Nederlands proefdierenbeleid lichtend voorbeeld voor Vlaanderen

Nieuws | door Sicco de Knecht & Frans van Heest
21 maart 2019 | Waar in Nederland een transitie is ingezet naar een proefdierluwe toekomst nam het aantal gebruikte proefdieren in Vlaanderen de laatste jaren juist toe. Dat moet anders stellen Vlaamse parlementariërs. Er moet een voorbeeld genomen worden aan Nederland.
Vlaams Parlement – Foto: Spotter2 (CC SA 3.0)

In 2016 werden er in Vlaanderen 245.000 proefdieren gebruikt voor onder andere fundamenteel en toegepast onderzoek. In heel België waren dat er dat jaar meer dan 600.000. Per hoofd van de bevolking zijn dat er bijna twee keer zo veel als er in dat jaar in Nederland gebruikt werden. Onderzoek met proefdieren ligt desalniettemin onder een vergrootglas bij de Vlamingen, en de druk zwelt aan om het gebruik van proefdieren drastisch te verminderen.

Misstanden aan de Vrije Universiteit Brussel

In 2016 maakte dierenrechtenorganisatie GAIA drie maanden lang undercoverbeelden van het reilen en zeilen in de proefdierfaciliteit van de Vrije Universiteit Brussel (VUB). De maatschappelijke impact van de beelden, waaruit slechte behandeling van de dieren bleek, hadden in het Brusselse hoofdstedelijke gewest, waar de VUB staat, een forse impact.

Staatssecretaris Bianca Dabaets van het Brusselse hoofdstedelijke gewest besloot daarom onlangs tot een reductie van het aantal dierproeven. Het aantal proefdieren dat gebruikt wordt in het omzettingsgerichte en toegepaste onderzoek moet in 2019 met 20% zijn verminderd ten opzichte van 2017. Per 2020 wordt er een algeheel verbod op het gebruik van katten, honden en primaten van kracht.

Reden te meer voor parlementariers, Caron (Groen), Robeyns (Sp.A) en Sanctorum-Vandevoorde (onafhankelijk), om hun in 2017 ingediende resolutie in om het Vlaamse proefdiergebruik af te bouwen opnieuw in te brengen in het Vlaams Parlement. In een update van hun resolutie uit januari 2019 roepen zij de regering op om nog voor het einde van de kabinetsperiode kleur te bekennen.

Transitie Proefdiervrije Innovatie

Opvallend punt in beide resoluties is dat de Vlaamse parlementariërs hierbij verwijzen naar de buren in het noorden, onder andere op het gebied van het gebruik van primaten. In Nederland haalde een motie van Kamerlid Frank Wassenberg (PvdD) en Dion Graus (PVV) om het primatencentrum in Rijswijk per 2025 te sluiten, het in tijdens een Kamerdebat in juni 2018 niet. Een (gewijzigde) motie van Judith Tielen (VVD) die de regering verzoekt met zorg af te bouwen haalde het wel. De Vlaamse parlementariërs vragen hun regering om, gelijkend de Nederlandse situatie “prioritair werk te maken van de ontwikkeling en verspreiding van alternatieven voor dierproeven op alle soorten van primaten.”

De Nederlandse Transitie Proefdiervrije Innovatie

De Vlaamse parlementariërs vragen de regering in hun resolutie een voorbeeld te nemen aan de Nederlandse. Ze verwijzen daarbij naar het advies van het Nationaal Comité advies dierproeven (NCad) uit 2016 en de Transitie Proefdiervrije Innovatie (TPI). Zo moet er gewerkt worden aan het uitfaseren van een aantal wettelijk voorgeschreven dierproeven voor (veiligheids)tests en vaccins. De regering wordt daarbij aangespoord actief de samenwerking met Nederland op te zoeken.

Proefdiervrije toekomst

Ook in Nederland blijft de druk op het afbouwen van dierproeven toenemen, vanuit zowel de politiek als de onderzoekers zelf. Het aantal en de verscheidenheid van innovatienetwerken voor proefdiervrije innovaties groeit gestaag, zo werd onlangs bevestigd op een Open Space conferentie van het TPI-netwerk in het LUMC.

Ook instellingen nemen hun rol in deze transitie serieus. Onlangs nog kondigde collegevoorzitter Anton Pijpers aan dat de Universiteit Utrecht een doelstelling van 80% reductie in 2030 te beogen. “Wij gaan het reduceren van het aantal proefdieren hier op de Universiteit Utrecht proclameren,” stelde bij op het afscheid van UMC Utrecht decaan Frank Miedema.


Op 11 april staat er een Algemeen Overleg dierproeven gepland in de Tweede Kamer met ministers Ingrid van Engelshoven (OCW) en Carola Schouten (LNV).


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK