Aandacht voor cognitieve problemen studenten
Victor Mids is illusionist, maar daarnaast is hij afgestudeerd in de geneeskunde. Zijn interesse gaat met name uit naar de werking van de hersenen en hoe deze onszelf regelmatig voor de gek houden. Aan de hand van zijn trucs – mét uitleg – laat hij ons zien welke middelen een goochelaar allemaal ter beschikking heeft om zijn publiek op het verkeerde been te zetten.
De les die daaruit te trekken valt voor het Move aHead project van het lectoraat Rehabilitatie van lector Lies Korevaar is dat we uitstekend in staat zijn onszelf voor de gek te houden. Uit onderzoek blijkt dat 6% van de studenten in Nederland cognitieve problemen als aandachts- en concentratieproblemen of moeite met planning en ordening heeft. Ruim de helft daarvan ervaart die problematiek als belemmerend voor de voortgang van zijn of haar studie.
Voor die laatste groep is het project van Lies Korevaar (projectleider), Jacomijn Hofstra (projectcoördinator) en collega’s bedoeld. “Het gaat nadrukkelijk over studenten, niet over patiënten,” zegt de lector. “We houden ons bezig met wat jongeren nodig hebben om die studentenrol te kunnen behouden.” Met een Comenius Leadership Fellowsubsidie van NWO/NRO gaat Korevaar aan de slag om een set hulpmiddelen te ontwikkelen die uiteindelijk overal in het hoger onderwijs gebruikt moet gaan worden.
Er op donderdag achter komen dat je op vrijdag tentamen hebt
“We doen met het lectoraat al vele jaren onderzoek naar interventies voor studenten met sociaalemotionele problemen, maar niet eerder deden we dat voor studenten die hinder ondervinden op basis van cognitieve problemen,” legt Korevaar uit. “Je moet dan denken aan studenten die last hebben van concentratieproblemen, of niet kunnen plannen.”
“Ik spreek studenten die er op donderdag achter komen dat ze op vrijdag een tentamen hebben. Dat komt doordat ze niet weten hoe ze hun agenda moeten gebruiken,” vertelt Korevaar. “Ze zitten de hele dag op hun mobiele telefoon, maar ze zouden misschien beter een papieren agenda kunnen gebruiken in sommige gevallen. Het zijn dat soort kleine aanpassingen waar we naar willen kijken.”
Om te onderzoeken hoe groot het probleem is gaat het lectoraat de komende periode alle studenten van de Hanzehogeschool bevragen. “Die survey dient als basis voor alles wat we gaan doen in dit project. We willen in kaart brengen wat de meest voorkomende cognitieve problemen zijn waar studenten mee kampen en in welke mate deze belemmerend werken in de studie. We weten dat stress veel voorkomt, maar het is pas relevant voor dit project als het ook echt de studievoortgang in gevaar brengt.”
Nieuw ‘diagnostisch’ instrument
De bedoeling is dat voor het Move aHead project een ‘diagnostisch’ instrument wordt ontwikkeld waarmee de studieloopbaanbegeleider met de student samen kan vaststellen door welke cognitieve problemen de student wordt belemmerd bij het studeren. Vervolgens wordt een twaalftal vaardigheidsmodules ontwikkeld.
Docenten en studieloopbaanbegeleiders van de Hanzehogeschool worden getraind in zowel het gebruik van het ‘diagnostisch’ instrument als in het inzetten van de vaardigheidsmodules “Uiteindelijk moet het een soort gereedschapskist opleveren waar men naargelang de problemen een geschikt hulpmiddel of interventie uit kan gebruiken.”
Wat Korevaar tot nog toe opvalt is dat er al heel veel trainingen zijn, maar dat de vertaling naar voor de student herkenbare situaties ontbreekt. “We willen juist zorgen dat docenten middelen hebben die ze studenten juist in de gesprekken die ze al met hen hebben kunnen aanreiken.”
Problemen het grootst bij eerstegeneratie studenten
Uiteindelijk is het de bedoeling dat de vruchten van het Move aHead project, dat tot 2021 loopt, het hele hoger onderwijs gaan bereiken. “We ontwikkelen ook een training waarmee we ook zeker andere hogescholen en universiteiten gaan opzoeken,” zegt Korevaar. “Dat is ook een van de vereisten van de toegezegde subsidie.”
En daar houdt het volgens de lector niet bij op, want deze week zijn Korevaar en Hofstra ook op bezoek bij een aantal universiteiten in Zuid-Afrika. “We komen er al twintig jaar en we zien dat ze met dezelfde problematieken worstelen. Met name de grote groep eerstegeneratie studenten heeft mentale problemen, ook omdat ze weinig hulp van hun achterban ervaren bij het studeren. Daar is nog heel veel te winnen.”
Wat volgens Korevaar van belang is, is dat er in alle hulpmiddelen die je voor studenten met problemen gebruikt sprake is van maatwerk. Daarbij wijst de lector op het optreden van Victor Mids die er in slaagde om bijna 80% van de zaal te laten denken aan wat hij in gedachten had. “Dat is mooi, maar je mist nog steeds die 20%. Als je alleen een hamer hebt, lijkt elk probleem op een spijker. Het gaat er juist om dat je weet wat de problemen zijn van die ene student die voor je zit.”
