OCW staat open voor instellingsaccreditatie, naast opleidingsaccreditatie

Nieuws | door Tim Cardol
9 juli 2019 | Hoewel instellingsaccreditatie waarschijnlijk geen bijdrage zal gaan leveren aan de feitelijke reductie van de regeldruk, ziet OCW voldoende aanknopingspunten deze toch te introduceren. Dat zal dan wel naast de reeds bestaande vormen van accreditatie zijn.

Een van de manieren om de lastendruk in het hoger onderwijs te verlagen zou het invoeren van de instellingsaccreditatie kunnen zijn. Met name universiteiten zien dat wel zitten, maar bij studenten uit de medezeggenschap klonken onlangs nog kritiek over dit voorstel. Het zou bijvoorbeeld ten koste gaan van de opleidingsaccreditaties. OCW lijkt die zorgen voorlopig even weg te nemen.

In de sectorakkoorden die vorig jaar werden gesloten tussen OCW en de koepels is onder meer vastgelegd dat wordt verkend hoe een betere balans gevonden kan worden tussen kwaliteitsborging enerzijds en administratieve lasten anderzijds. Daarbij wordt nadrukkelijk gekeken naar instellingsaccreditatie als mogelijk middel daartoe.

Kansen en risico’s bij instellingsaccreditatie

In een brief aan de Kamer die vlak voor het reces werd verstuurd, laat minister Van Engelshoven weten wat de vervolgstappen gaan zijn op het gebied van kwaliteitsborging. In die verkenning zijn ook de voornaamste kansen en risico’s bij het invoeren van instellingsaccreditatie op een rij gezet. Zo kan deze vorm van accreditatie onder meer zorgen voor het terugdringen van regeldruk, kan het de kwaliteitscultuur stimuleren en kan instellingsaccreditatie bijdragen aan de toekomstbestendigheid van het stelsel.

In een goed systeem mag best wat lastendruk zijn

Risico’s zijn er volgens OCW ook. “Bij instellingsaccreditatie komt de overheid meer op afstand te staan van de kwaliteitsborging van opleidingen, omdat de NVAO de beoordeling op opleidingsniveau niet langer valideert. Dit betekent dat het instellingsbestuur garant staat voor de kwaliteit van onderwijs, kwaliteitsrisico’s tijdig in beeld moet hebben en waar nodig ingrijpt.”

De bevindingen van OCW zijn gestoeld op internationaal onderzoek waar onder meer een werkbezoek aan Finland en Estland deel van uitmaakte. Met name de LSVb sprak onlangs al de vrees uit dat die reis de weg vrij zou gaan maken voor het invoeren van instellingsaccreditatie. De LSVb is altijd kritisch geweest op instellingsaccreditatie. Zij wil dat ook in de toekomst een onafhankelijke commissie blijft kijken naar de individuele opleidingen.

Studenten vrezen lobbyorgie rondom instellingsaccreditatie

OCW concludeert dat instellingsaccreditatie “waarschijnlijk geen bijdrage zal leveren aan de feitelijke reductie van de regeldruk.” Van Engelshoven beschouwt instellingsaccreditatie niettemin als welkome aanvulling op het gebied van kwaliteitszorg, “omdat het een goed instrument is om de kwaliteitscultuur bij instellingen te versterken en om kwaliteitszorg en kwaliteitsverbetering een meer continu proces te laten zijn.”

OCW staat weliswaar positief tegenover het introduceren van instellingsaccreditatie, maar dan naast de reeds bestaande vormen van accreditatie. Vrezen voor een snelle invoering van instellingsaccreditatie ten koste van de opleidingsaccreditatie hoeft de LSVb vooralsnog niet. De minister zal allereerst samen met het onderwijsveld in overleg gaan over een uitwerking van de plannen. “Ik streef ernaar medio 2020 de uitwerking gereed te hebben. Gezien de inhoudelijke raakvlakken met onderwerpen in de strategische agenda hoger onderwijs en onderzoek, zal ik in de strategische agenda een tussenstand van deze uitwerking schetsen.”

Hoewel er niet direct overgegaan wordt op instellingsaccreditatie, is de LSVb wel bezorgd over de ontwikkelingen. “Het is van cruciaal belang dat er opleidingsaccreditatie blijft bestaan omdat er onafhankelijke kwaliteitsbeoordeling moet blijven,” zegt voorzitter Alex Tess Rutten tegen ScienceGuide.

Rutten wijst tevens naar het feit dat het oorspronkelijke doel van instellingsaccreditatie – het terugdringen van de lastendruk – feitelijk niet behaald wordt. “Als er iets veranderd moet worden in het stelsel is het meer studentenbetrokkenheid bij de opleidingsaccreditatie,” stelt de kersverse LSVb-voorzitter.

Behoefte aan rust in het stelsel

Minister Van Engelshoven gebruikt de Kamerbrief om het Nederlandse hoger onderwijs te prijzen voor de geleverde kwaliteit. “Er is in het hoger onderwijs breed draagvlak voor peer review als vorm van kwaliteitsborging. De kwaliteit is geborgd en het stelsel zet bovendien aan tot verbetering.”

Zij roept de Kamer daarbij op om ook vertrouwen te stellen in de verantwoordelijkheid van instellingen om de geboden kwaliteit te borgen. Ook geeft de minister aan voorzichtigheid te willen betrachten bij het doen van aanpassingen op het gebied van de kwaliteitszorg. “Een deel van de instellingen heeft behoefte aan rust in het stelsel. Daarom wil ik terughoudend zijn met het aanpassen van de wettelijke voorschriften voor opleidingsaccreditatie. Ik wil vooral aan de slag met maatregelen die binnen het huidige stelsel al tot verbetering van de regeldruk kunnen leiden.”


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK