“De erfenis van het Zorgpact moet behouden blijven”
In de Rijtuigenloods in Amersfoort wordt na vier jaar Zorgpact de balans opgemaakt van de inspanningen die zijn verricht om onderwijs en praktijk in zorg en welzijn met elkaar te verbinden. Voor de SER zijn de blijvende tekorten in de zorg reden een actie-agenda te ontwikkelen om zorgprofessionals blijvend te laten ontwikkelen en het aantal werkenden op peil te houden.
Volgens Veronique Timmerhuis van de SER is de grote vraag niet zozeer hoe de mensen voor de zorg behouden kunnen blijven, maar vooral hoe mensen binnen zorg- en welzijn op de juiste plek terecht kunnen komen. “Het is niet alleen de grote vraag rond mensen die echt niet mee kunnen en als het ware ‘obsoleet’ worden, maar juist ook de kleine ontwikkelvraag. Wat doe je als er in een organisatie weer een nieuw Windows-softwarepakket wordt geïntroduceerd?”
Doekle Terpstra is het niet helemaal eens met Timmerhuis. “Ik denk dat er toch wel een groot probleem is op het gebied van de uitstroom. En ik denk dat dit te maken heeft met de verwachtingen waarmee mensen de sector binnenkomen. Ik heb het idee dat veel mensen denken meer te kunnen ontwikkelen en dat die verwachting niet wordt waargemaakt.”
Geen tijd voor leven lang ontwikkelen
Volgens Terpstra ontbreekt het in de zorg vaak simpelweg aan de tijd om te komen tot leven lang ontwikkelen. Dat valt niet zozeer de werkgever te verwijten, als wel de bredere discussie in hoe er over bijscholing wordt nagedacht. “Wij denken nog te veel dat leven lang ontwikkelen pas start als het initieel leren voorbij is, maar laten we het eens omdraaien. Het diploma is niet meer dan een opmaat naar je carrière.”
Timmerhuis is het hier mee eens, maar dat betekent volgens haar ook dat de manier waarop werkenden zich voortduren blijven ontwikkelen verandert. “We moeten veel meer toe naar leren in het werk. Het onderwijs in Nederland is op heel veel punten goed, maar informeel leren is een van de punten waar we niet zo goed in zijn,” wijst Timmerhuis op het leren dat echt plaatsvindt tijdens het werken in de praktijk.
Een paspoort voor professionele ontwikkeling
Het is ook niet zo’n eenvoudige opgave om dat informele leren tot op zekere hoogte te formaliseren. “Hoe maak je zo’n leerpad weer inzichtelijk, bijvoorbeeld in certificaten?” vraagt Timmerhuis zich af. Terpstra vertelt dat men in de installatiebranche, waar hij voorzitter van is, nu aan het het kijken is naar de mogelijkheid van een beroepspaspoort. “Er wordt nagedacht over het introduceren van een paspoort om vast te leggen wat je hebt gedaan om je verder te ontwikkelen. Als je dit op een of andere manier ook in de zorg zou kunnen introduceren dan zou dat heel mooi zijn.”
In het Zorgpact zijn veel van dit soort initiatieven nu gebundeld. Nu het pact na vier jaar ten einde komt, is het daarom zaak dat die initiatieven niet tussen wal en schip dreigen te vallen. Het Actie Leer Netwerk heeft daarom de handschoen opgepakt om de werkzaamheden van het Zorgpact te continueren.
“Het is goed dat het stokje wordt doorgegeven,” zegt staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Paul Blokhuis. “Er is echt een beweging op gang gebracht om de tekorten in de zorg op te lossen en er moet nu geen gat vallen. De erfenis van het Zorgpact moet behouden blijven.”
Naast Paul Blokhuis, was ook OCW-minister Ingrid van Engelshoven in Amersfoort aanwezig om in gesprek te gaan met studenten, docenten en projectleiders van een aantal samenwerkingen op het snijvlak van onderwijs en zorg. “De zorg vervult een hele goede rol als het gaat om de verbinding van onderwijs en praktijk. Hier is echt sprake van een cultuur van leven lang ontwikkelen. Ik hoop dat het navolging krijgt in andere sectoren.”
