“De hele wereld draait om techniek”
“Werkveldpartners, ze komen er aan!”
De opening van het academisch jaar vindt plaats op de Amsterdamse locatie van de iPabo, en collegevoorzitter Titia Bredée spreekt vooral de aanwezige studenten toe die het grootste gedeelte van de hal vullen. De sfeer is vertrouwd, studenten zitten op de trap en hebben hun introductieweek t-shirts aan. Bredeé kent veel hogerejaarsstudenten bij naam en verwelkomt ook de partners uit het werkveld, de gemeente, schoolleiders, mentoren, bedrijven, buren uit Amsterdam-West.
De hogeschool biedt sinds dit jaar ook een voltijdvariant aan van de associate degree opleiding Pedagogisch Educatief Medewerker. Deze is vooral bedoeld voor directe uitstromers uit een mbo-4 opleiding. Naast de lerarenopleiding is dit een beroep “waar deze maatschappij ontzettend veel behoefte aan heeft” stelt Bredée, “werkveldpartners, ze komen eraan!”
In Amsterdam en omstreken zijn er honderden vacatures, en dat aantal zal volgens Bredée alleen maar blijven groeien in de aankomende tijd. “Ga er dus voor, zorg dat je je opleiding afmaakt, want er is meteen werk.” Met trots vertelt Bredee dan ook dat er dit jaar 481 nieuwe studenten zijn. Uit cijfers van het Breed Bestuurlijk Overleg (BBO) blijkt dat er nog 300 vacatures open staan bij Amsterdamse basisscholen. Naar voorspelling zou dit kunnen oplopen tot een tekort van 500 juffen en meesters in 2023.
Nieuw curriculum
iPabo start dit jaar met een nieuw curriculum dat is opgesteld in samenwerking met het werkveld. Het eerste jaar zal nog steeds over traditionele onderwerpen als rekenen en geschiedenis gaan, maar “het tweede jaar wordt vakoverstijgend. Zo denken kinderen namelijk ook.” In dit curriculum zitten verschillende leerlijnen waaronder wetenschap en techniek, burgerschap en diversiteit en het jonge kind. “Alles wat je wil hebben wij in ons curriculum zitten zodat je de professional kan worden die je zelf wilt zijn. Je eigen regie, je eigen keuzes, in bijvoorbeeld minoren.”
Bredée laat tot slot weten dat dit de laatste keer is dat ze collega’s en studenten zal toespreken omdat ze per 1 november voorzitter wordt van Helicon Opleidingen. “Ik vind het heel erg om de pabo te verlaten, maar tegelijkertijd draag ik ook vol vertrouwen het stokje over. Niet alleen Bredeé maar ook bestuurssecretaris Yvonne Rouwhorst legt binnenkort haar functie neer.
Lessen voor wetenschap en techniek in het basisonderwijs
A la Collegetour is dan het woord aan André Kuipers. Kuipers krijgt ruim anderhalf uur de tijd om te vertellen over hoe hij astronaut is geworden en welke rituelen komen kijken bij een ruimtemissie. In zijn presentatie benadrukt hij steeds waar docenten aanknopingspunten kunnen vinden die ze in hun lessen kunnen gebruiken.
In een videofragment dat opgenomen is tijdens zijn verblijf in het ISS laat Kuipers zien hoe hij ‘doucht’ in de ruimte. Uit een aluminium knijpzakje spuit hij water op zijn voorhoofd, wat vervolgens niet op de grond valt maar als een schil op zijn hoofd blijft plakken. Hij legt uit dat het wel “nat” voelt maar dat bij gebrek aan zwaartekracht pas duidelijk wordt hoe stoffen de neiging hebben samen te klonteren.
Sinds februari heeft de iPabo een speciale lector Wetenschap en Techniek, Anna Hotze. Haar lectoraat doet onder andere onderzoek naar het coachen van studenten en de professionalisering van het techniekonderwijs. Zij heeft een nieuw uitstroomprofiel ‘Onderzoekend leren bij W&T’ opgezet. Die middag organiseert Hotze met haar collega’s een serie techniekworkshops. Omdat veel leraren terughoudend zijn met het doen van experimenten in de klas, ze brengen voor hun gevoel bijvoorbeeld te veel risico met zich mee dat de orde verstoord wordt, is het doel ermee te oefenen om deze terughoudendheid weg te nemen.
Op een serieuzere toon voert Kuipers de pabo-studenten vervolgens langs de vele beelden die hij maakte vanuit de ruimte. Aangevuld met satellietbeelden van de aarde kun je bijvoorbeeld aantonen wat de gevolgen zijn van klimaatverandering en menselijke activiteiten. Een aangrijpend beeld is de rappe ontbossing die onder andere het eiland Borneo de afgelopen 20 jaar heeft getroffen. “Allemaal voor de vleesindustrie uit het westen” vertelt Kuipers, “inmiddels is nog maar ruwweg 40% van het oorspronkelijke oerwoud over.”
Op een afbeelding die Kuipers zelf maakte vanuit de ruimte zijn op de donkere aarde talloze groene en paarse stippen te zien die de omvang van de visindustrie rond de Filipijnen duidelijk maakt: “Dan begin je te begrijpen dat de visstand in de wereld om laag gaat, en zie je wat voor enorme invloed de mens op de aarde heeft.”
