Niet bang zijn voor big data
Vorige week vertelde de directeur van ASTRON op ScienceGuide al over het werk van het instituut en de betekenis ervan voor de astronomie en de bredere wetenschap. Op de Super Day in het EYE Filmmuseum in Amsterdam illustreerde zij in een keynote het werk van haar instituut.
“Astronomen hebben het beste instrumentarium om mee te werken,” wees Jackson op het in Drenthe gestationeerde LOFAR LOFAR is een radiotelescoop die samengesteld is uit duizenden radioantennes. Het centrale punt bevindt zich op een terp tussen de Drentse plaatsen Exloo en Buinen en staat in verbinding met radioantennes in Duitsland, Frankrijk, Zweden en het Verenigd Koninkrijk. en op de nog in Zuid-Afrika en Australië te ontwikkelen Square Kilometer Array (SKA). “Wij kunnen dag en nacht observeren. We zijn niet zoals die optical guys die alleen ‘s nachts aan de slag gaan.”
Jackson laat in haar verhaal weten dat SKA de komende tien jaar volledig ontwikkeld en in gebruik genomen gaat worden. Een belangrijk aspect daarbij is dataopslag en –verwerking. “Dat moet dichtbij gebeuren, omdat het om zulke grote hoeveelheden gaat. We zien bijna alle sterrenstelsel in het heelal, dus er komt heel veel data binnen die op verschillende plekken geanalyseerd moet worden.”
Niet iemand anders’ computer
Tijdens de SURFsara Super Day wordt ook gesproken over de rol van de cloud in het opslaan en werken met grote hoeveelheden data. Volgens Machiel Jansen (SURFsara) wordt er bij het praten over de cloud nog te veel vanuit gegaan dat de opslag gedaan wordt ‘op iemand anders’ computer’. “We werken zoals we altijd hebben gedaan, met dezelfde hulpmiddelen, software en zelfde strategie. Maar dat hoeft dus niet.”
Een belangrijk voordeel van de cloud is dat bij het uitvallen van een server er feitelijk niets aan de hand is, toch hebben veel mensen volgens Jansen nog de neiging een server te zien als iets unieks en onvervangbaars. “We moeten er vanuit kunnen gaan dat fouten zullen gebeuren en dat een dienst niet direct beïnvloed wordt door het uitvallen van een server.”
Niet alleen voor astronomen
Die andere benadering vraagt wetenschappers en analisten die met een andere mindset naar data en software kijken. Bij ASTRON is die mindset aanwezig, alleen al vanwege het feit dat zoveel mensen ter wereld gebruik maken van de in Drenthe verzamelde data. ASTRON is in dat opzicht al lang niet enkel meer interessant voor astronomen.
Onder meer klimaatwetenschappers en fysici maken volop gebruik van de kennis en het instrumentarium van het instituut. Ook andersom trouwens. “Wij werken ook samen met het onderzoek naar zwaartekrachtsgolven en deeltjesfysici. Astronomie wordt steeds meer ook door anderen bedreven.”
Team science zorgt voor doorbraak zwaartekrachtsgolven
Volgens Jackson heeft ASTRON daarom in de toekomst meer en meer breed geschoolde wetenschappers en analisten nodig. “We zijn op zoek naar astronomen die ook goed zijn in wiskunde en statistiek. Mensen die niet bang zijn voor big data, maar er juist door gefascineerd zijn.”
