 3 weken, maar het eindigde met twee keer per dag een belletje. Wanneer de Vereniging Hogescholen of een niet nader te noemen studentenbond het weer niet eens was met een laatste tekstwijziging.”
De inzet van het ISO was volgens de directeur hoger onderwijs van meet af aan duidelijk geweest bij de onderhandelingen. “In de gesprekken die we hadden op het ministerie kon er wat jullie betreft geen misverstand over bestaan. Het geld van het studievoorschot moest naar de studenten en de medezeggenschap moest hierin echt een volwaardige gesprekspartner zijn. Niet alleen met instemmingsrecht, maar zij moest ook goed gefaciliteerd worden. Dat is denk ik meer dan gelukt. Jullie gaan er straks over hoe het geld verdeeld wordt op universiteiten en hogescholen. Jullie hebben die belofte meer dan ooit ingelost.”
Hofman prees in het bijzonder voorzitter Rhea van der Dong. Zij wist tijdens de onderhandelingen terugkrabbelende ho-bestuurders tot de orde te roepen. “Bij de onderhandelingen was je superscherp, inhoudelijk, maar ook zeer zelfbewust. Tijdens de onderhandelingen die best lastig waren en waarbij aan het eind universiteits- en hogeschoolbestuurders weer terug moesten naar hun achterban om toch het volledige mandaat te behouden, toen brak jij spontaan in bij de minister door te zeggen: ‘ik heb wel het mandaat.’ Toen moesten de heren bestuurders toch terugkomen en zeiden ze: ‘we gaan hier toch mee akkoord.’”
