“Laten we niet verkrampen over internationalisering”
De studenten van NHL Stenden mochten dit jaar zelf kiezen wie bij de jaaropening de openingsspeech zou geven. Het werd wereldkampioen kickboksen Rico Verhoeven. Tegenover een enthousiaste menigte studenten vertelde de kickbokser afgelopen donderdag over zijn loopbaan: eerst jaren moeten wachten tot hij de juiste leeftijd had om mee te doen aan competities, om binnen enkele jaren meteen wereldkampioen te worden. Wat doe je als je carrièredoel al bereikt is op je vierentwintigste? De studenten hoorden hoe hij uitgroeide van sporter tot mediapersoonlijkheid met een Hollywoodcontract.
Verhoeven doorspekte zijn speech met tips voor de studenten: “Ik weet nog toen ik 17 was, dat mensen mij vroegen: wat wil je worden? Ik antwoordde: ik wil wereldkampioen kickboksen worden. Dan kreeg ik zo’n schouderklopje van: het zal wel, over een paar jaar heb je een of andere baan. Maar als ik die mensen nu weer zie: zeggen ze: ‘Rico! Je vertelde ons toen al dat je wereldkampioen zou worden!’ Laat dus niemand je vertellen dat je iets niet kunt doen. Want jij bent degene die het harde werk moet doen, niemand anders.”
De rest van de middag stond in het teken van inclusiviteit: relevant voor de hogeschool vanwege de fusie tussen NHL en Stenden vorig jaar én vanwege het onderwerp internationalisering, dat op het moment volop in de belangstelling staat vanwege het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) Internationalisering.
Hoe NHL en Stenden hun onderwijsconcepten fuseren
Collegevoorzitter Erica Schaper kijkt terug op een druk jaar, waarin hard gewerkt is om de fusie vorm te geven en de systemen aan elkaar te koppelen. De resultaten beginnen nu zichtbaar te worden. Er is een nieuw strategisch plan, waarin de hogeschool streeft naar het opleiden van Future Proof Professionals. Een groot deel van de opleidingen is inmiddels over op Design Based Education, waarbij studenten multidisciplinair in ateliers aan echte opdrachten uit de praktijk werken.
Laten we niet verkrampen
Internationalisering is de andere reden dat inclusiviteit centraal staat bij de opening. De hogeschool heeft vestigingen in Zuid-Afrika, Thailand, Qatar en Bali. Schaper meldt dat de ruim zesduizend eerstejaarsstudenten uit 73 verschillende landen komen en wil graag de positieve kanten van internationalisering benadrukken. “Laten we niet verkrampen, dat is onze boodschap aan de politiek. Onze overtuiging is echt – ook een beetje gesteund door wat we vanochtend in het Financieele Dagblad lazen – internationalisering is een must. Een must voor de studenten die we in deze wereld, deze arbeidsmarkt opleiden. Zij zullen veel te maken krijgen met allerlei vormen van interculturele diversiteit en gaan in een mondiale arbeidsmarkt werken.”
Schaper noemt de marineofficieren die NHL Stenden opleidt aan het Maritiem Instituut op Terschelling en hotelmanagers als voorbeelden van beroepen die bij uitstek een internationale context kennen. “Maar denk ook aan het MKB in Noord-Nederland. Daar kan soms nog wel een schepje bovenop de internationale oriëntatie: op export en wat groter denken. En ook mensen die in de zorg werken, hebben te maken met cliënten met allerlei culturele achtergronden.”
Praktijkgericht onderzoek vernieuwt de scheepvaart
Maar, zo benadrukt Schaper: inclusiviteit gaat niet vanzelf, daar moet je elke dag aan werken. Jurist, activist en politicus Mpanzu Bamenga is uitgenodigd om te vertellen hoe je inclusief kunt doen. Bamenga vluchtte in 1994 op achtjarige leeftijd met zijn moeder en broer van Zaïre (nu Congo) naar Nederland.
Zijn verhaal is er een van uitsluiting: toen hij op elfjarige leeftijd de eerste brief kreeg met het verzoek het land te verlaten schrok hij: “Ik dacht dat dit mijn land was”. Hij leefde hier dertien jaar zonder verblijfsvergunning. Het feit dat hij zonder papieren toch stages kon volgen, studeerde en wortelde in Nederland is te danken aan meerdere mensen – vrijwilligers, medewerkers van stage bedrijven, vriendelijke onbekenden – die volgens Bamenga iedere keer weer zijn “talent herkenden, mij kansen gaven, obstakels wegnamen, en mij een platform gaven om te shinen”.
“”Laten we een taal spreken die we allemaal begrijpen.””
Mpho Tutu van Furth
Tot slot sprak Mpho Tutu van Furth, schrijver, priester en de jongste dochter van Desmond Tutu. Aan de hand van voorbeelden vertelde ze over het Afrikaanse begrip ‘ubuntu’, wat volgens haar bij uitstek om inclusiviteit draait. Erica Schaper omschreef het als ‘ik ben omdat wij zijn’. Uit de voorbeelden van Tutu van Furth bleek het vooral wellevendheid te betekenen. Als iemand je de weg vraagt, loop je diegene er even heen en verwacht je niets terug behalve een glimlach en de eigen voldoening dat iemand nu niet meer verdwaald is.
Gedurende de middag wordt regelmatig gewisseld tussen Engels en Nederlands. Bij meertaligheid is ubuntu ook relevant, vertelde de van oorsprong Zuid-Afrikaanse Tutu van Furth. Zuid-Afrika kent in totaal elf officiële talen. “De meeste zwarte mensen zullen er minstens drie spreken. In groepssetting zijn Zuid-Afrikanen zich scherp bewust van hoe taal kan worden gebruikt om mensen uit te sluiten. Als je in een groep zit en merkt dat er taalbeperkingen zijn, dan zal altijd iemand zeggen: ‘oh, lingua franca everybody’. Laten we een taal spreken die we allemaal begrijpen. Dat is doorleefde ubuntu.”
