VH-voorzitter Thom de Graaf vertrekt naar de Raad van State
De Graaf verlaat daarmee na ruim zes jaar de Vereniging Hogescholen. Hij werd in 2012 benoemd als opvolger van Guusje ter Horst die tijdelijk voorzitter was geworden. Ter Horst volgde Doekle Terpstra op die in 2010 als crisismanager naar Inholland ging.
Thom de Graaf heeft zich de afgelopen jaren hard gemaakt om het onderzoek in het hbo te verstevigen. Het is hem en de Vereniging ook gelukt om hier de afgelopen jaren eerst bij het kabinet Rutte-II extra geld voor vrij te maken. Ook met dit nieuwe kabinet is er wederom extra geld vrijgemaakt voor het praktijkgericht onderzoek aan het hbo.
In de wekelijkse persconferentie reageerde Rutte op deze benoeming. “Hij heeft een hele brede politiek ervaring, hij doet over de hele linie aan de eisen voor deze functie. Hij heeft een hele brede politieke en bestuurlijke ervaring. Hij was actief in alle geledingen van de lokale politiek en in het openbaar bestuur. Hij was parlementariër, minister, vice-premier, burgemeester, voorzitter van de Vereniging Hogescholen. In alle rollen heeft hij zich ingezet voor de publieke zaak. Hij beschikt vanuit zijn juridische achtergrond over kennis van het staatsrecht. Daarmee verenigt hij alle kwaliteiten om met gezag en boven alle partijen dit ambt te vervullen.”
Rutte geeft aan dat er geen afspraken zijn gemaakt over deze benoeming tijdens de kabinetsonderhandelingen.
Verzet tegen prestatieafspraken als rode draad
Als rode draad door zijn carrière bij de VH liep het verzet tegen de prestatieafspraken die zijn voorganger Ter Horst onder stoom en kokend water moest sluiten met toenmalig staatssecretaris Halbe Zijlstra. Na lang onderhandelen en veel rapporten zijn er dit jaar nieuwe kwaliteitsafspraken gemaakt tussen het hbo en OCW. Een belangrijk uitgangspunt daarvan zijn de horizontale afspraken die nu zijn gemaakt
De Graaf heeft zich als voorzitter van de VH altijd verzet tegen verticale sturing vanuit Den Haag zoals die onder Zijlstra waren opgelegd. Begin vorig jaar zei hij daar nog over: “De kracht van medezeggenschap en de betrokkenheid van de omgeving van de hogeschool en universiteit moet zo groot zijn dat verticale sturing contraproductief en irrelevant wordt.”
Ook was het volgens De Graaf onvermijdelijk dat bestuurders in het hoger onderwijs zich moesten laten accrediteren. De Graaf is ook voorzitter van de organisatie die zorgbestuurders accrediteert. Hij voorspelde in 2016 dat een soortgelijke beweging ook in het hoger onderwijs onvermijdelijk zou zijn. Hij zei daar toen over: “In het onderwijs is de registratie van professionals ook veel minder ontwikkeld. In het wetenschappelijk onderwijs is pas de afgelopen jaren de ‘kwalificatie docentschap’ ontwikkeld, waarmee wetenschappers moeten laten zien dat ze ook kunnen onderwijzen. Men loopt gewoon achter, dus ook op bestuursniveau, hoewel ik wel verwacht dat het komt.”
Daar lijkt De Graaf twee jaar later vooralsnog weinig gelijk in te hebben. Er is politiek bestuurlijk sinds deze voorspelling niet veel meer gehoord van deze voorspelling van de Graaf.
Een politieke insider
Onder leiding van de Graaf heeft het hbo zich na eerdere kwaliteitsdiscussies volledig weten te herpakken. De successen die hij geboekt heeft als politieke insider heeft ook de VSNU geïnspireerd om als opvolger van Thom de Graaf iemand uit de politiek te benoemen als voorzitter van de koepel.
Een pijnpunt in zijn carrière bij de Vereniging Hogescholen was zijn functie als fractievoorzitter in de Eerste Kamer van D66. D66 was ook de partij die de grootste hervorming in de studiefinanciering heeft doorgevoerd sinds Deetman. De invoering van het leenstelsel. Voor het hbo met zijn belangrijke emancipatiefunctie was dit een pijnpunt. Veel studenten afkomstig uit het mbo en met een migratieachtergrond zijn hierdoor geraakt. De Vereniging Hogescholen heeft altijd een ambivalente houding gehad tegenover dit leenstelsel. Binnen de Vereniging Hogescholen is men hier altijd verdeeld over geweest.
