Praktijkgericht onderzoek moet plek krijgen bij de KNAW

Waar moet het praktijkgericht onderzoek op hogescholen de komende jaren naartoe? Samen met OCW hebben de Vereniging Hogescholen en Regieorgaan SIA hiervoor recent een toekomstbeeld geschetst. Dat kan als input dienen voor de strategische agenda die minister Van Engelshoven in december zal presenteren.

Verkenning praktijkgericht onderzoek op hogescholen

“Praktijkgericht onderzoek heeft zich de afgelopen twee decennia in een hoog tempo ontwikkeld tot een onmisbare vorm van wetenschappelijk onderzoek in de Nederlandse kennisinfrastructuur,” zo wordt in de verkenning geconstateerd. “Praktijkgericht onderzoek verruimt het beeld van wat wetenschap is en hoe wetenschap kan bijdragen aan maatschappelijke uitdagingen.”

In het toekomstbeeld dat Regieorgaan SIA en de VH schetsen, worden twee ‘stippen op de horizon’ gezet. Zo moet het praktijkgericht onderzoek volwaardig geïntegreerd zijn in het kennisecosysteem, zowel regionaal, nationaal als internationaal. Dat betekent onder meer dat hogescholen in staat zijn de kwalitatieve en kwantitatieve impact van hun onderzoek te duiden en dat er vaker geparticipeerd wordt in Europese onderzoeksprogramma’s, en consortia die meedoen aan bijvoorbeeld de Nationale Wetenschapsagenda.

Lector moet grotere onderwijsverantwoordelijkheid krijgen

Daarnaast moeten hogescholen gaan inzetten op de verduurzaming van hun onderzoeksgroepen. “Hogescholen committeren zich langjarig aan onderzoeksthema’s die van belang zijn voor de regio en relevant in nationaal en aansluitend in internationaal perspectief, daarbij is het van belang dat er voldoende ruimte blijft om in te spelen op de dynamiek van de opleidingen en de omgeving.”

Lectoraten groeien terwijl aantal lectoren stagneert

Met name dat laatste is van belang nu in de sector zorgen klinken over het toenemende belang van onderzoek op hogescholen. Onlangs werd bij een bijeenkomst van de AWTI en het Rathenau Instituut nog gewaarschuwd dat het onderzoek niet ten koste mag gaan van het onderwijs op hogescholen.

SIA en de VH pleiten daarom voor een meer structurele verbinding tussen onderzoek en onderwijs. “Er is in de inrichting van het onderzoek binnen hogescholen meer aandacht voor de verantwoordelijkheid van de lector voor de inhoud en management van het onderzoek en voor de samenwerking met hoofddocenten voor de verbinding van het onderzoek met het onderwijs.”

Meer eerste geldstroommiddelen

Om deze structurele stappen te zetten zijn ook investeringen nodig. De twee organisaties willen dat er meer eerste geldstroommiddelen beschikbaar komen voor het praktijkgericht onderzoek “om een optimale verbinding tussen onderzoek en onderwijs te borgen en hiermee een stevig fundament vormt van het praktijkgericht onderzoek aan een hogeschool.”

Om te komen tot de toekomst die SIA en de VH zien voor het praktijkgericht onderzoek, zijn een aantal meer concrete actiepunten geformuleerd. Zo moeten de Centres of Expertise verder ontwikkeld worden en moet er aandacht komen voor het praktijkgericht onderzoek binnen de KNAW Momenteel is geen van de leden van het Genootschap van de KNAW lid als lector. Mogelijk zijn er leden die naast hoogleraar ook lector zijn maar de KNAW was woensdag onbereikbaar voor verificatie. . Dat “vergroot de integratie van praktijkgericht onderzoek in het wetenschaps- en innovatiesysteem.”

Een andere motor voor de versterking van de onderzoeksinfrastructuur in het hbo ligt volgens SIA en de VH bij de groei van de professionele master. “Professionele masters kunnen de kwaliteit en kwantiteit van praktijkgericht onderzoek op het hbo verder versterken door de nadruk die er in deze masters ligt op onderzoek.”