Kamer stemt niet in met moties voor uitstel effecten Van Rijn
In het notaoverleg afgelopen maandag was er discussie over de gevolgen van de plannen van de minister. Groenlinks, PvdA, SP én de ChristenUnie uitten hun zorgen over wat de verschuiving van middelen zou betekenen voor de medische, alfa- en gammastudies. Ook klaagden Kamerleden over onduidelijke informatie van het ministerie: wat betekenen de plannen onder de streep voor de universiteiten?
Het ministerie kwam nog dezelfde middag met een tabel met bedragen per instelling, waarin alle instellingen in de plus bleven. Het uitblijven van de prijsbijstelling was daar echter niet in meegenomen en de studievoorschotmiddelen uit het leenstelsel waren erbij opgeteld.
Woensdag 3 juli publiceerde de VSNU een aangevulde versie van de tabel waarbij het aandeel van de studievoorschotmiddelen en het uitblijven van de prijsbijstelling wel was meegenomen. Deze tabel liet alleen zwarte cijfers voor de vier technische universiteiten zien, de overige universiteiten eindigden in de min.
Alle ogen waren daarom gericht op Eppo Bruins (ChristenUnie), gezien zijn opmerkingen in het notaoverleg maandag dat hij alleen geloofde in “herverdeling in tijden van stijgende budgetten”. Maandag was hij naar verluidt tevredengesteld door de OCW-tabel.
In reactie op de nieuwe VSNU-tabel liet hij op Twitter weten dat deze voor hem nieuw licht op de kwestie wierp: “Nuttig om deze aanvulling van de VSNU te krijgen. De crux is dus: is het fair om de studievoorschotmiddelen wel respectievelijk niet mee te tellen? Dat bepaalt of je wel of niet stijgende middelen percipieert.”
Onduidelijk was nog wat Bruins’ eigen antwoord op die vraag was. In de reacties onder de tweet bleef het schimmig. RUG-hoogleraar Casper Albers herformuleerde de vraag bijvoorbeeld tot “Is het fair om de studievoorschotmiddelen van een geneeskundestudent te gebruiken om de opleiding natuurkunde te verbeteren? Het antwoord op deze vraag leidt tot het antwoord op uw vraag.” Waarop Bruins reageerde met “Dan heb ik mijn antwoord”. Donderdag werd duidelijk dat Bruins de studievoorschotmiddelen wel heeft laten meewegen.
Het wel of niet meewegen van de studievoorschotmiddelen blijft echter een discussie over de beeldvorming. In haar Kamerbrief gaf de minister al aan de middelen niet met betrekking tot Van Rijn te zullen aanspreken: “Ik wil de studievoorschotmiddelen behouden voor het doel waarvoor ze bestemd zijn: kwaliteit van het onderwijs verbeteren. Voor de verzachting van de negatieve herverdeeleffecten gebruik ik de extra middelen uit de Voorjaarsnota 2019. Wanneer de hogescholen en universiteiten wel een kasschuif willen van de studievoorschotmiddelen, zouden zij, zoals ik eerder heb aangegeven, samen met ISO en LSVb moeten komen tot een gedragen voorstel voor versnelde inzet van de studievoorschotmiddelen. In mijn brief aan uw Kamer op 26 april jl. constateerde ik reeds dat dat voorstel er nu niet ligt en er daarom thans geen kasschuif op de studievoorschotmiddelen komt.”
In de bovenstaande tabel die de minister maandag verspreidde, telde ze de middelen echter wel mee.
Amendement GroenLinks haalt het niet
Naast de moties was nog een stemming van belang voor het hoger onderwijs. Bart Snels en Lisa Westerveld van GroenLinks dienden woensdag een amendement in bij de bespreking van de Voorjaarsnota om de prijsbijstelling toch aan de universiteiten te kunnen uitkeren. Ook dit amendement werd verworpen door de Kamer.
De motie van Paul van Meenen (D66) waarin hij verzoekt “in overleg met de sector de wenselijkheid en de mogelijkheid te onderzoeken van een herverdeling van de over te hevelen sectormiddelen voor bèta/techniek richting algemene universiteiten”, werd wel aangenomen. Het is maar de vraag of de betreffende universiteiten daartoe genegen zijn.
