Leven lang ontwikkelen vraagt om flexibilisering van het onderwijs
Initiatieven zijn er genoeg, zo blijkt in De Fabrique in Maarssen waar zo’n 500 mensen hun ervaringen met elkaar delen. Zo werkt Hogeschool Saxion in de omgeving van Apeldoorn onder meer samen mbo-instelling Aventus om samen met zorgorganisaties de tekorten in de sector te lijf te gaan.
“We willen focussen op werkzekerheid in plaats van baanzekerheid,” vertelt relatiemanager Noël Relker (Aventus). “Dat betekent dat we zo breed mogelijk willen opleiden. In het kader van leven lang leren is het bijvoorbeeld idealiter het geval dat we medewerkers krijgen die kennis hebben van meerdere disciplines in de zorg.”
De afgelopen jaren hebben hbo en mbo daarom de handen ineengeslagen om samen met Zorgplatform Apeldoorn nieuwe leerpaden te ontwikkelen die zo flexibel zijn dat medewerkers ook makkelijk op andere plekken in de zorg terecht kunnen. Dat vergt heel veel afspraken, tussen deeltijd hbo en de beroepsbegeleidende leerweg (BBL) in het mbo, maar ook in het personeelsbeleid van zorgorganisaties.
Studentroutes centraal
Flexibilisering is een term die in Maarssen veelvuldig valt. Leven lang ontwikkelen vraagt flexibiliteit bij werknemers, bij werkgevers en bij opleiders. Het is niet voor niets dat flexibilisering een van de zones is in het Versnellingsplan Onderwijsinnovatie met ICT van SURF, de Vereniging Hogescholen en VSNU.
Paul den Hertog (Hogeschool van Amsterdam) is aanvoerder van het onderdeel flexibilisering in het Versnellingsplan. Op de conferentie schetst hij de stappen die tot nu toe gezet zijn. “Als je in gesprek gaat over flexibilisering ontstaat er al snel spraakverwarring. Het is echt een containerbegrip, we zijn daarom begonnen met het identificeren van vier studentroutes.”
Een bouwsteen om flexibel onderwijs mogelijk te maken
Die studentroutes hebben betrekking op het tempo waarin studenten studeren, de inhoudelijke keuzes die binnen een programma gemaakt worden, de mobiliteit van studenten om te kiezen voor verschillende instellingen en het stapelen van losse modules die samen al dan niet een volledig onderwijsprogramma kunnen vormen.
Badges moeten ergens voor staan
Met name het modulair onderwijs maakt op dit moment een vlucht. Het idee dat studenten losse onderdelen volgen en daarvoor ook gecertificeerd worden via zogeheten Edubadges kan op veel enthousiasme rekenen. De huidige regelgeving wordt daarbij nog wel als beperkend ervaren.
“Ik geloof dat dit een hele goede impuls zou kunnen geven aan leven lang ontwikkelen in Nederland,” zegt Den Hertog. “We moeten alleen wel goede afspraken maken over wat er dan op zo’n ‘briefje’ staat,” wijst hij op de badges. “Hoe gaan we om met kwaliteit? Hoe gaan we om met de bekostiging? Er zijn nog veel vragen.”
Den Hertog kondigt daarom op de conferentie aan dat in het kader van het Versnellingsplan gestart gaat worden met een landelijke inventarisatie van microcredentials Microcredentials zijn losse punten voor een vak of minor die door een instelling uitgegeven kunnen worden in de vorm van extern zichtbare badges voor onderdelen van geaccrediteerd onderwijs. . “Hoe kijken we daar vanuit het landelijke onderwijsstelsel naar? Hoe borg je de kwaliteit van alles dat je aanbiedt? Dat is wat we met elkaar moeten gaan invullen.”
Minister Ingrid van Engelshoven toont zich na afloop van de conferentie enthousiast van de initiatieven die ze voorbij ziet komen. “Ik bemerk een enorme energie om tot nieuwe vormen van onderwijsaanbod te komen. Ik hoop dan ook dat mensen ook hun vragen op mijn bureau leggen om duidelijk te maken wat ze nodig hebben om leven lang ontwikkelen echt mogelijk te maken.”
