Na de Brexit heeft het Verenigd Koninkrijk geen supercomputer meer
Op de SURF Super Day in Eye Amsterdam staat de vraag centraal hoe de talloze mogelijkheden van supercomputers op een duurzame, collaboratieve en ethische wijze kunnen worden ingezet. In zijn openingsspeech geeft CTO Michielse een overzicht van de lopende projecten van Surf Sara waaronder de radiotelescoop LOFAR. “Dit is het type projecten dat de kracht van samenwerking laat zien.”
SURFSara is steeds op zoek naar nieuwe manieren om samenwerking op onderzoeksgebied te stimuleren. Een manier om dit te doen is door datasets aan elkaar te koppelen, vertelt Michielse. “Dan loop je echter wel tegen het probleem aan dat lang niet alle data zomaar gedeeld kan en mag worden.” Zo kunnen er privacy- en veiligheidsredenen zijn om datasets niet te delen.
De ODISSEI Secure Supercomputer moet vanaf aankomende zomer een oplossing bieden voor dergelijke problemen. “ODISSEI is een soort enclave van CBS data op de Carteisus supercomputer. Onderzoekers kunnen hun algoritmes naar de data brengen maar de data zelf gaat niet weg van de supercomputer.” De eerste tests voor dit systeem zijn inmiddels gedaan en in de zomer van 2020 wordt de enclave in gebruik genomen. “Zoals u ziet, dit is geen programming as usual meer”.
Een ander aspect waar Surf meer op wil gaan letten is de ecologische voetafdruk. “Onze supercomputer gebruikt 1 Megawatt, dat staat gelijk aan een miljoen euro per jaar alleen aan energiekosten.” Volgens Michielse zijn er zeker manieren om dit verbruik te beteugelen. “We onderzoeken nu hoe we dat verbruik kunnen verminderen, bijvoorbeeld door niet altijd het volledige systeem te benutten als dat niet nodig is.”
Cummings gaat de Britse wetenschap niet redden
De keynote deze ochtend wordt verzorgd door fysisch chemicus Peter Coveney. Hij heeft een dubbele aanstelling bij de Universiteit van Amsterdam en University College London. In zijn presentatie neemt hij het publiek in sneltreinvaart mee in de wereld van high fidelity computing, onder andere toegepast op de geneeskunde. Coveney is van de school die gelooft dat het mogelijk is het menselijk lichaam nagenoeg compleet te modelleren in een computer.
“We zijn bijvoorbeeld steeds beter in staat om de interacties tussen medicijnen en lichaamseigen eiwitten en cellen te modelleren.” Volgens Coveney is het moment niet ver weg dat grote delen van het ontwikkelproces van medicijnen versneld gaan worden met behulp van geavanceerde computersimulaties. “In de toekomst zal het mogelijk worden om op basis van iemands genetische informatie te voorspellen of een medicijn aanslaat – of juist schade berokkent.”
We willen geen muizen beter maken maar mensen
De Britse onderzoeker die veel advieswerk doet voor de Britse overheid is dan ook teleurgesteld over de politieke situatie waarin het Verenigd Koninkrijk zich begeeft. “Wat mij verbaast is dat er werkelijk mensen zijn die dachten dat na de verkiezingswinst van Boris Johnson, een zekere Dominic Cummings de Britse wetenschap zou komen redden uit de wanordelijke staat waar deze in verkeert…”
Volgens Coveney is dat misplaatst optimisme, stelt hij tegenover ScienceGuide. “In feite heeft het Verenigd Koninkrijk na februari geen supercomputer meer tot zijn beschikking.” Omdat de landen in de EU er in een eerder stadium voor hebben gekozen samen te werken aan dergelijke projecten sluiten de Britten zichzelf nu de facto uit van deze mogelijkheden.
“Hoe de conservatieven ooit de optie van een no-deal hebben kunnen overwegen, waarbij we ons zonder afspraken uit alles hadden losgemaakt, duizelt me nog altijd,” voegt hij eraan toe. Onlangs publiceerde de Royal Society een rapport waaruit bleek dat de onzekerheid over Brexit al een grote invloed heeft gehad op de Britse wetenschap. “Ik ondervind dat aan den lijve,” vult Coveney aan, “nooit eerder heb ik vacatures voor mijn groep in Londen langer open moeten laten staan dan de deadline…”
